Sách in thêm 'quỵt' tác quyền

Mệnh danh là “thầy phù thủy” tiếng Anh nên sách của Woo Bo-hyun được tìm mua rất nhiều ở VN. Sáng 20.4 tại TP.HCM, ông Woo Bo-hyun cho biết: “Cách đây vài năm, tôi có đến TP.HCM và ghé vào công viên 23.9 thì ngạc nhiên vì người trẻ VN có niềm đam mê mãnh liệt với tiếng Anh, rất thích nói chuyện với người nước ngoài. Vì vậy, tôi quyết định tìm cách xuất bản sách ở đây nhằm giúp các bạn nâng cao kỹ năng”.

Ngày 16.5.2014, tác giả Woo Bo-hyun ký hợp đồng xuất bản 7 tựa sách tiếng Anh trong 5 năm với Công ty CP sách MCBooks (Q.Cầu Giấy, Hà Nội) để phát hành tại VN, gồm: Luyện nói tiếng Anh hiệu quả với Woo Bo-hyun (3.000 cuốn), Tự học giao tiếp tiếng Anh thành thạo với Woo Bo-hyun (2.000 cuốn), Tự học 1.000 từ tiếng Anh căn bản cho người mới bắt đầu (3.000 cuốn), Tự học 200 thành ngữ tiếng Anh thông dụng (2.000 cuốn), Tiếng Anh ma thuật (2.000 cuốn), Tự học đàm thoại tiếng Anh ngẫu hứng (2.000 cuốn) và Tự học đàm thoại tiếng Anh phá cách (3.000 cuốn). Phần phí chuyển quyền sử dụng quyền tác giả theo thỏa thuận: xuất bản lần đầu (số lượng bản in x giá bìa x 7%), còn những lần tiếp theo phụ thuộc vào số lượng sách thực bán. Những cuốn sách này sau đó được Nhà xuất bản (NXB) ĐHQG Hà Nội cấp phép xuất bản.

“Tuy nhiên, sau đó thực tế MCBooks đã gian dối tôi về số lượng sách bán ra khi in tới 5.000 cuốn/tựa sách, số lượng in này ghi rất rõ trong sách nhưng họ chỉ thanh toán tiền bản quyền cho tôi theo số lượng ký kết trong hợp đồng. Trong khi sách của tôi bán chạy, rất phổ biến trong giới sinh viên, học sinh và những người học tiếng Anh, MCBooks lại báo cáo bán được rất ít và lấy đủ thứ lý do để từ chối cung cấp thông tin, chứng từ khi tôi yêu cầu”, ông Woo Bo-hyun bức xúc. Ngoài ra, việc in ấn theo ông cũng có quá nhiều mập mờ khi cùng một tựa sách nhưng lại ra đời nhiều phiên bản khác nhau như không cùng một loại giấy, màu sắc và cách trình bày sách mà chỉ bằng mắt thường cũng có thể nhận ra.

Tương tự trường hợp ông Woo Bo-hyun, nhà văn Lê Hữu Nam, tác giả được nhận giải thưởng Nhà văn trẻ 2015 của Hội Nhà văn TP.HCM cho cuốn truyện dài Mật ngữ rừng xanh, cho biết: “Tôi ký hợp đồng với Công ty CP sách Bách Việt in 1.000 cuốn Mật ngữ rừng xanh. Do có nhu cầu cá nhân đang tiến hành các hoạt động thiện nguyện nên tôi mua lại từ Bách Việt 875 cuốn, chưa kể sách tặng 50 cuốn. Tôi mua lại gần hết 1.000 cuốn, vậy mà đến các nhà sách vẫn thấy bày bán quá nhiều. Tôi nghi ngờ nên nhờ một số người quen tìm hiểu thì phát hiện họ in thêm số lượng gần bằng số lượng tôi ký với họ. Lúc đầu khiếu nại họ cũng làm căng lắm, không chịu thanh toán nhưng nhờ “nói có sách, mách có chứng” nên cuối cùng họ phải bồi thường cho tôi tiền tác quyền 7,5 triệu đồng”.

Theo đại diện của MCBooks: “Lý do in ghi 5.000 cuốn là do NXB ĐHQG Hà Nội khi lên nội dung cho các đầu sách nêu trên đã ghi thông tin theo nội dung trên giấy phép xuất bản nên gây hiểu lầm đáng tiếc cho tác giả”. Tuy nhiên, trả lời PV Thanh Niên, bà Phạm Thị Trâm, Giám đốc - Tổng biên tập NXB ĐHQG Hà Nội, thẳng thắn: “Nói vậy là không đúng, họ xin giấy phép số lượng in bao nhiêu thì tôi cấp, chứ sao bảo NXB ghi thông tin trên sách được. Trong vụ việc này, theo tôi MCBooks đã vi phạm các điều khoản trong hợp đồng ký kết với ông Woo Bo-hyun. Lỗi của họ là nhập nhằng trong vấn đề thanh toán và thông báo về số lượng sách in cho tác giả làm phát sinh thêm tranh chấp”. Cũng theo bà Trâm, ngay trong ngày 19.4 khi báo chí Hàn Quốc lên tiếng, bà đã ra quyết định đình chỉ phát hành bộ sách của Woo Bo-hyun.

Theo tài liệu của Thanh Niên, chỉ đơn cử Hợp đồng kinh tế số 96/ITB/2015 ký ngày 30.3.2015 giữa Công ty CP sách MCBooks và Công ty TNHH in Thanh Bình (Q.Nam Từ Liêm, Hà Nội) cuốn Tự học giao tiếp tiếng Anh thành thạo với Woo Bo-hyun có số lượng sản phẩm in theo thỏa thuận với tác giả là 2.000 cuốn, trên hợp đồng với nhà in là 3.000 cuốn nhưng số lượng in ghi trong sách xuất bản là 5.000 cuốn.

Ông Chu Văn Hòa, Cục trưởng Cục Xuất bản, in và phát hành, cho biết: “Hiện nay các vi phạm về việc in quá số lượng trong lĩnh vực xuất bản sách còn nhiều và bắt được vụ nào chúng tôi đều xử lý rất nghiêm vụ đó. Tuy nhiên, do vướng mắc về pháp lý, quy định còn chồng chéo nên vẫn còn hiện tượng này. Tác giả Woo Bo-hyun nếu thu thập đủ chứng cứ thì nên khởi kiện đối tác ra tòa để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình”. Tuy nhiên, theo nhà văn Lê Hữu Nam, để “bắt được tận tay day tận mặt” như trường hợp của anh và ông Woo Bo-hyun là điều rất khó vì không phải lúc nào cũng có bằng chứng cụ thể. “Vì vậy, tôi đề nghị các cơ quan chức năng phải luôn thanh kiểm tra để giữ cho môi trường xuất bản sách luôn trong sạch. Đừng để đến mức một tác giả nổi tiếng của nước ngoài phải kêu cứu vì quỵt tác quyền làm mất thể diện của VN!”, Lê Hữu Nam nói.

Nhà văn Trần Nhã Thụy cũng chia sẻ: “Chuyện sách lậu, sách in nối bản mà tác giả không hề biết, hoặc biết mà không thể làm gì, không phải bây giờ mới có, mà có từ xưa nay. Cái này biết vậy, nhưng chỉ... nghi nghi vậy thôi, chứ cũng khó có chứng cứ nên biết kêu ai?”.

Sách của Woo Bo-hyun đã bán cả triệu bản ở VN ? Tờ Newsprime (Hàn Quốc) ngày 19.4 đăng bài về việc tác giả Woo Bo-hyun bất bình với MCBooks khi công ty này mua bản quyền 7 tựa sách dạy tiếng Anh ăn khách của ông, bán tại VN suốt 5 năm qua nhưng ông chỉ nhận được tiền bản quyền rất ít ỏi. Thậm chí 5 trong số 7 tác phẩm này còn đứng trong danh sách top 10 sách bán chạy nhất tại VN suốt 3 năm. Tác giả đã ước tính tổng số sách dịch từ tác phẩm của ông đã tiêu thụ ra thị trường tới cả triệu bản (tính cả sách in có giấy phép và in lậu). Báo này cho rằng đây là chuyện không công bằng và cho biết tác giả sẽ cương quyết đòi lại tiền bản quyền bằng cách nhờ pháp luật can thiệp. Theo Newsprime, ngoài viết sách dạy tiếng anh, Woo Bo-hyun còn cộng tác với các tờ JoongAng Daily, Maeil Economy, Daily Sports và kênh truyền hình Arirang TV, là MC hài hước của các chương trình talk show trên KBS World Radio, MBC Radio, M-net TV... Ông cũng đang thỏa thuận xuất bản sách với các đơn vị xuất bản Tây Ban Nha, Đài Loan và Nhật Bản. Lucy Nguyễn