Sân bay nhỏ gặp khó

Dừng bay chỉ sau vài tháng

Anh Nguyễn Hiếu (ở Quảng Ninh) cho biết đặt vé từ Vân Đồn đi Cần Thơ trên hệ thống bán vé của Vietjet Air nhưng không mua được. "Website bán vé của hãng không còn hiển thị điểm đến Vân Đồn khi tôi tìm kiếm vé. Hỏi đại lý thì được biết là không còn bán vé chặng bay này", anh Hiếu nói.

M.H

Cuối tháng 4, Vietjet Air khai trương đường bay thẳng Cần Thơ - Vân Đồn. Đây là đường bay được kỳ vọng thúc đẩy du lịch với cả hai địa phương có lợi thế du lịch rất lớn là Quảng Ninh và Cần Thơ. Tuy nhiên, theo thống kê, sau 3 tuần khai trương, chặng bay này chỉ có 8 chuyến bay với 670 hành khách. Cuối tháng 5, UBND TP.Cần Thơ cũng đã có công văn chỉ đạo hỗ trợ thúc đẩy sản lượng hành khách, hàng hóa đường bay Vân Đồn - Cần Thơ.

Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Vân Đồn cũng đề xuất TP.Cần Thơ hỗ trợ thúc đẩy sản lượng hành khách, hàng hóa đường bay; kiến nghị Vietjet xem xét điều chỉnh giảm giá vé hành khách, giá cước vận chuyển hàng hóa, đặc biệt đối với mặt hàng nông, thủy hải sản. Đặc biệt, điều chỉnh giờ bay muộn hơn so với hiện tại để phù hợp với việc di chuyển của khách hàng tới sân bay, nhất là với những hành khách ở các địa phương lân cận TP.Cần Thơ. Theo đó, Cảng HKQT Vân Đồn đề xuất khôi phục lịch bay với tần suất 3 chuyến/tuần vào thứ ba, năm, bảy hằng tuần để các công ty lữ hành xây dựng tour du lịch phù hợp. Dù vậy, tới đầu tháng 10, đường bay này đã tạm ngừng hoạt động.

Đáng chú ý, từ năm 2022, Bộ GTVT, Cục Hàng không VN đã có nhiều nỗ lực "kéo" khách đến với sân bay Cần Thơ. Cụ thể, Bộ GTVT yêu cầu nhà chức trách hàng không, các hãng bay trong nước tăng cường khai thác các chuyến bay đi - đến sân bay này. Tổng công ty Cảng hàng không VN (ACV) cũng được giao sớm khai thác sân bay Cần Thơ 24/7 để tiếp nhận các chuyến bay quốc tế vào ban đêm. Các hãng hàng không cũng đã thực hiện nhiều ưu đãi kích cầu với hành khách bay chặng Cần Thơ như Vietnam Airlines áp dụng mức giá vé bình quân chặng Hà Nội - Cần Thơ thấp hơn 15% so với đường bay Hà Nội - TP.HCM. Vietjet cũng áp dụng chính sách tương tự với mức thấp hơn 15 - 20%.

So với các sân bay địa phương khác như Cát Bi (Hải Phòng), Vinh (Nghệ An), Liên Khương (Lâm Đồng) hay Phú Bài (Thừa Thiên-Huế), lượng khách đi - đến sân bay Cần Thơ đều thấp hơn. Đặc biệt, Cần Thơ thua xa về lượng khách nếu so với các sân bay điểm đến du lịch hàng đầu như Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Quốc.

Theo Cục Hàng không VN, việc chưa thu hút được nhiều khách du lịch là nguyên nhân khiến các hãng hàng không phải cân nhắc bài toán chi phí khi mở rộng hoạt động khai thác đến Cần Thơ. Sân bay Cần Thơ mới chỉ đạt khoảng 40% công suất nhà ga và xấp xỉ 15% công suất đường cất, hạ cánh ngay cả trong giai đoạn cao điểm nhất trước dịch Covid-19.

Trước đó, Bamboo Airways cũng khai thác đường bay TP.HCM - Vân Đồn, song hiện tại website bán vé của hãng không còn cho đặt vé chặng bay này. Tương tự, chặng bay Hà Nội - Cần Thơ của Bamboo Airways dù chỉ mới được đưa vào khai thác từ ngày 30.4 - 25.7 nhưng đã phải tạm dừng do đặc thù hạn chế của hạ tầng sân bay này. Từng được xem là hướng đi mới, song sau một thời gian ồ ạt mở các đường bay ngách (bay nối với các sân bay nhỏ địa phương), các hãng hàng không đều phải âm thầm tạm dừng khai thác do không gồng được lỗ vì ít khách. Theo đại diện một hãng bay, các đường bay ngách đa số tận dụng khai thác các điểm du lịch. Nhưng trong trường hợp ít du khách hoặc mùa thấp điểm, các hãng rất khó để duy trì nếu lượng vé bán ra quá thấp, không đủ bù đắp chi phí.

Cần trợ lực từ địa phương

Tỉnh Cà Mau cũng đã có nhiều báo cáo liên quan đến việc khai thác sân bay Cà Mau. Theo UBND tỉnh, sân bay này chủ yếu khai thác các loại máy bay nhỏ của các hãng Vasco và Bamboo Airways. Tuy nhiên, dòng máy bay E190 của Bamboo Airways khi đi - đến sân bay Cà Mau phải giảm tải, lỗ chi phí do chỉ số kỹ thuật của sân bay chưa đáp ứng. Cà Mau cũng kiến nghị Bộ GTVT báo cáo Chính phủ khẩn trương thực hiện thủ tục nâng cấp sân bay để đáp ứng thêm các loại máy bay cỡ lớn hơn cũng như khai thác hết tải trọng.

NGỌC THẮNG

Mới đây, HĐND tỉnh Cà Mau đã thông qua nghị quyết về chính sách hỗ trợ các hãng hàng không khai thác đường bay đến Cà Mau, hiệu lực từ ngày 1.11. Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Tiến Hải khẳng định việc khơi thông các huyết mạch giao thông, trong đó có đường hàng không là mấu chốt để vực dậy sự phát triển nhanh, bền vững của Cà Mau. Tỉnh này xác định mỗi năm sẽ chi không quá 7 tỉ đồng để hỗ trợ các hãng, nhưng lợi ích thu được rất nhiều từ việc duy trì đường bay. Để nhận được hỗ trợ, các hãng hàng không cũng phải cam kết khai thác tổng số chuyến bay đi - đến Cà Mau tối thiểu 6 chuyến/tuần, tối thiểu trong 1 năm.

Theo ông Bùi Doãn Nề, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không VN, việc mở đường bay ngách kết nối các sân bay nhỏ mang lại lợi ích lớn cho kinh tế địa phương, kích cầu du lịch, giao thương, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, cũng như mở ra cơ hội thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch, dịch vụ.

Nhưng thực tế theo ông Nề, các đường bay mới mở đến các sân bay nhỏ đều gặp khó khăn trong giai đoạn đầu khai thác do khách ít, hạ tầng sân bay hạn chế. Đánh giá cao chủ trương của tỉnh Cà Mau trong việc hỗ trợ các hãng hàng không khai thác sân bay này, ông Nề cho rằng những sân bay nhỏ khó khăn, muốn thu hút khách du lịch hoặc đầu tư để hỗ trợ cho địa phương, mà giá vé máy bay quá cao thì chẳng mấy ai lựa chọn đi. Nhưng nếu giá thấp, khách ít thì các hãng lỗ, không thể duy trì đường bay.

Vì thế, theo chuyên gia này, để duy trì các đường bay, các địa phương cũng cần xem xét hỗ trợ trực tiếp cho các hãng, tương tự như cách Cà Mau đã thực hiện. Về lâu dài việc nâng cấp các sân bay nhỏ tại các địa phương đã có chủ trương, nhưng cần sớm triển khai thực hiện.