Văn hóa

‘Sapiens - Lược sử loài người’: Cuốn sách giải mã lịch sử loài người

Nguồn: TNL

20/09/2022 15:00 GMT+7

Cuốn sách bao quát về lịch sử phát triển của loài người, một loài người bình thường có thể vươn lên thống trị thế giới.

Homo Sapiens là ai và chúng ta đến từ đâu?

Yuval Noah Harari là một nhà nghiên cứu lịch sử người Israel. Ông chuyên nghiên cứu về lịch sử thế giới, lịch sử thời Trung cổ và lịch sử quân sự. Ông đã viết rất nhiều sách và “Sapiens – Lược sử loài người” là một trong hai cuốn sách được đánh giá nổi bật nhất của ông. Cuốn sách đã được dịch ra 65 thứ tiếng với 23 triệu bản đã được bán trên khắp thế giới.

Theo Yuval Noah Harari, cách đây 70.000 năm, có ít nhất sáu loài người khác nhau trên trái đất. Chúng là những động vật tầm thường, có tác động sinh thái ít hơn đom đóm hay sứa. Ngày nay, chỉ còn lại một loài người duy nhất: Chúng ta. Homo sapiens. Nhưng chúng ta thống trị hành tinh này.

Thoát khỏi lối mòn của thể loại sách lịch sử, “Sapiens - Lược sử loài người” là một góc nhìn mới mẻ của Yuval Noah Harari về lịch sử loài người. Ông đặt lịch sử loài người trong tổng thể lịch sử của các loài trong hệ sinh thái bằng khối lượng tri thức khổng lồ kết hợp giữa lịch sử và sinh học để tìm hiểu loài người từ những gốc rễ tiến hóa của nó đến thời đại của chủ nghĩa tư bản và kỹ thuật di truyền, để khám phá tại sao chúng ta đang trong những điều kiện sinh sống hiện tại.

Harari đưa ra một số giả thuyết về lý do tại sao con người tiến hóa trở nên thông minh hơn nhiều so với các loài động vật khác, và làm thế nào chúng ta thống trị chúng. Harari cho rằng có bốn giai đoạn mang tính bước ngoặt trong lịch sử nhân loại: cách mạng nhận thức, cách mạng nông nghiệp, sự thống nhất của loài người và cách mạng khoa học. Mỗi cuộc cách mạng đều mang đến cho Sapiens sự chuyển biến thể hiện rõ rệt trong đời sống, trật tự xã hội và khả năng tư duy, sáng tạo qua đó làm nổi bật lên được nét riêng biệt của loài Sapiens.

Một hành trình đi xuyên suốt toàn bộ lịch sử của loài người

Chính cách mạng nhận thức 70.000 năm trước là bước chân đầu tiên đưa Sapiens đến với thời đại văn minh. Khi đó loài người Homo Sapiens biết khám phá ra lửa, hình thành nên những cách suy nghĩ và giao tiếp mới. Sapiens đã sử dụng ngôn ngữ để tạo nên sức mạnh cộng đồng, đẩy các loài người khác đến chỗ tuyệt chủng.

Cách mạng nông nghiệp xảy ra cách đây 12.000 năm. Nó đã biến con người từ săn bắn hái lượm thành nông dân và người chăn nuôi, từ đời sống du mục sang các bộ lạc định cư và gắn bó lâu dài. Tác giả cũng đưa ra những luận điểm vô cùng táo bạo mà ít người dám đề cập, tiêu biểu là luận điểm cho rằng Cách mạng nông nghiệp là sự lừa dối lớn nhất của lịch sử - những Sapiens được thuần hóa từ lúa mì chứ không phải ngược lại. Cuộc cách mạng này trở thành một nếp sống mới và khiến con người trượt dài trong nỗi thống khổ. Tuy nhiên, đây chỉ là sự suy đoán một chiều của tác giả.

Sau cuộc cách mạng nông nghiệp, những nền văn hóa nhỏ bé dần dần hợp nhất thành một nền văn minh lớn hơn và phức tạp hơn. Trong phần nội dung sự thống nhất của loài người, tác giả đề cập con người Homo Sapiens đã biết chuyển ngôn ngữ thành chữ viết, có hệ thống tiền tệ, tín ngưỡng tôn giáo, những quốc gia lớn hình thành lớn mạnh dựa vào chính trị và kinh tế. Tác giả nhận định tất cả các Homo Sapiens đều thích tiền, đều tin vào tiền và tiền là phương án giải quyết mọi bài toán.

Cuối cùng, cuộc Cách mạng khoa học chỉ xảy ra cách đây 500 năm, con người đã tìm ra được nguồn sức mạnh to lớn chính là tri thức, từ đó hàng loạt các phát minh và các học thuyết ra đời. Với sự phát triển của khoa học đã mang lại cho loài người sức mạnh chưa từng có.

Nhà sử học cũng cho rằng sự tiến hóa quá nhanh của nhân loại đã khiến tự nhiên quá tải và đưa tất cả đến bờ tuyệt chủng. Chưa dừng ở đó, ông còn tìm kiếm câu trả lời cho nghi vấn về hạnh phúc con người. Không chỉ phân tích những hiện tượng xảy ra trong quá khứ, ông còn xem xét quá trình phát triển ấy đã tác động thế nào đến trạng thái cảm xúc của Sapiens. Vận dụng kiến thức liên ngành sinh học, tâm lý, triết học và tôn giáo, Yuval Noah Harari mang đến cho độc giả góc nhìn đa chiều về quan niệm hạnh phúc, từ đó hình dung sâu sắc hơn về động lực phát triển của con người.

Cuốn sách này bắt đầu bằng việc trình bày lịch sử như là giai đoạn tiếp theo trong sự liên tục từ vật lý tới hóa học, rồi sinh học Sapiens đang chịu các tác động vật lý, phản ứng hóa học và quá trình chọn lọc tự nhiên như nhau vốn chi phối tất cả các loài sinh vật. Nhưng vào buổi bình minh của thế kỷ 21, điều này không còn đúng nữa: Homo Sapiens đang vượt qua những giới hạn này. Hiện họ đang bắt đầu phá vỡ các quy luật của chọn lọc tự nhiên, thay thế chúng bằng các thiết kế thông minh.

“Sapiens Lược Sử Loài Người” là một cuốn sách chứa đầy kiến thức về con người, được diễn giải theo trình tự phát triển của loài Sapiens, giúp người đọc nhận thức được rõ hơn về lịch sử, hiện tại và tương lai của chúng ta cũng như vạn vật. Cuốn sách “Sapiens lược sử loài người” được Nhà sáng lập – Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ cẩn trọng, tuyển chọn thuộc lĩnh vực Khoa học trong Tủ sách Nền tảng đổi đời. Độc giả có thể dễ dàng tìm đọc và chọn mua sách tại các không gian Trung Nguyên Legend, Trung Nguyên E-Coffee trên toàn quốc hoặc tại App Trung Nguyên Legend Café.