Còn nhớ những năm ở quê, mẹ tôi thường bảo “cua ốc có ăn thì ăn vào cuối tháng”. Cứ ngỡ kiêng cữ gì, hóa ra không phải. Mẹ bảo ngày giữa tháng thấy trăng sáng chúng thức nhiều nên gầy, ăn không ngon. Chẳng biết có đúng thế nhưng “hiểu biết” ấy cứ được bao thế hệ áp dụng theo năm tháng, cho đến bây giờ mái đầu đã hoa râm mà tôi chẳng biết đúng hay sai. Làm gì có nghiên cứu nào cho cái việc tủn mủn ấy. Ở đời còn có bao nhiêu việc to tát thu hút các nhà khoa học. Hay là chuyện khác, mới rồi bà hàng xóm chuẩn bị việc hiếu hỉ gì đó, hỏi thằng con “xem buồng cau nhà mày đã già chưa, chưa già thì bẻ xuống cho tao”, tôi hỏi “thế nào là cau già”, bà bảo “cau già đầu núm có khoanh thâm đậm, cau ấy không ăn được nữa”. Hóa ra chũm cau có khoanh thâm như bầu vú mẹ nuôi con thì cau ấy già, chả ai ăn.
Nhà thơ Bàn Tài Đoàn có viết câu thơ, đại ý: Tháng ba nghe một tiếng ếch kêu, đau người suốt mấy ngày. Hỏi ra mới biết tháng ba là tháng ẩm thấp trong năm, người già hay bị đau xương nhức cốt. Nhưng nhà thơ truyền đạt kinh nghiệm kiểu văn chương nên đọc xong phải luận. Sống nhiều năm ở nông thôn, tôi thấy mấy người quen ăn thịt ếch vùng thôn quê nói với nhau khi xương đùi ếch trắng thì trời khó mưa, khi sắc đậm sẽ mưa nhiều. Thời tiết chuyển động cũng tác động đến cả con vật. Bởi vậy, người thể trạng yếu ăn thịt ếch dễ bị nặng mình.
An dân là việc tốt, ai cũng biết như vậy. Càng làm chức tước cao càng phải biết điều đó rất quan trọng. Nhưng khổ nỗi với không ít người thời nay dự án địa ốc, du lịch, khai khoáng… ra tiền tươi thóc thật còn quan trọng gấp cả chục lần. Họ lý sự cái gì quan trọng, sát sườn thì phải làm trước thôi. Chẳng biết cái nào quan trọng hơn, nhưng người ta chỉ mặn mà với cái sát sườn. Và bây giờ trong nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế, người ta cũng chỉ nhìn những cái sát sườn. Để đầy túi tham khi có cơ hội trong tay, người ta sẵn sàng làm tất cả, chả cần biết đến chuyện lợi trước mắt, hại lâu dài.
Nghiệm ra rằng, cái sát sườn của dân quê thật đáng yêu, còn cái sát sườn của những kẻ vụ lợi thật đáng sợ.
4.2012
Đông Ngàn
Bình luận (0)