Sẽ áp dụng thu phí không dừng trên toàn quốc

Trạm thu phí không dừng thí điểm trên QL 1- Ảnh: Hoàng Anh

Sáng nay 10.3, Bộ Giao thông Vận tải họp báo công bố công nghệ thu phí không dừng (ETC) và kiểm soát trọng tải xe trên QL 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường cho biết, trong tháng 3 này, Bộ sẽ triển khai thí điểm 3 trạm thu phí không dừng gồm trạm Hoàng Mai và Km604 +700 trên QL 1; Trạm Km 1813+650 trên đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. “Sau khi rút kinh nghiệm, Bộ sẽ áp dụng đại trà 35 trạm thu phí trên QL 1 đoạn từ Thanh Hóa đến Cần Thơ và QL 14 - đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Tiến tới sẽ áp dụng công nghệ này cho tất cả các tuyến đường bộ trên toàn quốc, bao gồm cả hệ thống đường cao tốc”, ông Trường nói.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, công nghệ thu phí không dừng đang được áp dụng thí điểm tại 3 trạm thu phí hiện nay là công nghệ nhận dạng tần số sóng vô tuyến của Mỹ, được phát triển tại nhiều nước trên thế giới với nhiều ưu điểm: Chi phí thấp, thao tác đơn giản, tốc độ nhận diện phương tiện nhanh và độ chính xác lên tới 99,9%.

Để sử dụng dịch vụ thu phí tự động này, chủ phương tiện được phát 1 thẻ định danh miễn phí, dán lên kính trước xe kèm theo 1 tài khoản thu phí để giao dịch. Tài khoản này dễ dàng nạp tiền bằng nhiều kênh khác nhau như qua tin nhắn điện thoại, qua mạng internet, qua ngân hàng hoặc thẻ cào.

Khi phương tiện được dán thẻ định danh chạy vào làn thu phí, hệ thống nhận diện xe bằng công nghệ laser sẽ kích hoạt camera chụp lại biển số phương tiện, hệ thống ăng ten sẽ phát tín hiệu để đọc thẻ định danh. Hình ảnh và thông tin sẽ được chuyển về trung tâm xử lý dữ liệu và kiểm tra số tài khoản. Nếu tài khoản thu phí của xe có số dư, đủ điều kiện để qua trạm thì các thanh chắn trạm thu phí sẽ tự động mở để xe đi qua, đồng thời 1 tin nhắn sẽ gửi về số điện thoại đã đăng ký của chủ phương tiện thông báo xe đã qua trạm.

Song song với công nghệ thu phí không dây, Bộ Giao thông Vận tải áp dụng công nghệ cân động cảm biến thạch anh thay thế cho hệ thống cân tĩnh đang sử dụng trong việc kiểm soát trọng tải xe. Theo đó, khi các phương tiện đi qua hệ thống cân tự động, thông tin, hình ảnh về tải trọng phương tiện sẽ được tự động chuyển về trung tâm dữ liệu. Các phương tiện quá tải sẽ được cảnh báo và được lập thành danh sách để các cơ quan chức năng xử lý bước tiếp theo.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, cả hai công nghệ này sẽ được tích hợp với nhau và được kiểm soát chỉ bởi một trung tâm điều hành. Đến thời điểm này 2 đơn vị được Bộ Giao thông Vận tải lựa chọn triển khai các công nghệ trên là Ngân hàng Đầu tư phát triển (BIDV) và nhà đầu tư Tasco đã xây dựng xong hệ thống phần mềm cho toàn bộ nghiệp vụ thanh toán, hệ thống đã được kiểm tra và sẵn sàng áp dụng trong thực tế trong tháng 3 này.

Trả lời báo chí, ông Nguyễn Hồng Trường cho biết, mức phí thu theo đầu phương tiện đối với hình thức không dừng và truyền thống là như nhau. Đối với các trạm thu phí không dừng, trong trường hợp chủ phương tiện có tài khoản không đủ tiền hoặc chưa có thẻ định danh thì hệ thống sẽ chuyển sang công nghệ một dừng.

Trước việc các tuyến đường hiện nay đã xây các trạm thu phí hoặc triển khai các trạm cân tĩnh thì việc áp dụng 2 công nghệ mới này có gây ra sự tốn kém lãng phí hay không?

Trả lời cầu hỏi này, ông Nguyễn Hồng Trường cho biết đã cùng các cơ quan liên quan tính toán, nếu áp dụng công nghệ thu phí không dừng trên toàn quốc sẽ tiết kiệm cho Nhà nước và xã hội khoản tiền cực lớn, khoảng 3.400 tỉ đồng/năm. Trong đó gồm, chủ phương tiện tiết kiệm nhiên liệu, thời gian lưu thông vì không phải dừng xe để trả tiền, cắt giảm lao động và chi phí điều hành hoạt động các trạm phí thủ công, giúp cơ quan chức năng quản lý phương tiện.

“Mỗi một trạm thu phí thủ công hiện nay cần khoảng 100 - 120 người để điều hành các hoạt động, nhưng nếu là trạm thu phí không dừng thì chỉ cần khoảng 10 người. Chúng ta chấp nhận hy sinh để có lợi về lâu dài”, ông Trường nói.