Sẽ quy định quyền của cặp vợ chồng và cá nhân trong việc sinh con

Theo ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), các nhóm chính sách cơ bản được xây dựng trong dự thảo luật Dân số bao gồm: duy trì mức sinh thay thế; giảm mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; thích ứng với già hóa dân số, dân số già; phân bố dân số hợp lý; nâng cao sức khỏe dân số; lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

ẢNH: ĐỘC LẬP

Ông Lê Thanh Dũng cho biết, với chính sách duy trì mức sinh thay thế, dự thảo luật Dân số đề xuất các quy định, biện pháp, chính sách hỗ trợ cụ thể phù hợp từng thời kỳ và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; quy định quyền của cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con, thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh; quy định nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con.

Theo Bộ Y tế, một số nguyên nhân dẫn đến mức sinh có xu hướng xuống thấp những năm gần đây là: điều kiện sống được cải thiện, học vấn ngày càng được nâng cao, nhu cầu phát triển sự nghiệp bản thân, nhất là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nhu cầu tìm kiếm việc làm tốt hơn để có thu nhập cao hơn và chất lượng cuộc sống tốt hơn, đồng thời được tận hưởng cuộc sống và thành quả của sự phát triển nhiều hơn, đã tác động làm chậm, muộn việc kết hôn, nhu cầu sinh con, thời điểm sinh con, sinh đủ 2 con của các bạn trẻ và các cặp vợ chồng.

Bên cạnh đó, sức ép kinh tế đối với một gia đình trẻ như chi phí sinh hoạt, chi phí thuê hoặc mua nhà, chi phí nuôi dưỡng và giáo dục con cái từ khi sinh ra đến khi trưởng thành ngày càng cao, cũng khiến nhiều cặp vợ chồng trẻ phải cân nhắc, chọn sinh con muộn, sinh ít con hoặc không sinh con… Khi mức sinh giảm thấp sẽ gây hệ lụy như: suy giảm quy mô dân số, đẩy nhanh tốc độ già hóa dân số, thiếu hụt lực lượng lao động…

Cũng theo ông Dũng, Bộ Y tế đang đề xuất cấp có thẩm quyền thông qua chủ trương bãi bỏ các quy định về xử lý vi phạm chính sách dân số không còn phù hợp, trước mắt bãi bỏ xử lý vi phạm với quy định về số con. Đề xuất này là một trong nhiều giải pháp để duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước, tránh mức sinh tiếp tục giảm.

Đối với đảng viên sinh con thứ 3, Bộ Y tế đang đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành văn bản bãi bỏ hoặc ngưng hiệu lực đối với một số quy định, theo hướng không xử lý kỷ luật đối với trường hợp sinh từ 3 con trở lên.