Sedan là gì? Lịch sử và các biến thể rắc rối của Sedan

>> 4 mẫu sedan tiện ích, dễ sử dụng giá 800 triệu đồng
>> Honda City và Mazda2: Đâu là ‘kẻ ngáng đường’ thực sự?
>> Công nghệ xe hơi nào được ứng dụng rộng rãi trong tương lai?

Sedan là dòng xe phổ biến nhất trên thế giới, cho đến thời điểm này dù đang bị xe thể thao đa dụng lấn chiếm thị phần nhưng nó vẫn đứng đầu về doanh số bán hàng. Mặc dù phổ biến nhưng nhiều người vẫn còn mơ hồ về khái niệm sedan là gì hay nhầm lẫn sedan với dòng xe hatchback, coupe.

Sedan là dòng xe bán chạy nhất thế giới nhưng cũng là khái niệm mập mờ nhất

Sedan (Saloon tại Anh) hiểu đơn giản là dòng xe du lịch có mui kín với thân xe chia làm 3 khoang riêng biệt: khoang động cơ phía trước, khoang hành khách và khoang hành lý phía sau. Trong đó, khoang động cơ và khoang hành lý thấp hơn, khoang hành khách cao với hai hàng ghế. Xe có cấu trúc 4 cửa chia đều ra hai bên với 4 - 5 chỗ ngồi và khoảng sáng gầm xe thấp, không cao hơn 200 mm. Nếu quy tụ đầy đủ những yếu tố trên thì đó là chiếc sedan thực sự.

Một chiếc xe hiệu tụ đầy đủ yếu tố kể trên thì 99% là dòng sedan

Tuy nhiên, với bất kỳ khái niệm nào luôn có sự giao thoa, đặc biệt là sedan. Không phải chiếc sedan nào cũng có 4 cửa, đôi khi chúng chỉ có hai cửa, động cơ đặt sau như Renault Dauphine, Volkswagen Type 3, Chevrolet Corvair hay chỉ có hai khoang, động cơ và hành khách như một chiếc hatchback hoặc không có trụ B. Đó chính là lý do sinh ra rất nhiều biến thể của dòng xe này như: Sedan Club, Sedan Notchback, Sedan Fastback, Sedan Hardtop, Sedan hatchback hay Sedan Chauffeured...

Những biến thể sedan kể trên được sử dụng nhiều ở thế kỷ 20, thậm chí có lúc rất phổ biến như Sedan Hardtop. Tuy nhiên, ở thời diểm này những dòng xe kể trên dần biến mất vì thị hiếu người tiêu dùng thay đổi, nhường chỗ cho những mẫu xe có phân địch rạch ròi hơn với Coupe và Hatchback. Trên thực tế, một số biến thể Sedan kể trên vẫn còn tồn tại ở thời điểm này nhưng số lượng quá ít và khác biệt không nhiều để đứng riêng một tên gọi gây rắc rối cho người tiêu dùng.

Bạn sẽ bất ngờ nếu biết rằng khái niệm đầu tiên về sedan không đến từ xe hơi mà xuất phát từ một “phương tiện” có ghế ngồi chạy bằng sức người giống như kiệu như thời phong kiến ở một số nước châu Á. Khái niệm này xuất hiện từ rất lâu tại Ý sau đó phổ biến ra các nước châu Âu khác. Trong đó cụm từ Sedan được lấy từ tiếng Italia (sedia: ghế) kết hợp với tiếng Latin (sedes: chỗ ngồi).

Tên gọi sedan có nguồn gốc từ phương tiện này

Được biết, chiếc xe hơi đầu tiên được phân loại theo hình thức là Renault Voiturette, cũng là dòng xe đầu tiên đánh dấu lịch sử hơn 100 năm của hãng xe Pháp được sản xuất từ năm 1899. Xe có nhiều biến thể được phân chia theo kiểu dáng, kết cấu như Type A/B/C/D/E/G . Trong đó, Type B được hiểu là một mẫu sedan 2 cửa.

Ngay sau Renault Voiturette Type B, Speedwell sedan đến từ một nhà sản xuất xe hơi Mỹ là chiếc xe đầu tiên mang khái niệm hoàn chỉnh về sedan với mui xe kín và 4 chỗ ngồi. Trước thời điểm đó, một số mẫu xe tương tự đã được ra đời nhưng lại được gọi dưới tên Saloon hay Limousine. Ở thời điểm đó, từ Limousine được sử dụng trong dòng xe Sedan trong khi Stretch-Limousine chính là tiền thân cho những mẫu xe siêu dài hiện tai. Điều này hoàn toàn dễ hiểu bởi trong thời kỳ đầu của ngành công nghiệp xe hơi, những chiếc xe 4 cửa với 4 chỗ ngồi thực sự là một mẫu xe “quá khổ”.

Có thể nói Sedan chính là nguồn gốc của xe Coupe, Convertible hay Hatchback hiện nay. Những biến thể phát triển từ sedan ở thời kỳ đầu chính là tiền thân của những dòng xe này ở thời điểm hiện tại. Ví như vào năm 1930, thuật ngữ “sedan convertible” khá phổ biến dành cho nhưng chiếc sedan có kết cấu mui như những chiếc coupe mui trần.

Nhiều nhà sản xuất rất thích đưa ra những sản phẩm "lập lờ" giữa Coupe và Sedan như thế này

Việc loại bỏ dần những biến thể sedan kể trên đã làm rõ ràng hơn khái niệm Sedan là gì, Coupe là gì? hay Hatchback là gì?. Tuy nhiên, vẫn còn đó một vài mẫu xe khó nhận dạng do nhà sản xuất cố tình tạo ra những sản phẩm “lai” mập mờ khái niệm giữa những dòng xe này như Mercedes CL-Class/CLS-Class, Mazda RX-8…

Sedan Chauffeured

Sedan hatchback

Sedan Notchback

Sedan Fastback,

Sedan Hardtop

Sedan Club