Số người tham gia BHXH tăng nhanh, nhưng chưa xứng với tiềm năng

Đây là số liệu được BHXH Việt Nam công bố chiều 27.12 tại Hội nghị cung cấp thông tin kết quả thực hiện BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2019.

Theo ông Đào Việt Ánh, Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam, ước tính đến hết năm 2019, số người tham gia BHXH bắt buộc là 15,185 triệu người; BHXH tự nguyện là 551.000 người; bảo hiểm tai nạn lao động bệnh nghề là 15,068 triệu người; BHTN là 13,343 triệu người; BHYT là 85,390 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 90% dân số.

Cùng với việc mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT, số thu về quỹ BHXH, quỹ BHYT cũng không ngừng gia tăng với tổng số thu ước 361.549 tỉ đồng, đạt 100,54% kế hoạch cả năm.

Nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia, trong năm 2019, BHXH Việt Nam tiếp tục phối hợp với Bộ LĐ-TB-XH và các Bộ, ngành liên quan hoàn thiện quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH phù hợp với các quy định mới, kịp thời giải quyết hoặc đề xuất cơ quan chức năng giải quyết các vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện Luật BHXH, BHTN; tăng cường quản lý nhà nước về BHXH, BHTN, đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan BHXH ở các cấp; quản lý tốt đối tượng tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHTN từ cơ sở.

Trong năm nay, BHXH Việt Nam cũng đã đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH tại các địa phương, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHTN.

Đồng thời, tăng cường công tác quản lý chi trả các chế độ BHXH, BHTN; kiểm soát chặt chẽ các thủ tục chi trả các chế độ, nhất là các chế độ ốm đau, thai sản, TNLĐ-BNN và trợ cấp thất nghiệp, đảm bảo đúng đối tượng, đúng chế độ theo quy định; phối hợp chặt chẽ với cơ quan Bưu điện chi trả kịp thời, đầy đủ chế độ, chính sách BHXH, BHTN cho người tham gia; tiếp tục mở rộng việc thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua bưu điện.

Với sự nỗ lực lớn của ngành BHXH trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH cũng như sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị - xã hội, việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đã đạt được kết quả vượt bậc.

Số người tham gia tăng mới trong năm 2019 đã bằng tổng số người vận động được của 10 năm trước đó. Tính đến hết năm 2019, toàn quốc có 551.000 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 281.000 người so với năm 2018. Đây là con số ấn tượng, có sự gia tăng đột biến bởi chỉ tính riêng số người tăng mới trong năm 2019 đã gần bằng kết quả 10 năm thực hiện chính sách này từ năm 2008 đến năm 2018. Cụ thể, năm 2008, năm đầu tiên thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, toàn quốc mới chỉ có 6.000 người tham gia, đến hết năm 2018 con số này là 270.000 người.

Tuy nhiên, theo thống kê, hiện cả nước còn khoảng 30 triệu người chưa tham gia BHXH - đây là cơ hội để ngành BHXH tiếp tục thực hiện mục tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc cũng như BHXH tự nguyện. Vì vậy, năm 2020 sẽ là năm bản lề quan trọng để đạt mục tiêu đầu tiên về BHXH tự nguyện trong Nghị quyết số 28-NQ/TW, bởi hiện số người tham gia BHXH tự nguyện tăng nhanh nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.

Ông Ánh bày tỏ: “Việc vận động người dân tham gia đang còn không ít khó khăn, thách thức do chính sách BHXH tự nguyện chưa thật sự hấp dẫn với người lao động tự do có mức thu nhập thấp, bấp bênh. Trong khi, thời gian đóng tối thiểu để hưởng lương hưu dài (20 năm). Bên cạnh đó, mức hỗ trợ của Nhà nước còn hạn chế, chưa có cơ chế hoa hồng đủ sức hấp dẫn các đại lý thu…”.

Với định hướng chính trị thực hiện “BHXH toàn dân” theo tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW và dưới sự chỉ đạo sát sao từ Chính phủ, thời gian tới, ngành BHXH sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và quyết liệt; chủ động phối hợp các bộ, ngành, đoàn thể… tăng cường công tác truyền thông, phổ biến sâu rộng chính sách BHXH tự nguyện để nhiều người dân hiểu và đăng ký tham gia.

Trong thời gian tới, ngành BHXH sẽ mở rộng hệ thống mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện, phấn đấu mỗi thôn, bản, tổ dân phố đều có điểm thu BHXH tự nguyện; giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện cho BHXH cấp huyện và từng đại lý thu; đẩy mạnh ứng dụng CNTT, cải cách thủ tục hành chính; đa dạng các hình thức, phương thức nhận hồ sơ, trả kết quả, thu tiền đóng, chuyển tiền đóng vào quỹ, tạo điều kiện thuận lợi nhất đối với người tham gia BHXH tự nguyện...