Sống cùng ô nhiễm – Kỳ 3: Làng sinh thái thành làng ung thư

Đến thôn Trung Sơn (xã Hòa Liên, H.Hòa Vang, TP.Đà Nẵng) những ngày nắng nóng, mới thấy người dân nơi này khổ sở sống trong ô nhiễm nặng nề đến như thế nào. Chất thải từ khu công nghiệp bủa vây người dân từ mọi phía.

10 năm vướng vào quy hoạch treo, hơn 200 hộ dân thôn Trung Sơn vốn sống bằng nghề nông bỗng dưng vướng phải những khó khăn về mọi mặt. Cuộc sống đảo lộn, họ không còn đất sản xuất bởi một phần bị thu hồi do thuộc vùng quy hoạch, phần thì ô nhiễm nghiêm trọng không thể trồng bất cứ cây gì, hoặc nuôi con gì.

 Chỉ có một loại rau có thể sống sót

“Nếu các anh chị đến đây hơn 10 năm trước, sẽ thấy nơi này thực sự là một ngôi làng sinh thái với bầu không khí vô cùng thoáng đãng, cây cối tươi xanh, ruộng đồng ngời ngời... Người dân ở những vùng lân cận phải đến làng để xin nước giếng về uống bởi nước rất trong và sạch sẽ. Giờ thì chịu rồi. Tất cả mọi thứ đều bị ô nhiễm nặng nề”, ông Võ Chí Thanh, Trưởng thôn Trung Sơn, bức xúc nói.

Như để minh chứng cho lời nói của ông Thanh, dù đang ngồi trò chuyện giữa thôn, nhưng mùi hôi thối vẫn cứ xộc vào mũi chúng tôi và mọi người xung quanh, rất khó chịu. Ông Thanh dẫn chúng tôi ra khu vực giáp ranh giữa thôn và khu công nghiệp Hòa Khánh để tận mắt chứng kiến những dòng nước thải đen kịt lẫn với rác thải từ các nhà máy, khu công nghiệp chảy thẳng ra khu dân cư. Mỗi khi trời mưa thì nước đen vào từng nhà dân, bốc mùi hôi đến kinh người. Mùa nắng, người dân ra khỏi nhà phải mang khẩu trang, về nhà là lập tức đóng cửa im ỉm vì sợ mùi hôi bay vào nhà.

Chị Nguyễn Thị Hường, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Trung Sơn, cho hay nhiều gia đình rất muốn rời đi khỏi nơi này, nhưng do toàn bộ ở trong vùng quy hoạch, nên không thể mua bán gì. Ở đây chỉ có một loại rau có thể sống sót đó là rau muống. Trên những ruộng nước đầy bùn, chất thải công nghiệp, cả những váng kim loại, là những đám rau muống xanh ngời.

“Rau muống đó ở đây đâu ai dám ăn, ăn vô bệnh chết. Rứa mà do không có việc làm, túng thiếu, nên nhiều người dân trong vùng cũng xuống cắt rau mang ra khu công nghiệp bán cho công nhân. Nói thiệt, rau nớ mấy con bò nhà tui ăn xong lăn ra tiêu chảy, 2 con bò mới mua về nuôi được mấy hôm do tui không kịp đuổi, ăn rau muống nớ vô là tiêu chảy đến chết luôn”, chị Nguyễn Thị Hai, người trong thôn Trung Sơn, buồn rầu kể.

Nhiều người chết vì ung thư

Sống cùng ô nhiễm nên người dân cũng mặc nhiên phải sống chung cùng bệnh tật. Chị Nguyễn Thị Hường cho biết rất nhiều phụ nữ trong thôn mắc các bệnh da liễu, nhất là những chị làm công việc tiếp xúc với nước, thì tay chân của họ lở loét, nứt nẻ và đen kịt.

Nhiều phụ nữ trong thôn cũng không thoát khỏi các bệnh viêm nhiễm phụ khoa do thường xuyên tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm. Đáng nói, trong vòng chỉ vài năm trở lại đây, thôn Trung Sơn có đến 13 người mắc bệnh ung thư và mất vì căn bệnh này. “Người bị ung thư phổi, người bị gan khiến người dân vô cùng hoang mang, lo lắng. Chỉ từ đầu tháng 2 đến nay, trong thôn có 5 người phát hiện mình mắc ung thư, 2 người chết vì ung thư chỉ cách nhau có một ngày. Nhiều người mất khi tuổi đời còn rất trẻ. Người dân ở đây rất lo sợ, nhưng nói thật không ai dám đi khám, sợ ra bệnh, tiền ăn còn không có lấy đâu ra tiền chữa bệnh”, ông Hà Thúc Vinh, một hộ dân ở thôn Trung Sơn buồn bã nói.

Ông Võ Chí Thanh cho biết: “Chúng tôi cũng đã kêu gọi khắp nơi nhiều năm nay rồi, mà chưa có kết quả. Tôi chỉ hy vọng chính quyền nhanh chóng xử lý rốt ráo cho chúng tôi. Nếu không thể chuyển dân đi chỗ khác thì xử lý nước thải cho sạch, không khí cho trong lành, đừng cho mấy nhà máy đổ chất thải ra khu dân cư nữa. Còn nếu giải tỏa, thì làm sớm cho dân, để họ được an cư, được sống trong môi trường trong sạch”.

Giải quyết dứt điểm trong quý 2/2015 Trước bức xúc của người dân, mới đây, Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ đã đích thân xuống tận thôn Trung Sơn để kiểm tra tình hình thực tế. Sau khi kiểm tra, Chủ tịch UBND TP chỉ đạo phải nhanh chóng xử lý nước thải từ khu công nghiệp Hòa Khánh và các dự án lân cận; UBND H.Hòa Vang cũng phải phối hợp cùng các đơn vị liên quan tập trung giải quyết sớm tình trạng ô nhiễm. Theo UBND H.Hòa Vang, mục tiêu mà TP yêu cầu là phải giải tỏa các hộ dân nằm trong vùng quy hoạch dứt điểm trong quý 2/2015. Bên cạnh đó, H.Hòa Vang cũng phối hợp với Sở Y tế TP, tiến hành khám sàng lọc, xác định nguyên nhân gây nên tình trạng bệnh tật của người dân thôn Trung Sơn trong thời gian sớm nhất. Người dân thôn Trung Sơn trông đợi rất nhiều từ chỉ đạo này của Chủ tịch UBND TP. "Chúng tôi hy vọng họ sẽ sớm làm, chứ không chỉ là lời hứa hẹn như 10 năm qua", ông Võ Chí Thanh nói.