Steve Jobs Ông vua của kỷ nguyên số

24/04/2009 16:35 GMT+7

(TNTS) Tên tuổi Steve Jobs - người đồng sáng lập hãng Apple, luôn gắn liền với computer để bàn, laptop, iPod, iPhone cũng như nhiều thiết bị kỹ thuật số khác, mà nếu thiếu chúng không ít người sẽ thấy cuộc sống quả là thiếu thú vị.

Tuy nhiên, giờ đây ở tuổi 54, vì lý do sức khỏe, Steve Jobs đang phải tạm nghỉ việc để chữa bệnh. Điều này gây nên sự lo lắng cho các nhà đầu tư của Apple. Bởi, chưa biết bao giờ ông mới có thể trở lại với công việc. Hơn thế, Apple lại đang đối mặt với các vụ kiện về bản quyền. Trong khi đó "ở vị trí CEO, không ai có thể thay thế Steve Jobs" như cách nói của nhà phân tích Charles Woolf. Ông và Apple giống như hai anh em sinh đôi.

Tình yêu thư pháp

Steve Jobs sinh ngày 24.2.1955 tại California, Mỹ. Ngay trong tuần đầu tiên chào đời, số phận của Steve dường như đã được định sẵn. Bố mẹ Steve là sinh viên nên đã đưa cậu bé mới sinh vào trại mồ côi. May mắn là gia đình Pol và Carla Jobs nhận Steve làm con nuôi. Sau này khi trưởng thành, Steve đã tìm thấy người mẹ đẻ của mình - bà Joh Simpson và biết rằng mình còn có người em gái là nhà văn Mona Simpson. Ông vẫn giữ quan hệ với họ, nhưng tuyệt nhiên không bao giờ có ý định gặp lại bố ruột người Syria - Abdulfattah Jandali, nguyên là cựu giáo viên và nay làm quản lý khách sạn ở California. 

Khi ngồi ở ghế trường phổ thông, Steve đã rất khác người. Thầy giáo John Collum nhớ lại: "Steve khác mọi người ở hai điểm: Luôn lầm lũi, cô đơn và có khả năng nhìn tuyệt vời các sự vật, các hiện tượng trong một thế giới khác". Sau giờ học, Steve đến dự các bài giảng của hãng Hewlett-Packard (HP), còn mùa hè đến đây làm theo hợp đồng thời vụ. Tại HP, Steve làm quen với một người trùng tên với mình - Steve Wozniak, người bỏ dở việc học tại Đại học tổng hợp Berkeley. "Wozniak là người tôi quen đầu tiên hiểu biết về điện tử học hơn tôi" - Steve nói. Khi đó Steve và Wozniak cùng nhau mày mò làm ra "chiếc hộp màu xanh", thiết bị lậu bỏ túi cho phép gọi điện thoại liên tỉnh miễn phí.

Vào năm 1972, tốt nghiệp phổ thông Steve Jobs vào học trường College Reed ở bang Oregon. Khoa học không hấp dẫn chàng sinh viên trẻ nên sau học kỳ I Steve bỏ học. Suốt một năm trời, Steve chỉ tham dự các giờ triết học và môn thư pháp. 10 năm sau đó, những giờ học tưởng như vô bổ ấy lại rất có ích cho Steve khi sáng chế ra chiếc máy tính Macintosh.

Năm 19 tuổi, Steve làm người thiết kế cho hãng Atari, chuyên soạn thảo các video game. Nhưng chỉ một thời gian ngắn, khi đã kiếm được ít tiền, Steve cùng người bạn là Dan Kottke đến Ấn Độ tìm đường khai sáng tinh thần. Sau khi đã lĩnh hội tư tưởng Phật giáo, Steve trở về với ý định sáng chế ra máy vi tính. Vào năm 1975, cùng với Wozniak, Steve bắt đầu công cuộc kinh doanh. Steve bán chiếc xe buýt nhỏ của mình, còn Wozniak - chiếc máy tính. Có được 1.300 USD vốn liếng ban đầu, tại nhà để xe của Steve, hãng Apple bắt đầu ra đời.

Nhà sáng chế "điện thoại"

 

Tên của Steve Jobs có trong Sách kỷ lục Guinness, với tư cách là người làm công nhận lương thấp nhất thế giới. Ông chỉ nhận lương mang tính tượng trưng 1USD/năm. Và cổ phần của ông tại hãng Apple cũng chỉ là 1 cổ phiếu

Vào năm 1976, Steve và Wozniak tung ra thị trường chiếc máy vi tính đầu tiên - Apple 1 với giá 666 USD/chiếc và bán khá chạy. Hãng thu lợi được 774 ngàn USD, số tiền đủ để tái đầu tư vào thế hệ máy mới hơn. Đến Apple 2 thì lợi nhuận đã vượt sức tưởng tượng: 139 triệu USD trong vòng 3 năm. Từ năm 1978-1983, doanh số bán hàng của hãng Apple tăng 150%/năm.

Steve và Wozniak luôn bổ sung cho nhau trong kinh doanh. Nếu như Wozniak luôn sáng chế, nghĩ ra những sản phẩm mới, thì Steve rất mạnh  trong marketing, và luôn đoán được nhu cầu của người tiêu dùng và nhìn thấy tương lai. Steve rất thích nhắc lại câu nói của huyền thoại hockey - Wayne Gretzky: "Tôi luôn có mặt ở chỗ trái cầu (banh) sẽ đến chứ không phải lao đến chỗ đang có trái cầu".

Triết lý của Steve Jobs là ở chỗ: "Phải làm sao cho những cỗ máy đắt tiền, khó điều khiển trở nên phổ biến và thông dụng". Người tiêu dùng khó mà có thể đọc hết 400 trang hướng dẫn để sử dụng máy vi tính. Ông nói: "Thế hệ máy vi tính hiện nay không có tương lai. Chúng ta cần làm cho nó đơn giản giống như chiếc điện thoại thế hệ đầu tiên".

Nhờ có sự nỗ lực của Steve mà xuất hiện những máy tính cá nhân để bàn đầu tiên mang thương hiệu Macintosh, với những biểu tượng trên màn hình mà giờ chúng ta cảm thấy quá quen thuộc. Tuy nhiên, tài nhìn thấy tương lai của máy vi tính và công nghệ số của Steve Jobs cũng có mặt trái của nó mà kết quả là vào năm 1985 ông bị sa thải khỏi hãng. John Sculley - người đảm nhiệm chức vụ CEO của Apple từ năm 1983 mâu thuẫn với Steve và đã thuyết phục được HĐQT sa thải người sáng lập hãng.

Rời bỏ Apple, Steve thành lập hãng Next, chuyên sản xuất các máy vi tính tốc độ cao, đáp ứng cho các nghiên cứu khoa học và đào tạo cao cấp. Tuy không thành đạt như Apple, nhưng Next đã khai phá cho những ứng dụng được áp dụng vào thực tế sau này. Mặt khác, do thiếu vắng Steve, nên Apple đứng bên bờ vực phá sản. Đến năm 1996, hãng này phải mời vua của kỷ nguyên số trở lại. Dưới sự lãnh đạo của Steve, Apple đã lấy lại vị thế thủ lĩnh của mình bằng những đột phá trong công nghệ số: hãng liên tiếp cho ra đời những sản phẩm được coi là bước nhảy của thời đại. Mới đầu là máy nghe nhạc iPod, rồi "cửa hàng" âm nhạc trên internet - iTunes, điện thoại iPhone. Năm 2008 tạp chí Fortune xếp Apple là một trong những công ty giàu nhất, còn Steve đứng trong top những nhà kinh doanh có ảnh hưởng nhất.

Nhà độc tài bẳn tính

Tính cách của Steve Jobs khá phức tạp. Chuyện lớn chuyện nhỏ ông đều "chơi" theo luật của mình và không bao giờ dùng luật của người khác. Ông có những ý tưởng thiên tài, nhưng đôi khi xử sự khá gàn dở. Chẳng hạn, ông không chịu lắp biển số vào chiếc Mercedes của mình và luôn đỗ xe ở chỗ dành cho người khuyết tật.

Thật thú vị khi Steve không cho mình thuộc top các CEO, mà là nghệ sĩ của Apple. Ông là đồng tác giả 103 phát minh được cấp bằng sáng chế. Từ iPod cho đến cầu thang bằng kính trong các cửa hàng của Apple. Về mặt nào đó, Steve là nhà độc tài bẳn tính. Hôm nay cộng sự của ông là "thiên tài" thì ngày mai đã là "kẻ ngốc thậm tệ", người mà cần phải bị sa thải trước khi "tôi chưa nói hết câu".

Với ông, sản phẩm của Apple luôn là sự vượt trội mơ ước của con người, còn các đối thủ chỉ là "quỷ dữ". Một người quen Steve từng nói: "Dân chủ không tạo ra những sản phẩm tuyệt vời. Để làm điều này, các anh cần một nhà độc tài thông thái". Còn John Sculley, kình địch của Steve ngày nào viết trong hồi ký của mình về ông như sau: "Một người cuồng tín với cái nhìn thực tế như thế lại không thể thích ứng với môi trường chưa hoàn thiện xung quanh".

Steve Jobs là con người như thế, tên của ông có trong Sách kỷ lục Guinness, với tư cách là người làm công nhận lương thấp nhất thế giới. Ông chỉ nhận lương mang tính tượng trưng 1 USD/năm. Và cổ phần của ông tại hãng Apple cũng chỉ là 1 cổ phiếu. Tuy nhiên không vì thế mà ông là người nghèo. Trong danh sách những tỉ phú năm 2009 của Forbes, Steve xếp thứ 178 với khối tài sản 3,4 tỉ USD, ít hơn năm 2008 là 2 tỉ USD. Số tiền này Steve có được là vào năm 1998, ông mua 10 triệu USD cổ phiếu thuộc hãng phim Pixar của đạo diễn George Lucas và cổ phiếu của Walt Disney Pictures.

Steve Jobs chung sống với người vợ Laurene Powell đã 18 năm nay. Họ có 3 người con. Thậm chí Steve còn có cô con gái Lisa Brennan-Jobs ngoài giá thú mà ban đầu ông chối đây đẩy, nhưng sau đó thì thừa nhận. Ông yêu quý Lisa nên còn đặt tên Lisa cho một dòng laptop. Steve rất yêu thích nhạc, đặc biệt là nhóm The Beatles và ca sĩ Bob Dylan. Gia đình ông có biệt thự lớn ở Woodside, California. Ngôi biệt thự ông mua trước khi cưới vợ. Trong đó nghe đồn ở phòng khách có chiếc mô tô cổ. Và năm 1998 Tổng thống Bill Clinton từng sử dụng biệt thự này.

Hoàng Hoài Sơn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.