Sự cố mất điện toàn miền Nam: Chính phủ yêu cầu xem xét trách nhiệm

Sự cố xe cẩu cây dầu làm mất điện 22 tỉnh miền Nam ngày 22.5 - Ảnh: Đỗ Trường

Lạm phát như sốt nóng, thiểu phát như sốt rét

Tại cuộc họp báo thường kỳ hôm qua 26.5, thông tin về phiên họp Chính phủ tháng 5.2013, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết nhiều chỉ số kinh tế vĩ mô đã được cải thiện như hàng tồn kho, giải ngân ODA, FDI, chỉ số tiêu dùng, lạm phát, dự trữ ngoại tệ vượt trên 12 tuần. CPI tháng 5 giảm nhẹ 0,06% so với tháng trước và là tháng thứ 2 có mức tăng CPI âm trong 5 tháng đầu năm. So với tháng 12.2012, CPI tháng 5 chỉ tăng 2,35%, là mức tăng thấp nhất trong 4 năm qua.

Quy định về hành lang lưới điện cao áp đã có, vậy trách nhiệm của các ngành, cấp liên quan đã nghiêm túc chưa. Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo ngành điện đảm bảo không để xảy ra các sự cố lặp lại như vậy, đặc biệt các sự cố nghiêm trọng Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam

Tuy nhiên, chỉ số CPI cũng như tổng cầu nền kinh tế ở mức thấp đang làm dấy lên lo ngại về nguy cơ thiểu phát. Theo Bộ trưởng Đam, “Lạm phát như sốt nóng, thiểu phát như sốt rét, còn nguy hiểm hơn. Ý kiến về nguy cơ thiểu phát đã được phân tích kỹ và ngược lại, các chuyên gia cũng nói nguy cơ lạm phát cũng hiện hữu, không được chủ quan. Chính phủ kiên định mục tiêu đã được Quốc hội (QH) thông qua là ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý và kiềm chế lạm phát”, Bộ trưởng Đam khẳng định.

“Chúng ta đi đúng hướng, nhưng nhiều doanh nghiệp (DN) đình đốn sản xuất, đời sống người dân gặp khó khăn. Đặc biệt là tái cơ cấu nếu không có bước đi quyết liệt hơn mà chững lại, ngoài ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô thì còn tác động xấu đến mô hình phát triển của nền kinh tế”, Bộ trưởng Đam nói. Ông Đam cũng cho hay, một số DNNN đã xin lùi thời hạn tái cơ cấu vì còn nhiều khó khăn, nếu cổ phần hóa vội vàng thì giá bán thấp, tài sản sẽ thất thoát. Tuy nhiên, quan điểm của Chính phủ là làm linh hoạt, với một số DN, bán ngay không được giá vẫn phải bán, lỗ ít còn hơn lỗ nhiều.

Đường truyền tải 500 kV “dễ tổn thương”

Về sự cố mất điện hôm 22.5, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho rằng là sự cố lớn và chưa từng có từ trước đến nay, gây hậu quả rất lớn về kinh tế, xã hội. Chính phủ đã chỉ đạo tức thời, yêu cầu Bộ Công thương có báo cáo, xem xét nghiêm túc mọi mặt nguyên nhân, từ đó dẫn đến xác định trách nhiệm theo đúng quy định.

“Quy định về hành lang lưới điện cao áp đã có, vậy trách nhiệm của các ngành, cấp liên quan đã nghiêm túc chưa. Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo ngành điện đảm bảo không để xảy ra các sự cố lặp lại như vậy, đặc biệt các sự cố nghiêm trọng”, ông Đam nói. Cũng theo ông Đam, báo cáo của Bộ Công thương cho hay ngoài sự cố thì việc mất điện hôm 22.5 còn do kỹ thuật. Cụ thể, dù mạng lưới điện chằng chịt, đòi hỏi phải có nhiều đầu vào, nhưng hiện số mạch điện 500 kV nối vào còn ít.

Sẽ xem xét đề xuất cho đốt pháo không tiếng nổ Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết vấn đề cấm đốt pháo trước đây được quy định bởi các văn bản quy phạm pháp luật. Nếu có thay đổi chủ trương để cho phép đốt pháo thì cũng phải sửa các văn bản quy phạm pháp luật ở mức độ tương ứng. Chính phủ sẽ xem xét đề xuất này, cái nào quy định bằng nghị định thì sửa nghị định. Việc sửa luật không chỉ là ý muốn của Chính phủ mà còn căn cứ vào chương trình làm luật của QH.

“Tới đây phải tăng cường đầu tư thêm nhiều đường 500 kV dẫn vào lưới, cũng như các nguồn phát điện được phân bổ hợp lý. Không phải chúng ta chưa lường được, mà trong quy hoạch điện đã được duyệt, đã tính hết. Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Công thương tích cực tìm nguồn vốn để đầu tư nhanh, vì không chỉ là an toàn, mà thiếu điện thì công nghiệp không phát triển được”, Bộ trưởng Đam cho hay.

Thứ trưởng Bộ Công thương Lê Dương Quang thông tin thêm, sự cố cho thấy “tính dễ tổn thương của đường truyền tải 500 kV”. Tuy nhiên, theo ông Quang, một số nước phát triển hơn VN cũng từng xảy ra sự cố này. Hiện tại, việc miền Nam phụ thuộc lớn vào nguồn điện truyền tải từ miền Bắc vào (lúc cao điểm tới 40%) là nguy cơ rủi ro lớn, yêu cầu phải đẩy nhanh xây dựng các nguồn điện tại miền Nam, cũng như đầu tư thêm các đường dây 500 kV. Nhưng khó khăn là hiện một số địa phương chưa ủng hộ, dành đất cho các trạm 500 kV.

Dự kiến trong tuần này, Bộ Công thương sẽ báo cáo toàn diện về sự cố với Chính phủ. Ông Quang cũng khẳng định sắp tới sẽ phải tăng cường trách nhiệm tham gia bảo vệ an toàn lưới điện. Với hàng chục nghìn km đường dây, lực lượng của EVN, truyền tải không thể đảm bảo an toàn hết, nhưng các địa phương và người dân cũng có trách nhiệm.

Sẽ phát hành gần 58.000 tỉ đồng trái phiếu

Trong kỳ họp tháng 5, Chính phủ cũng đã bàn về việc phát hành trái phiếu chính phủ để huy động vốn cho 2 dự án quan trọng là QL1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây nguyên. Trước lo ngại việc phát hành trái phiếu sẽ ảnh hưởng đến trần nợ công, Bộ trưởng Đam cho rằng hiện tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trong tổng ngân sách giảm xuống chưa đầy 19% (tỷ lệ này những năm trước là 30 - 40%), QH cũng đã đặt ra chỉ số bội chi không quá 4,8%.

Từ năm 2012, Chính phủ đã báo cáo QH phương án phát hành trái phiếu làm QL1 mở rộng (chia nhiều dự án, từng đoạn xen kẽ BOT, trái phiếu), QH đã bàn và thông qua. Nghị quyết của QH cho phép Chính phủ phát hành trái phiếu DN có bảo lãnh của Chính phủ, đây thực chất cũng là nợ công, QH đã thông qua về mặt nguyên tắc để tính khoản tiền này vào nợ công. Tuy nhiên, hơn 1 năm qua, Bộ GTVT được giao thực hiện cho thấy nhiều khó khăn. Do tính toán thấy trái phiếu của DN phát hành thời điểm các DN đang gặp khó khăn, cộng lãi suất ngân hàng hiện nay, chi phí phát hành sau này tính vào chi phí làm đường sẽ rất cao, Chính phủ từ kỳ họp tháng 4 đã bàn và tới kỳ này thống nhất phương án sẽ báo cáo QH cho phép phát hành trái phiếu chính phủ (dự kiến gần 58.000 tỉ đồng) thay vì phát hành trái phiếu DN có bảo lãnh của Chính phủ.

Cũng theo Bộ trưởng Đam, một tín hiệu không vui là tai nạn giao thông và số người chết vì tai nạn giao thông đang tăng.

Chính phủ luôn trung thực khi báo cáo QH Liên quan đến ý kiến số liệu báo cáo của Chính phủ, ông Đam khẳng định: “Chính phủ không bao giờ không trung thực khi báo cáo với QH. Chính phủ nhìn nhận nghiêm khắc những khuyết điểm, yếu kém để rút kinh nghiệm, làm tốt hơn”. Bộ trưởng Đam cũng cho biết, các số liệu báo cáo ra QH, ra T.Ư Đảng hay kỳ họp thường kỳ của Chính phủ đều tuân theo quy định chặt chẽ, chủ yếu lấy từ hệ thống thống kê nhà nước, được xem xét thận trọng, dựa trên báo cáo của các bộ ngành. Chính phủ cố gắng hết sức các số liệu đó sát thực tế, báo cáo trung thực. Còn số liệu có đáng tin cậy, mâu thuẫn không, các ý kiến phân tích có chỉ ra thì Chính phủ rất cầu thị, tiếp thu, sẽ xem xét tại sao có số liệu mâu thuẫn, hay không đủ cơ sở. Về một số góp ý sửa đổi Hiến pháp chưa được đưa ra QH trong kỳ họp này, Bộ trưởng Đam khẳng định Chính phủ đã thực hiện đúng nguyên tắc tinh thần tập trung dân chủ, lấy ý kiến nhiều lần, bỏ phiếu biểu quyết từng điều một trong bản ý kiến, tổng hợp đầy đủ ý kiến từ dưới lên gửi cho các cơ quan chức năng của Đảng, QH xem xét trong quá trình bàn, sửa Hiến pháp 1992.

Mai Hà

>> “Đường truyền tải 500 kV… dễ tổn thương”
>> Cúp điện đột ngột toàn miền Nam do sự cố trên đường dây 500 KV​
>> 8 giờ xử lý sự cố đường dây 500 kV  iện 22 tỉnh miền Nam ngày 22.5

ảnh: đỗ trường