BV Bình Dân TP.HCM: Áp dụng kỹ thuật mới giúp phẫu thuật triệt để ung thư

Ngày 5.4, TS-BS Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc Bệnh viện (BV) Bình Dân TP.HCM, cho biết BV vừa ứng dụng thành công chất nhuộm màu ICG (indocyanine green) trong phẫu thuật giúp xác định rõ ràng các “hạch canh gác” để nạo bỏ triệt để, cùng lúc với cắt hoàn toàn khối ung thư (dạ dày, gan mật, hô hấp, tim mạch, ung thư vú, tiết niệu…) cho bệnh nhân.

Kỹ thuật mới này tạo điều kiện cho các bác sĩ phẫu thuật loại bỏ tế bào ác tính hiệu quả hơn và bảo tồn tối đa những vùng chưa bị xâm lấn.

Bệnh nhân đầu tiên được áp dụng kỹ thuật này là ông T.T.M (47 tuổi, ngụ Bình Phước). Bác sĩ cho biết, vài tháng trước, ông M. thấy đầy hơi nhẹ, đau âm ỉ và khó chịu vùng thượng vị nên tự mua “thuốc trị dạ dày” về uống nhưng bệnh không giảm. Sau đó ông đến BV Bình Dân để khám bệnh, bác sĩ phát hiện ông bị ung thư dạ dày xâm lấn niêm mạc và nghi ngờ di căn một số hạch lân cận. Tuy nhiên, hiện bệnh của ông đang ở giai đoạn sớm, khối bướu còn nhỏ, chưa xâm lấn đến các lớp sâu hơn của thành dạ dày.

ICG (indocyanine green) là một chất nhuộm màu có khả năng phát sáng dưới ánh sáng huỳnh quanh. Các tế bào ung thư tăng sinh mạnh bất thường và hấp thụ ICG nhiều hơn tế bào bình thường nên khi tiến hành phẫu thuật ứng dụng chất nhuộm màu ICG, chất này làm nổi bật những tổ chức ung thư di căn như hạch bạch huyết. Nhờ đó hỗ trợ cho bác sĩ cắt bỏ triệt để khối u và vùng di căn mà vẫn bảo tồn những vùng chưa bị xâm nhiễm. Chất này không hấp thu mà thải trừ nhanh nên không gây độc cho cơ thể.

Nhưng ung thư dạ dày có thể di căn xa đến các bộ phận khác trong cơ thể, thường gặp nhất là gan, phổi, phúc mạc và cho dù ở giai đoạn sớm, ung thư cơ quan này vẫn có khả năng di căn hạch. Do đó, để đảm bảo kết quả điều trị thì bệnh nhân cần phải loại bỏ cả khối ung thư tại chỗ lẫn các hạch có nghi ngờ có sự xâm lấn của các tế bào ác tính.

Các bác sĩ Khoa Ngoại tiêu hóa, BV Bình Dân đã phẫu thuật điều trị ung thư dạ dày cho ông M. với kỹ thuật sử dụng chất nhuộm màu ICG. Ca phẫu thuật kéo dài 4 giờ với sự hỗ trợ của camera nội soi cho phép linh hoạt chuyển đổi giữa chế độ quan sát dưới ánh sáng thông thường và chế độ huỳnh quang bắt màu xanh tím của ICG giúp các bác sĩ quan sát rõ ranh giới khối ung thư và mô lành, xác định các hạch di căn rõ ràng. Khối bướu có kích thước 15 mm kèm theo 4 hạch canh gác lân cận và một số hạch nhỏ nghi ngờ có tế bào ác tính nhanh chóng được các bác sĩ cắt lọc và nạo hạch triệt để.

Hai ngày sau phẫu thuật bệnh nhân đã đi lại và bắt đầu ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân chuẩn bị hóa trị bổ túc để loại bỏ triệt để các tế bào ung thư còn sót lại trong cơ thể.

Theo Tổ chức ghi nhận Ung thư thế giới (GLOBOCAN), năm 2012 có khoảng 952.000 ca ung thư dạ dày mới, đứng hàng thứ 5 trong các bệnh ung thư hay gặp (sau ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại trực tràng và ung thư tuyến tiền liệt). Tại Việt Nam, ung thư dạ dày xếp thứ 2 và đáng tiếc có những người bệnh được phát hiện ở giai đoạn muộn, mất cơ hội được điều trị triệt để.

Theo TS-BS Trần Vĩnh Hưng, phẫu thuật ung thư dạ dày có dùng chất nhuộm màu ICG đòi hỏi bác sĩ phẫu thuật có kinh nghiệm và được đào tạo để thao tác tiêm chính xác, đảm bảo thời gian giữa các mũi tiêm và cố định vùng hạch canh gác suốt thời gian phẫu thuật. Chất nhuộm màu sẽ được tiêm vào dạ dày qua nội soi giúp định vị ranh giới khối bướu, dưới ánh sáng huỳnh quang, hệ thống hạch bạch huyết quanh dạ dày sẽ hiện lên như một “bản đồ” rõ ràng giúp các bác sĩ phẫu thuật nạo vét triệt để các hạch di căn và bảo tồn tối đa mô lành còn lại.