Chăn nuôi khó chồng khó

Sáng hôm qua (26.9) giá heo (lợn) hơi khu vực miền Nam do các công ty chăn nuôi lớn trong khu vực đưa bảng giá mới tăng 1.000 đồng/kg, phổ biến từ 32.000 - 42.000 đồng/kg. Tại thị trường phía bắc, giá heo hơi tăng nhẹ 500 đồng/kg, lên mức cao nhất 49.000 - 50.000 đồng/kg. Riêng thị trường miền Trung và Tây nguyên vẫn giữ mức giá cao nhất từ 40.000 đồng/kg.

Dù vậy, so với mặt bằng giá trong tuần qua, xa hơn là từ đầu tháng 9 đến nay, giá heo hơi trên thị trường không tăng như kỳ vọng. Chẳng hạn, heo hơi bán ra tại H.Thống Nhất (Đồng Nai) sáng hôm qua giá 42.000 đồng/kg, trong khi cùng địa bàn này, ngày 1.9, có trại bán lên đến 45.000 - 47.000 đồng/kg. Tại chợ đầu mối Hóc Môn (TP.HCM), giá sỉ thịt heo mảnh từ 52.000 đồng/kg, hai hôm nay, giá heo mảnh tăng 2.000 - 3.000 đồng/kg lên 54.000 - 55.000 đồng/kg.

Thị trường Trung Quốc, nước tiêu thụ thịt heo lớn nhất thế giới đang rơi vào tình trạng thiếu hụt thịt heo trầm trọng sau dịch tả lợn châu Phi. Trên tờ South China Morning Post hôm qua (26.9) dẫn thông tin từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho biết, quốc gia đông dân nhất thế giới này đã tăng nhập khẩu thịt heo tới 76% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm ngoái, giá trị lại tăng đến 150%. Tuần trước, Chính phủ Trung Quốc cũng buộc phải xả kho thịt heo đông lạnh với số lượng đến 10.000 tấn. Hiện với 1,4 tỉ dân, trung bình mỗi ngày Trung Quốc tiêu thụ gần 50% sản lượng thịt heo toàn cầu. Chính việc không kiểm soát được dịch bệnh cũng như những chính sách về môi trường khiến cho nông nghiệp của Trung Quốc đối diện với thách thức lớn, đó là ngay với nhà nông cũng không dám gầy đàn chăn nuôi trở lại nên khả năng tăng nhập thịt heo của Trung Quốc sẽ vẫn tiếp tục.

Thế nhưng tại VN giá heo tăng, thị trường đang khát thịt heo, nhưng nhà nông hầu như không còn để bán nữa. Bà Nguyễn Thanh Trang, chủ đại lý thuốc thú y ở Đồng Nai chép miệng tiếc rẻ, “Heo bị tiêu hủy trong đợt dịch và bán “chạy dịch” giá rẻ hết rồi. Giá các công ty đưa tăng đó cũng là heo đang bán chạy dịch bởi lo sợ dịch tả lợn quay trở lại”. Theo ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, số liệu từ các trạm kiểm dịch Đồng Nai cho thấy, trung bình mỗi ngày, có 5.000 - 7.000 con heo được chở ra thị trường phía bắc. Heo vẫn được xuất qua đường tiểu ngạch bằng cách nào đó, nhưng số lượng khá khiêm tốn trong khi Trung Quốc là thị trường quá tiềm năng. Ông Đoán nói phía VN cần sớm có kế hoạch đàm phán xuất khẩu chính ngạch thịt heo với phía Trung Quốc để cứu ngành chăn nuôi nói chung.

Heo giảm đàn mạnh, giá tăng ì ạch, trong khi đó, gà - vốn được coi như loại thực phẩm thịt thay thế, lại đang rớt giá thê thảm. Lý giải điều này, ông Nguyễn Kim Đoán phân tích: “Từ tháng 5, hàng loạt các chủ trại heo, sau khi tiêu hủy bán đổ bán tháo hết heo để chạy dịch bệnh tả châu Phi, đã quay sang nuôi gà. Lượng trại gà tại khu vực Đông Nam bộ từ tháng 4 đến nay tăng gấp đôi so với cùng thời điểm này năm ngoái. Nếu trước có 50 trại, nay tăng lên 100 trang trại. Nhà nông bỏ heo nuôi gà vô tội vạ khiến giá gà rớt mạnh. Nhà nông đang tiến thoái lưỡng nan. Bây giờ tuyên bố hết dịch rồi, nhưng nhiều trại không dám gầy đàn heo nuôi lại vì sợ tái dịch bệnh trong khi nhiều dự báo đều cho thấy giá heo cuối năm sẽ tăng mạnh. Nhà nông bao giờ cũng khổ”, ông Đoán bộc bạch.

Ông Phạm Hùng, chủ trại gà ở Xuyên Mộc (Bà Rịa-Vũng Tàu) cũng ngán ngẩm cho biết, đã có rất nhiều người phá sản vì gà, dù dịch bệnh năm nay không “đụng” đến gà. Giá gà đang ở mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua. Ông Hùng tính toán, giá gà trắng bán ra 18.000 đồng/kg, cao hơn hai tuần trước 2.000 đồng/kg, nhưng so với giá vốn 26.500 đồng/kg thì hiện mỗi ký gà xuất chuồng “nhắm mắt” lỗ 8.500 đồng. Cứ mỗi lần xuất chuồng, lỗ vài trăm triệu đồng, thấy mất quá nhiều mà buộc phải bán, giữ gà lại trong chuồng ngày nào phải chi thêm tiền thức ăn.

Một lý do khác khiến giá gà rớt thê thảm cũng theo ông Hùng, do nguồn gà đông lạnh giá rẻ nhập khẩu tăng đáng kể. Trong 6 tháng đầu năm, số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, VN đã nhập hơn 142.000 tấn thịt gà đông lạnh với tổng trị giá hơn 120 triệu USD. Tính trung bình, mỗi ký thịt gà nhập vào VN giá chưa tới 20.000 đồng. Mặt bằng giá gà nhập bán ra quá thấp khiến lái buôn theo đà ép giá các chủ trại gà. “Giá gà nhập chưa bằng giá gà sống xuất chuồng nhưng giá bán ra trong siêu thị vẫn cao. Giá đùi gà công nghiệp của CP bán trong siêu thị từ 69.000 đồng/kg, cánh gà 76.000 đồng/kg… Hay gà đông lạnh nhập cũng được bán giá từ 38.000 - 55.000 đồng/kg. Thế mới thấy, giá gà thấp, người nuôi chết nhưng nhà kinh doanh chưa chắc chết”, ông ngán ngẩm.