Tan nát rừng phòng hộ Sóc Sơn

Ngày 17.4.2006, Thanh tra Chính phủ đã có Kết luận số 754 đối với việc mua, bán đất rừng trái phép diễn ra tại 9 xã có rừng và Lâm trường Sóc Sơn (nay đã giải thể), yêu cầu UBND H.Sóc Sơn kiểm điểm trách nhiệm của UBND các xã có rừng và lãnh đạo Lâm trường Sóc Sơn để xảy ra tình trạng chuyển nhượng và xây dựng trái phép trên đất rừng đã được quy hoạch; đồng thời rà soát các trường hợp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) vào đất quy hoạch rừng phòng hộ, rừng đặc dụng ở khu vực bị thanh tra, điều chỉnh đúng hạn mức trước đây đã cấp sổ đỏ vượt qua với quy định; thu hồi toàn bộ diện tích cấp đất ở không đúng, trong đó có 47 hộ nhận khoán vườn quả của Lâm trường Sóc Sơn.

Theo kết luận của Thanh tra Sở TN-MT Hà Nội, sau khi có kết luận của Thanh tra Chính phủ, UBND H.Sóc Sơn đã phối hợp với Sở TN-MT bóc tách được 974,21 ha đất ở của các hộ gia đình, cá nhân sử dụng trước ngày 15.10.1993 nằm trong vùng trùng lấn với quy hoạch rừng năm 1998 được UBND TP phê duyệt; lập bản đồ trùng lấn quy hoạch rừng năm 1998 do quy hoạch rừng trùng các khu dân cư có trước năm 1983 (dân có trước, rừng có sau), sau đó đã điều chỉnh, bóc tách phần đất đã rõ nguồn gốc này của dân ra khỏi quy hoạch.

Cùng với đó, Sóc Sơn cũng đã cấp sổ đỏ cho 229 hộ gia đình, cá nhân trên diện tích rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, trong đó có 123 sổ đỏ nằm trên diện tích rừng phòng hộ do Công ty TNHH MTV đầu tư và phát triển nông nghiệp Sóc Sơn quản lý. Số sổ đỏ này được cấp quá so với diện tích quy định (tối đa 400 m2), Thanh tra Chính phủ yêu cầu hiệu chỉnh, nhưng đến năm 2013 Sóc Sơn mới hiệu chỉnh được 32 sổ, tiến độ được cho là rất chậm. Đến nay, Sóc Sơn chưa có cập nhật mới về việc hiệu chỉnh số sổ đỏ này. Các công trình gây tranh cãi như nhà ca sĩ Mỹ Linh nằm trong diện này (ca sĩ Mỹ Linh được cấp sổ đỏ trên diện tích 600 m2).

Kết quả thanh tra của Sở TN-MT cũng cho thấy có những hộ dân được cấp sổ đỏ trên diện tích hàng nghìn mét vuông. Đơn cử tại xã Minh Phú (đất Lâm trường Sóc Sơn cũ được giao quản lý, hiện nay do BLQ rừng đặc dụng và rừng phòng hộ Hà Nội, Sở NN-PTNT quản lý), hộ ông Ngô Văn Cam, được giao diện tích 126 ha rừng, tự ý xây dựng công trình diện tích 1.200 m², nhà hàng, nhà nghỉ 4 tầng kiên cố. Ông Cam cho biết được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.200 m² (vi phạm, vì tối đa được cấp là 400 m²); hộ ông Đặng Phan Cường - được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 4.984 m² đất ở, ông xây dựng nhà 2 tầng kiên cố; ông Vũ Văn Tụng, nguyên Phó giám đốc Lâm trường Sóc Sơn được cấp sổ đỏ 4.342 m² đất ở; sau đó H.Sóc Sơn điều chỉnh sổ đỏ của ông xuống 400 m² đất ở, còn lại là đất vườn rừng tự nhiên, nhưng sau đó ông Tụng vẫn sử dụng sổ đỏ cũ cấp năm 1997 với toàn bộ diện tích trên là đất ở.

Cũng như Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Sở TN-MT kết luận Công ty TNHH MTV đầu tư và phát triển nông lâm nghiệp Sóc Sơn đã thiếu sâu sát trong quản lý, để khu dân cư lâm nghiệp xây dựng nhà văn hóa, sân thể thao trên diện tích 3.000 m², để các hộ gia đình mua bán chuyển nhượng đất lâm nghiệp, tự chuyển đổi mục đích sử dụng và xây dựng nhà ở, sân, hàng rào kiên cố.

Hôm qua, ông Phạm Xuân Phương, Bí thư Huyện ủy Sóc Sơn cho biết tình trạng xâm lấn rừng phòng hộ đã tồn tại từ rất nhiều nhiệm kỳ trước đây. Việc xử lý tồn tại chưa dứt điểm, theo ông Phương, có nhiều lý do: “Nguồn gốc đất chưa rõ ràng, vì có lịch sử là dân vào ở trước, đất rừng có sau. Năm 1985 tôi đang là cán bộ Sở Tư pháp Hà Nội, được đặc trách theo dõi Sóc Sơn, tôi đã lên và lúc đó toàn bộ là đồi trọc, chưa có rừng. Sau đó mới kêu gọi người dân một số xã lên làm kinh tế mới, người ta trồng rồi mới thành rừng. Ranh giới giữa rừng và đất người dân lên khai hoang làm kinh tế là chưa rõ. Qua sự việc này, chúng tôi mong muốn các cấp cũng sẽ ngồi lại để có một phân định rạch ròi để người dân đỡ khổ mà chính quyền quản lý cũng dễ”.