Thế giới "cá mập" chứng khoán

Làm "xiếc" với "ông lớn" SSI

 Theo điều tra của PV Thanh Niên, trong giới đầu tư tại Hà Nội đã hình thành những "đội đại gia" gồm toàn các nhà đầu tư "cá mập" mở tài khoản tại nhiều công ty chứng khoán khác nhau. Khi dự định làm giá một loại cổ phiếu nào đó, từng "đội đại gia" hợp sức các thành viên cùng đẩy giá lên hoặc đánh xuống với nguồn lực tài chính của cả đội lên tới cả nghìn tỉ đồng (gồm cả đòn bẩy tài chính do công ty chứng khoán cung cấp). Với sức mạnh tài chính cỡ này, họ có thể "làm xiếc" giá bất cứ cổ phiếu nào.

"Phi vụ" làm giá cổ phiếu SSI của CTCP chứng khoán Sài Gòn là một điển hình. Khoảng tháng giữa tháng 3.2009, nhà đầu tư tên T. (tại Hà Nội) và một nhóm nhà đầu tư đại gia khác cùng "lập đội" để đẩy giá SSI. Đây là chuyện rất ít khi xảy ra trước đây bởi SSI là một cổ phiếu có tính đại chúng cao, lượng cổ phiếu lớn nên khả năng thao túng giá là cực khó. Tuy nhiên, trong lần này, T. cùng "đội đại gia" của mình đã thực hiện một cú đẩy giá cũng như thao túng cực kỳ ngoạn mục. Cụ thể, T. và "đội đại gia" mở nhiều tài khoản tại các công ty chứng khoán khác nhau. Nếu muốn mua, ngay từ đầu phiên, họ đặt bán sàn với khối lượng lên tới cả trăm nghìn cổ phiếu để kích lệnh bán từ các nhà đầu tư khác. Khi lệnh bán sàn đổ hàng loạt thì từ một tài khoản khác, các nhà đầu tư này lại mua vào. Tình trạng ngược lại xảy ra đối với mục đích muốn bán. Khi kết hợp với nhiều nhà đầu tư khác (giới đầu tư gọi là "đánh hội đồng"), lực mua và bán của các đại gia như T. lên tới con số cả nghìn tỉ đồng và có khả năng thao túng giá trong một vài phiên nếu thị trường đang ở tình trạng tốt.

Với cách này, SSI tăng giá một cách chóng mặt hàng chục phiên liên tục. Giá của SSI tăng một mạch từ 21.000 đồng/cổ phiếu vào giữa tháng 3.2009 lên 76.000 đồng/cổ phiếu vào đầu tháng 6.2009 và sau này đạt mức đỉnh là 108.000 đồng/cổ phiếu. Cũng kể từ sự kiện "làm xiếc" thành công với một "blue-chip" danh tiếng là SSI, rất nhiều nhà đầu tư cũng như dân môi giới có một cái nhìn hoàn toàn khác về tiềm lực cũng như khả năng của giới đại gia chứng khoán cá nhân trong nước. Theo điều tra của PV Thanh Niên, ngoài trường hợp thành công đặc biệt khi đẩy giá SSI, nhiều trường hợp, cổ phiếu VIC của Công ty Vincom cũng bị các đại gia chứng khoán thao túng giá theo cách làm tương tự.

"Nuốt chửng" cổ phiếu nhỏ, cổ phiếu mới 

 Không chỉ các cổ phiếu lớn, các cổ phiếu nhỏ, cổ phiếu mới lên sàn cũng được giới “cá mập”  chứng khoán "phù phép" giá theo ý đồ của mình. Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, hầu hết các mã cổ phiếu họ Sông Đà đều bị các đại gia chứng khoán làm giá. Các mã như SD2 (tăng một mạch từ 19.000 lên 73.500 đồng/cổ phiếu); SDD (tăng từ 11.000 lên 38.400 đồng/cổ phiếu); S99 (tăng từ 38.000 lên 79.000 đồng/cổ phiếu)... Ngoài cổ phiếu "họ" Sông Đà, một số mã cổ phiếu khác có vốn điều lệ nhỏ cũng bị các đại gia làm giá rất mạnh mà một trong những trường hợp điển hình là CTM của Công ty cổ phần đầu tư xây dựng và khai thác mỏ Vinavico (giá tăng từ 12.000 lên 89.600 đồng/cổ phiếu). Tương tự là cổ phiếu mới lên sàn EFI của CTCP đầu tư tài chính giáo dục, giá lên sàn là 15.000 đồng/CP tăng một mạch lên 45.900 đồng/cổ phiếu.

Một “cá mập” trong giới đại gia chứng khoán cho biết, khi thực hiện làm giá các cổ phiếu này, các đại gia chứng khoán phải phân tích rất rõ cơ cấu sở hữu của các công ty mới niêm yết. Thứ nhất, vốn điều lệ của các công ty này chủ yếu là dưới 50 tỉ đồng. Thứ hai, trong cơ cấu sở hữu của công ty thì hội đồng quản trị, thành viên ban kiểm soát... - những người không được bán trong vòng 6 tháng kể từ khi niêm yết, phải chiếm khoảng hơn 50% tổng số cổ phiếu niêm yết. Thứ ba, công ty có những yếu tố có thể tung ra các tin đồn hoặc cụm thông tin giúp đẩy giá được. Đây là lý do các đại gia thường chọn các cổ phiếu bất động sản để thực hiện làm giá.

Trao đổi với PV Thanh Niên, một môi giới chuyên phục vụ khách VIP của một công ty chứng khoán ở Hà Nội tiết lộ: "Với việc những cổ đông không được bán chiếm tới hơn 50%, thì số cổ phiếu đang lưu hành thực tế trên thị trường chỉ khoảng 20-30%. Lý do là những người thân, người quen của hội đồng quản trị các công ty này thường đứng tên sở hữu khoảng hơn 20% tổng số lượng cổ phiếu. Chính vì thế, chỉ cần thâu tóm khoảng 1-2 triệu cổ phiếu (tùy từng công ty) là có thể thao túng tùy thích giá của loại cổ phiếu đó".

 Do các "đội đại gia" này "làm giá" khá thành công với nhiều mã cổ phiếu trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 7.2009 nên thời gian sau đó, việc "làm giá" trở nên dễ dàng hơn. Chủ tịch HĐQT của một công ty chứng khoán tại Hà Nội tiết lộ: "Trước đây, nhiều nhà đầu tư trong nước "đánh" chứng khoán theo nhà đầu tư nước ngoài. Giờ thì tình hình đã thay đổi, rất nhiều nhà đầu tư trong nước chuyển hướng "đánh" chứng khoán ăn theo đại gia nội địa".

Hoàng Ly