Căng thẳng Mỹ - Iran khó lường

Ngày 25.6, Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố lệnh cấm vận mới của Mỹ nhắm vào lãnh tụ tối cao Ali Khamenei sẽ thất bại vì lãnh tụ Khamenei “không có tài sản ở nước ngoài”. Hồi đầu tuần, Tổng thống Trump phê chuẩn một loạt cấm vận mới nhằm vào lãnh tụ Khamenei và nhiều quan chức cấp cao khác của Iran để trả đũa vụ bắn hạ máy bay không người lái (UAV) ở eo biển Hormuz. Đến tối qua, ông cảnh báo thêm: “Mọi cuộc tấn công của Iran sẽ bị đáp trả một cách áp đảo. Đôi khi áp đảo đồng nghĩa với hủy diệt”.

Trước đó, chủ nhân Nhà Trắng tiết lộ quyết định hủy tấn công quân sự phút chót, thay vào đó đáp trả nước CH Hồi giáo bằng cách tăng cường cấm vận. Ngoài ra, nhiều nguồn tin tiết lộ quân đội Mỹ tiến hành tấn công mạng nhằm vào các hệ thống điều khiển tên lửa và theo dõi hàng hải của Iran.

Đến nay, Tehran vẫn cáo buộc UAV nói trên xâm phạm không phận còn Washington khẳng định máy bay bị bắn hạ ở vùng biển quốc tế.

Hôm qua, Thư ký Hội đồng an ninh Nga Nikolai Patrushev tiết lộ với giới phóng viên rằng Moscow “có thông tin tình báo” cho thấy UAV của Mỹ “bay trong không phận Iran khi bị bắn”. Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cảnh báo tình hình xung quanh Iran “đang diễn tiến hướng tới một viễn cảnh nguy hiểm”.

Cũng trong ngày 25.6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi tuyên bố cấm vận mới của Mỹ nhắm vào lãnh tụ Khamenei “đồng nghĩa với việc đóng cửa vĩnh viễn con đường ngoại giao”. Đại sứ Iran tại LHQ Majid Takht Ravanchi thì nói bầu không khí hiện nay “không phù hợp cho việc nối lại đàm phán với Mỹ”. Ông kêu gọi Washington rút tàu hải quân khỏi vùng Vịnh và “chấm dứt cuộc chiến kinh tế chống lại người dân Iran”. “Tình hình thật sự nguy hiểm và điều chúng tôi cần làm là cố gắng hạ nhiệt căng thẳng”, ông Ravanchi nhấn mạnh.

Về phần mình, Reuters dẫn lời Đại sứ Mỹ về giải trừ quân bị Robert Wood cho hay Tổng thống Trump “vẫn để mở con đường ngoại giao với Iran”, nhưng cảnh báo nước CH Hồi giáo “sẽ phạm sai lầm nếu cho rằng sự kiềm chế của Mỹ đồng nghĩa với yếu đuối”. Dù hạ thấp khả năng hành động quân sự nhưng quân đội Mỹ vẫn thông báo triển khai thêm nhóm tàu tấn công đổ bộ Boxer cùng Đơn vị viễn chinh lính thủy đánh bộ 11 đến

khu vực hoạt động của Hạm đội 5 ở Trung Đông. Nhóm tàu này sẽ thay thế cho nhóm tàu đổ bộ Kearsarge hoạt động tại khu vực này từ hồi tháng 4. Sự có mặt của nhóm tàu Boxer nâng số quân hải quân Mỹ tại Trung Đông lên thành 28.000 lính, theo trang tin USNI News.

Lãnh đạo Mỹ, Nga sẽ bàn về Iran Reuters hôm qua dẫn lời một quan chức Mỹ cho hay vấn đề Iran sẽ là một trong những nội dung thảo luận khi Tổng thống Donald Trump gặp gỡ song phương với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bên lề Hội nghị cấp cao G20 ở Nhật Bản từ ngày 28 - 29.6. Sau khi rời Nhật, Tổng thống Trump sẽ thăm Hàn Quốc trong 2 ngày nhưng không có kế hoạch gặp Chủ tịch Kim Jong-un của CHDCND Triều Tiên tại Khu phi quân sự liên Triều.