Trung Quốc: điểm nóng trên bàn nghị sự Mỹ-Nhật

Chuyến thăm Nhật Bản của Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Austin là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của quan chức hàng đầu chính phủ Tổng thống Mỹ Joe Biden sau hội nghị thượng đỉnh trực tuyến hồi tuần rồi của các nhà lãnh đạo Mỹ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ (được gọi là “Bộ tứ kim cương” hay Quad), theo Reuters.

Nhiều vấn đề sẽ được thảo luận trong chương trình nghị sự, từ tự do hàng hải, các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông cho đến an ninh chuỗi cung ứng chất bán dẫn, vấn đề hạt nhân của CHDCND Triều Tiên và tình hình Myanmar.

r

Phát biểu trước một nhóm lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản tại Đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Tokyo ngày 16.3, ông Blinken nói: “Chúng tôi đến thăm Nhật Bản để tái khẳng định một thực tế rằng liên minh là nền tảng cho hòa bình, an ninh và thịnh vượng. Mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Nhật Bản, như mọi người biết rất rõ, là một trong những mối quan hệ bền chặt nhất trên thế giới”.

Ngoại trưởng Blinken cho biết đại dịch Covid-19 làm bộc lộ rõ những lỗ hổng trong chuỗi cung ứng toàn cầu đối với các sản phẩm quan trọng, bao gồm thiết bị y tế và chất bán dẫn. Ông Blinken nói các quốc gia cần phải phối hợp cùng nhau để xây dựng chuỗi cung ứng an toàn và linh hoạt cho tương lai.

Bên cạnh đó, CHDCND Triều Tiên trở thành tâm điểm chú ý sau khi Nhà Trắng cho biết Bình Nhưỡng cho đến nay đã từ chối nỗ lực kêu gọi đối thoại từ Mỹ về chương trình hạt nhân. Truyền thông Triều Tiên ngày 16.3 cảnh báo chính phủ ông Biden không nên "gây rối" nếu muốn hòa bình.

Phát biểu mở đầu trong cuộc gặp song phương với Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi, ông Blinken cho biết ông muốn phối hợp với Nhật Bản và các đồng minh về trong nỗ lực phi hạt nhân hóa Triều Tiên.

Trong cuộc gặp song phương với ông Austin, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, ông Nobuo Kishi cho biết chuyến thăm của ông Austin đã gửi thông điệp mạnh mẽ "về cam kết của Mỹ đối với khu vực và sự vững mạnh của liên minh Nhật Bản-Mỹ”. Ông Kishi lưu ý cả hai sẽ thảo luận về các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Đông cùng "các sáng kiến cụ thể mà Nhật Bản và Mỹ nên thực hiện để tăng cường khả năng răn đe và đáp trả".

Đáp lại, ông Austin cho biết liên minh là "nền tảng trong việc giải quyết những thách thức của ngày hôm nay và tương lai khi chúng ta cùng hợp tác để duy trì một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Khái niệm Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở là ưu tiên chính của Tokyo trong nỗ lực tìm cách kiềm chế hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Hoa Đông”.

Sau các cuộc gặp song phương riêng biệt, Bộ trưởng Quốc phòng Austin và Ngoại trưởng Blinken sẽ gặp gỡ với những người đồng cấp trong phiên họp chung của cuộc đàm phán "2 + 2", thảo luận về một số vấn đề vốn đã được nêu ra trong hội nghị thượng đỉnh Quad như an ninh hàng hải, an ninh mạng và kinh tế.

Hai quan chức cấp cao Mỹ sẽ rời khỏi Tokyo để đến thủ đô Seoul (Hàn Quốc) vào ngày 17.3 và có cuộc hội đàm với những người đồng cấp Hàn Quốc cho đến ngày 18.3. Từ đó, ông Austin sẽ đến thăm Ấn Độ, trong khi ông Blinken sẽ trở về bang Alaska (Mỹ) để cùng cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan gặp gỡ với các quan chức Trung Quốc.