Thiên đường 2 tỉ USD liên quan người thân cận Tổng thống Putin

Theo nội dung tài liệu vừa bị lộ, Ngân hàng Rossiya (Nga) là một trong các “đầu nậu” điều hành các khoản rửa tiền xuất phát từ Nga, trong đó chỉ riêng số tiền đi qua “kênh” này đã là 1 tỉ USD, theo trang tin International Business Times.

Ngân hàng Rossiya được thành lập vào năm 1990, bị phương Tây gán cho cái tên “ngân hàng riêng của Putin”. Người điều hành nó chính là Yuri Kovalchuk - một trong những hàng xóm cũ của Tổng thống Nga và được báo chí phương Tây tặng danh hiệu “thu ngân của Putin”. Ngân hàng Rossiya hiện có tên trong danh sách cấm vận của Mỹ và Liên minh châu Âu theo sau vụ Nga sát nhập lãnh thổ Crimea.

Mossack Fonseca (Panama) là một trong những công ty luật lớn nhất thế giới. Và chỉ một công ty này thôi đã tư vấn cho khách hàng ở hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau, theo tài liệu vừa bị lộ. Trong số này có 72 đương kim và cựu nguyên thủ quốc gia, bao gồm Thủ tướng Iceland, Thủ tướng Pakistan, Tổng thống Ukraine, Quốc vương Ả Rập Xê Út…

Theo tài liệu từ vụ Mossack Fonseca thì ngân hàng Rossiya rửa tiền thông qua 4 công ty ở nước ngoài mang tên Sonnette Overseas, International Media Overseas, Sunbarn và Sandalwood Continental. Những công ty này chuyên “xử lý” các khoản giao dịch cổ phần giả, các hợp đồng không có thật, các khoản vay phi lý hay các thương vụ mua bán tài sản với giá cực hời.

Một trong những phi vụ vô lý đến khó tin là lần Sandalwood Continental mua một tài sản với giá chỉ 1 USD, 3 tháng sau bán lại… 113 triệu USD. Hay Sandalwood Continental được một ngân hàng nhà nước Nga cho vay đến 800 triệu USD mà chẳng thấy có tài sản thế chấp hay các khoản đảm bảo nào được đưa ra. Cũng không có dấu hiệu cho thấy Sandalwood Continental đã trả tiền.

Trụ sở ngân hàng Rossiya ở St. Petersburg (Nga) - Ảnh: Reuters

Hãng truyền thông BBC dẫn lời ông Tom Keatinge - lãnh đạo Trung tâm nghiên cứu tội phạm tài chính và chứng khoán - cho rằng có dấu hiệu cho thấy các vụ giao dịch trên là rửa tiền.

Họ tiếp tục cố gây ảnh hưởng lên nước Nga và phá con thuyền đất nước chúng ta nhằm hạ uy tín của Tổng thống Putin Dmitry Peskov, người phát ngôn của Tổng thống Nga nói với báo chí hôm 28.3, theo AFP

Hai trong số 4 công ty kể trên do một người “rất quen” của Tổng thống Nga đứng tên. Đó là Sergei Roldugin - bạn từ thời niên thiếu của Tổng thống Putin, thân thiết đến độ sau này được Putin tin tưởng chọn làm cha đỡ đầu cho con gái "rượu" Maria của ông. Ông là một nghệ sĩ violon xen có tiếng, từng tuyên bố trước báo giới là mình chẳng dính líu gì tới chuyện kinh doanh. Thế nhưng tên của ông lại dính líu tới hàng loạt phi vụ “khủng” vừa bị lộ trong vụ rò rỉ thông tin của Mossack Fonseca, công ty luật đã giúp hàng loạt chính trị gia, người nổi tiếng, người siêu giàu khắp thế giới che giấu tiền trong các tài khoản mật, trốn thuế và rửa tiền.

International Media Overseas - một công ty do Roldugin đứng tên vay 6 triệu USD vào năm 2007. Ba tháng sau đó, khoản vay được giảm xuống chỉ còn… 1 USD.

Đến năm 2011, International Media Overseas mua lại một khoản vay 200 triệu USD nhưng sau đó cũng chỉ trả 1 USD dẫu nếu chỉ tính riêng tiền lãi, số tiền mà công ty bạn thân Putin phải trả đã lên tới 8 triệu USD/năm.

Trên đây chỉ là 2 trong số hàng chục phi vụ giao dịch cực kỳ đáng ngờ của International Media Overseas bị lộ trong vụ Mossack Fonseca.

Khu nghỉ dưỡng trượt tuyết  Igora, nơi con gái ông Putin đã làm đám cưới - Ảnh: Reuters

Nhưng dường như tâm điểm của các phi vụ rửa tiền trong “vòng tròn Putin” là Sandalwood Continental - công ty đã hưởng “khoản vay nhẹ nhàng” 800 triệu USD từ ngân hàng nhà nước. Sandalwood Continental đã đem số tiền này cho các công ty khác vay lại, trong đó bao gồm công ty sở hữu Igora, khu nghỉ dưỡng trượt tuyết xa xỉ được gia đình Putin “tin dùng”. Đích thân ông Putin đã khai trương Igora vào năm 2006. Hình ảnh ông trượt tuyết ở đây được ghi nhận vào năm 2011 và 2012. Đám cưới của Katerina - con gái ông Putin - cũng được tổ chức ở Igora vào năm 2013.

Theo BBC, công ty sở hữu Igora lại do một cái tên rất quen thuộc trong “vòng tròn Putin” đồng sở hữu: Yuri Kovalchuk, ông chủ “ngân hàng riêng của Putin” Rossiya.

Sunbarn - công ty ở nước ngoài thuộc “đường dây” của ngân hàng Rossiya cũng ăn nên làm ra cực kỳ nhẹ nhàng trong hàng loạt hợp đồng đầy những dấu chấm hỏi. Chẳng hạn nó từng được ngân hàng Rossiya tặng một lượng cổ phiếu có giá... 25 triệu USD. Hay trong một ví dụ khác, Sunbarn từng được trả công tới 30 triệu USD cho dịch vụ tư vấn đầu tư và giao thương ở Nga.

Tổng thống Putin (phải) trong một lần chơi khúc côn cầu trên băng ở Igora - Ảnh: Reuters

Sunbarn cũng đã vay tổng cộng 231 triệu USD từ một loạt công ty thuộc quyền sở hữu hoặc có liên quan đến một cái tên quen thuộc khác trong “vòng tròn Putin”: tỉ phú Arkady Rotenberg. Đây cũng là một người bạn từ thời niên thiếu của Tổng thống Nga. Một lần nữa, những khoản vay bạc triệu USD này cũng rất nhẹ nhàng, đơn giản, chẳng cần tài sản đảm bảo hay giấy tờ nhiêu khê như thường lệ. Và cũng không có một dấu hiệu nào cho thấy số tiền này được trả.

Nhưng Rotenberg không sợ thiệt thòi. Vào thời điểm cho Sunbarn vay tiền, một trong số các công ty của ông trúng một hợp đồng béo bở nằm trong dự án khí đốt South Stream trị giá lên tới 40 tỉ USD để xây dựng đường ống dẫn dầu nối liền Nga và châu Âu - dự án sau đó đã bị hủy bỏ.

Trong bối cảnh 11,5 triệu tài liệu bị rò rỉ trong vụ Mossack Fonseca đang thu hút dư luận khắp thế giới, sẽ còn rất nhiều thông tin “hấp dẫn” khác được tung ra chỗ sáng trong những ngày tới.