Cóc là một trong những loài động vật thuộc lớp ếch nhái (Amphibia), bộ Anura, họ Bufonidae. Ở loài cóc, các tuyến trên da bài tiết ra chất nhầy màu trắng, dính keo, dân gian còn gọi là "nhựa cóc" - đây là hỗn hợp độc tố có khả năng gây ảo giác, nghẽn mạch và tăng huyết áp. Ngoài ra, một số loài cóc còn chứa cả độc tố tetrodotoxin (độc tố có ở cá nóc) thông qua cơ chế cộng sinh với một số vi khuẩn.
Ở người, hiếm khi xảy ra trường hợp ngộ độc do đụng chạm, sờ mó phải cóc. Tuy nhiên, khi chất nhầy bài tiết của chúng dính vào một số vùng nhạy cảm như mắt, miệng... có thể gây ra hiện tượng rát bỏng, sưng phồng; nhưng chỉ khi chất nhầy này được hấp thụ qua đường tiêu hóa thì mới gây ra các triệu chứng ngộ độc mang tính hệ thống.
Triệu chứng ngộ độc thường xảy ra sau khi ăn khoảng 1 giờ (hoặc sớm hơn nếu nạn nhân có uống rượu, bia), bắt đầu bằng cảm giác chóng mặt, quay cuồng, đau như bị châm chích ở đầu ngón tay, ngón chân; tiếp theo là ói mửa dữ dội kéo dài, tiêu chảy, đau bụng, giảm huyết áp. Sau đó, có thể xuất hiện các triệu chứng giống như bệnh suy tim: loạn nhịp tim, co thắt cơ tim... và cuối cùng dẫn tới tử vong trong vòng vài giờ.
Trên thế giới đã có một vài ghi nhận về trường hợp ngộ độc do ăn thịt cóc ở Trung Quốc, Mỹ... Ở nước ta, chưa có tài liệu khoa học hiện đại nào công bố về công dụng chữa bệnh của thịt cóc hoặc tính giàu đạm, bổ dưỡng của chúng. Dân chúng cũng đều biết rằng cóc có chất độc và cũng ít người dám mạo hiểm đánh đổi sinh mạng của mình lấy một bữa ăn thịt cóc lạ miệng, giàu đạm. Tuy nhiên, trong ngày cuối năm 2005, đã xảy ra một trường hợp tử vong do ăn thịt cóc hết sức thương tâm. Đó là trường hợp gia đình anh chị Nguyễn Đăng Đông và Lê Thị Nhường ở làng Đấn, xã Nghĩa Lâm, Nghĩa Đàn, Nghệ An. Vốn dĩ người dân ở đây vẫn thường sử dụng cóc làm nguồn thực phẩm. Do khi làm cóc không cẩn thận để dính lại chất độc từ trứng cóc, trong 4 người ăn thịt cóc hôm ấy gồm chị Nhường và 3 đứa con thì chỉ có 2 người con qua khỏi cơn nguy kịch sau khi được cấp cứu tích cực, còn chị và đứa con trai 15 tuổi đã vĩnh viễn ra đi.
Một số tài liệu Đông y có đề cập đến thịt cóc là nguồn dinh dưỡng rất giàu đạm, là một trong những bài thuốc chữa bệnh suy dinh dưỡng ở trẻ em. Đứng ở góc độ khoa học, nếu sản phẩm chế biến từ thịt cóc lưu hành trên thị trường có giấy chứng nhận của Bộ Y tế, nó sẽ được công nhận là sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Ngược lại, nếu thịt cóc hoặc bột cóc được chế biến từ một cơ sở nào đó chưa có giấy phép kinh doanh mặt hàng này, hoặc người tiêu dùng tự chế biến đều bị coi là sản phẩm không đáng tin cậy, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Điều đáng nói ở đây là phần lớn đối tượng sử dụng thịt cóc hay bột cóc là trẻ em chậm lớn, suy dinh dưỡng hoặc người bệnh suy nhược, cần bồi bổ sức khỏe. Và chắc chắn là ở những đối tượng này, sức chống chọi với chất độc của cóc sẽ kém hơn nhiều so với người khỏe mạnh, trong khi chất độc của một con cóc có thể đủ để giết chết 4 - 5 người khỏe mạnh.
Cái chết của hai mẹ con chị Nhường cần phải được coi là tiếng chuông cảnh báo về cái bẫy chết người nằm trong miếng thịt cóc thơm ngon bổ dưỡng.
Theo VNN
Bình luận (0)