“Thời điểm vàng” dự phòng hiệu quả đột quỵ
23/10/2015 08:00 GMT+7
Đột quỵ - tai biến mạch máu não (TBMMN) có tỷ lệ tử vong rất cao, 90% người sống sót gánh chịu các di chứng như yếu liệt, khó nói, mất trí... Việc can thiệp ở giai đoạn muộn thường kém hiệu quả và không triệt để. Do đó, các khuyến cáo hiện nay nhấn mạnh, dự phòng phải được thực hiện từ rất sớm, “chặn cửa” đột quỵ ngay từ các nguy cơ.
Tự động phát
Đột quỵ - tai biến mạch máu não (TBMMN) có tỷ lệ tử vong rất cao, 90% người sống sót gánh chịu các di chứng như yếu liệt, khó nói, mất trí... Việc can thiệp ở giai đoạn muộn thường kém hiệu quả và không triệt để. Do đó, các khuyến cáo hiện nay nhấn mạnh, dự phòng phải được thực hiện từ rất sớm, “chặn cửa” đột quỵ ngay từ các nguy cơ.
 PGS.TS Nguyễn Văn Liệu |
Gốc tự do và các “mối nguy” đột quỵ
Là bệnh lý do tổn thương mạch máu não phổ biến nhất hiện nay, đột quỵ được đặc trưng bởi hiện tượng dòng máu lên não bị gián đoạn đột ngột với hai dạng chính là nhồi máu não (do tắc mạch) và chảy máu não (do vỡ mạch). Bệnh gia tăng nhanh ở lứa tuổi sau 50 nhưng hiện rất nhiều người trong độ tuổi 20-30 cũng đột quỵ.
Nguyên nhân gây ra tắc, vỡ mạch máu não được xác định do 2 vấn đề cơ bản: tình trạng xơ vữa nặng ở những động mạch lớn và trung bình, đặc biệt chỗ phân nhánh, ngoằn ngoèo... hoặc do cục huyết khối (máu đông) hình thành ở vị trí mạch xơ vữa, bong ra và làm kẹt các mạch máu nuôi não nhỏ hơn.
Đừng đợi các dấu hiệu xảy đến mới lo phòng ngừa đột quỵ
|
Bằng các nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học phát hiện, cả 2 vấn đề này đều có nguồn gốc chính từ sự mất kiểm soát của gốc tự do dưới tác động của các yếu tố lối sống như căng thẳng, stress, đau đầu, mất ngủ, lười vận động, lạm dụng rượu bia, thuốc lá…
Gốc tự do tấn công làm tổn thương nội mạc mạch máu, tạo điều kiện thuận lợi xuất hiện các mảng xơ vữa khiến lòng mạch máu bị thu hẹp, dòng máu lưu thông khó khăn, gây ra hiện tượng thiếu máu não. Bên cạnh đó, tại các vị trí mảng vữa xơ, bề mặt bị tổn thương không còn trơn nhẵn như thành mạch máu bình thường khiến tiểu cầu dễ bị đông vón, tạo thành cục máu đông gây bít tắc mạch tại chỗ hoặc trôi đi gây tắc mạch làm xảy ra tình trạng đột quỵ.
Sự tấn công liên tục của gốc tự do hình thành mảng xơ vữa và hẹp, tắc động mạch được xem là mấu chốt của tình trạng đột quỵ nhưng quá trình này thường tiến triển âm thầm, theo chiều hướng nặng dần và ít triệu chứng. Ở giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể chỉ cảm thấy đau đầu, mất ngủ, thường xuyên căng thẳng, lo âu… dễ nhầm với bệnh lý thông thường khác. Thậm chí không có dấu hiệu. Chỉ khi bệnh đã tiến triển mức độ nặng với các dấu hiệu xây xẩm, chóng mặt, mờ mắt…thì đột quỵ đã “chực chờ”.
Thực tế, việc “chữa cháy” ở giai đoạn muộn – khi mạch máu đã bị xơ vữa và hình thành cục máu đông thường rất khó khăn, kém hiệu quả và không triệt để. Chưa kể khi đột quỵ xảy ra, việc can thiệp bằng các thuốc tiêu sợi huyết khối đường tĩnh mạch hay động mạch, cũng như phương pháp phẫu thuật chỉ có thể thực hiện ở vài trung tâm chuyên sâu, rất tốn kém nên số lượng bệnh nhân được can thiệp không nhiều.
Làm gì để dự phòng đột quỵ - TBMMN từ gốc?
Vì không có cách điều trị đặc hiệu khi bệnh đã xảy ra và việc can thiệp ở giai đoạn muộn rất bị động nên vấn đề dự phòng sớm là chiến lược vô cùng quan trọng để ngăn chặn đột quỵ. Mục đích nhằm kiểm soát gốc tự do, giảm nguy cơ gây xơ vữa động mạch, hình thành cục máu đông, phòng ngừa tiền đột quỵ. Đây được xem là “thời điểm vàng” để việc dự phòng đạt hiệu quả cao và bền vững nhất.
Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra hoạt chất sinh học thiên nhiên Anthocyanin, Pterostilbene có trong Blueberry (xuất xứ Bắc Mỹ) có tác dụng đặc hiệu trong chăm sóc não, kiểm soát gốc tự do giúp dự phòng từ sớm đột quỵ. Hai hoạt chất này có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do giúp bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu não. Đồng thời các chất này còn kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên của cơ thể, hạn chế tổn thương não, góp phần ngăn chặn hình thành xơ vữa mạch máu và huyết khối, giúp khơi thông dòng máu lên não, cải thiện tình trạng thiếu máu não, giúp phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.
Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry có trong OTiV giúp chống gốc tự do, dự phòng hiệu quả đột quỵ
|
Hoạt chất sinh học từ Blueberry còn giúp hạn chế sự hình thành mảng xơ vữa mới ở những mạch máu nuôi não khác sau đột quỵ, giúp hỗ trợ quá trình phục hồi các chức năng não, hạn chế cơn đột quỵ tái phát.
Bên cạnh đó, mỗi người cần chủ động khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và kiểm soát các yếu tố nguy cơ như: tăng huyết áp, các bệnh lý tim mạch, rối loạn mỡ máu, tiểu đường, béo phì, các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua… Duy trì lối sống khoa học như: không uống nhiều rượu – bia; không hút thuốc lá; duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên (bơi lội, đi bộ, chạy bộ, đạp xe…); tránh mất ngủ, căng thẳng, stress... để sống vui và góp phần hạn chế đột quỵ “ghé thăm”.
Xem video giải pháp chống gốc tự do và phòng ngừa đột quỵ.
|
|
Bình luận (0)