Làm sổ đỏ một 'cửa' mà nhiều 'khóa'

Ngày 11.3, Ủy ban MTTQ VN TP.HCM tổ chức hội nghị lắng nghe ý kiến người dân và doanh nghiệp về thực hiện các thủ tục hành chính tại Sở TN-MT.

TP.HCM là nơi có cường độ giao dịch, triển khai dự án liên quan đến đất đai rất lớn. Trong khi đó, thực tế vẫn còn quá nhiều sự than phiền về thủ tục hành chính, đặc biệt là thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).

Là một trong những đại biểu nêu ý kiến, luật sư Trương Thị Hòa nhìn nhận thủ tục cấp sổ đỏ hiện nay vẫn còn tình trạng “một cửa nhiều khóa, một cổ nhiều tròng”, ảnh hưởng lớn đến quyền lợi chính đáng của người dân. Dẫn chứng chuyện người dân có đất bị lấn chiếm, khi đi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận thì cơ quan chức năng không cấp cho họ vì cho rằng có đơn tranh chấp, bà Hòa cho rằng cách làm như vậy thể hiện pháp luật không bảo vệ người sở hữu đất mà lại bảo vệ người lấn chiếm.

“Chỉ cần 1 lá đơn nói rằng nhà tranh chấp với nhau, thì cơ quan cấp giấy dừng thủ tục lại, như vậy vừa sai luật vừa ảnh hưởng đến người dân”, bà Hòa nói.

Tình trạng cán bộ nhũng nhiễu, vô cảm cũng được bà Hòa chỉ ra và cho rằng đó là “những con sâu làm rầu nồi canh”. “Trong hồ sơ có số điện thoại, người dân thiếu hồ sơ thì phải thông báo ngay qua số điện thoại. Vậy mà đợi đến ngày hẹn trả kết quả thì trả lại hồ sơ lại. Lúc đó người dân bức xúc là đúng”, bà Hòa nói thêm.

Cho biết “rất ngán khi đi làm thủ tục hành chính”, ông Nguyễn Văn Hoàng (ngụ Q.9) dẫn chứng trước Tết Nguyên đán 2020 ông đi làm hồ sơ đóng thuế trước bạ nhà đất và có sơ suất không đánh dấu vào hạng mục sử dụng đất, nhưng cán bộ nhận hồ sơ vẫn hẹn 15 ngày sau ra nhận kết quả. Tuy nhiên, đến ngày thứ 10 thì lại mời ông lên trả hồ sơ về, yêu cầu bổ sung rồi tiếp tục hẹn thêm 15 ngày. “Như vậy có chết người dân không? Kiểu làm này hành là chính”, ông Hoàng bức xúc.

Cũng tại hội nghị, nhiều ý kiến bức xúc phản ánh vấn nạn “quy hoạch treo đã treo luôn quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp”. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Bé, Chủ tịch Hiệp hội Các KCN TP.HCM, cho biết nhiều doanh nghiệp kêu ca về thủ tục hành chính cấp sổ đỏ, có nhiều doanh nghiệp nộp hồ sơ đầy đủ xin cấp nhưng bị kéo dài 1 - 2 năm vẫn chưa được cấp…

Giải trình trước những bức xúc của người dân và doanh nghiệp, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN-MT, thông tin TP đã cấp sổ đỏ cho hơn 1,6 triệu hộ, chiếm tỷ lệ 97%, số 3% còn lại đa số vướng do tranh chấp, lấn chiếm và mua bán giấy tay. Ông Thắng cho rằng số còn vướng này do nhiều quy định, nguyên nhân khách quan và liên quan đến nhiều lĩnh vực, chứ không thể đổ hết lỗi cho ngành tài nguyên.

Từ tháng 6.2015, thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận được giao về Sở TN-MT. Ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết trong 4 năm qua, Sở đã thực hiện thủ tục đăng ký cấp trên 2,6 triệu sổ đỏ, trung bình mỗi tháng khoảng 50.000 - 60.000 hồ sơ. “Trong quá trình làm, chắc chắn có những việc làm chưa tốt, chưa mang lại sự hài lòng cho người dân. Do đó, Sở TN-MT đã công khai 165/179 bộ thủ tục. Các thủ tục còn lại do có điều chỉnh của quy định pháp luật, Sở đang lấy ý kiến của Sở Tư pháp trình TP trước khi công bố. Cán bộ, công chức phải làm đúng theo các bộ thủ tục đó”, ông Thắng nói.

Liên quan đến đề xuất gom việc cấp sổ đỏ cho đất tại khu chế xuất, khu công nghiệp và khu công nghệ cao về một đầu mối, ông Nguyễn Toàn Thắng cho rằng đa số các vướng mắc về cấp sổ đỏ thuộc diện này đã được tháo gỡ, và Sở TN-MT sẽ tiếp tục phối hợp với sở ngành liên quan để xử lý những phát sinh sau này, không để hồ sơ của doanh nghiệp kéo dài.

Trả lời thắc mắc của người dân về việc không cấp sổ đỏ cho khu đất vướng quy hoạch, ông Nguyễn Toàn Thắng thừa nhận nếu đã vướng quy hoạch thì không thể cấp giấy, ngành tài nguyên phải chờ bên quy hoạch xử lý xong thì mới làm thủ tục cấp giấy được.

Theo ông Nguyễn Toàn Thắng, để đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ, Sở đã ủy quyền 1 bước xuống cho Văn phòng Đăng ký đất đai TP. Dù vậy, vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của người dân nên Sở đã trình TP ủy quyền việc cấp giấy xuống các chi nhánh ở 24 quận, huyện.

Chưa làm người dân hài lòng 100% Bà Tô Thị Bích Châu, Chủ tịch Ủy ban MTTQ VN TP.HCM, đánh giá dù Sở TN-MT có nhiều cải tiến, lắng nghe ý kiến người dân và doanh nghiệp, tuy nhiên số lượng hồ sơ chưa được cấp sổ đỏ vẫn còn rất lớn nên người dân bức xúc. “Không phải người dân bức xúc chung chung mà rất cụ thể, đó là trình độ năng lực của cán bộ, sự vô cảm của cán bộ đối với người dân và cả “độ vênh” của quy định pháp luật”, bà Châu nói. Bà Châu nhìn nhận việc hỏi đáp trên website được Sở TN-MT quan tâm, nhưng đi sâu vào các câu hỏi chi tiết thì chưa được trả lời cụ thể, không hẹn ngày cụ thể trả lời nên người dân chưa hài lòng 100%.