Người Việt Nam đầu tiên vào điện Kremlin

Theo cuốn Bác Hồ trên đất nước Lênin (Hồng Hà - NXB Thanh niên, 1980): Tháng 6.1923, hóa trang trong bộ đồ lịch sự, người thanh niên Nguyễn Ái Quốc đi từ Paris tới Berlin (Đức) trên toa hạng nhất của xe lửa tốc hành với tấm hộ chiếu mang tên Chen Vang.

Cơ quan đại diện toàn quyền nước Nga Xô viết tại Berlin cử người đến Sở Cảnh sát Đức xin giấy thông hành cho người thanh niên châu Á. Tờ giấy đóng dấu hình con phượng hoàng màu tím ghi rõ “Giấy phép số 5316, tháng 6.1923, có giá trị cho một chuyến đi từ Berlin qua các đồn biên phòng.

Bên cạnh đó, nhà ngoại giao - đại diện đặc mệnh toàn quyền nước Nga Xô viết tại Đức trao cho Nguyễn Ái Quốc giấy tờ tùy thân đầu tiên mà chính quyền Xô viết cấp:

Kèm theo đó là:

Trong tiềm thức của nhân dân Việt Nam, Người mãi mãi là “Bác Hồ”, nhà thông thái luôn sát cánh và thấu hiểu tâm tư tình cảm của mọi người Việt Nam, từ già đến trẻ, từ thanh niên đến phụ nữ Nhà thơ K.Simonov

Trang bị đầy đủ giấy tùy thân, Nguyễn Ái Quốc lên tàu thủy Nga Karl Lipnech, tiếp tục hành trình đến nước quê hương cách mạng XHCN. Sáng 30.6.1923, tàu cập cảng St.Petersburg. Nguyễn Ái Quốc xúc động đặt chân lên trung tâm cách mạng, chính trị toàn nước Nga - nơi chứng kiến tiếng súng của chiến hạm Rạng Đông lay đổ ngai vàng của Nga hoàng và vang dội tiếng hô xung phong của các chiến sĩ cách mạng đánh chiếm cung điện Mùa Đông.

Thật trùng hợp, 12 năm trước, cũng đúng tháng 6, với thân phận người lao động mang tên Nguyễn Văn Ba, người thanh niên Việt Nam quả cảm đã lên tàu thủy, rời Tổ quốc thân yêu, nung nấu ý chí sắt đá tìm đường cứu nước.

Trên bản ra ngày 19.5.1965, báo Sự thật của Liên Xô có bài dành riêng kỷ niệm lần thứ 75 sinh nhật Bác. Bài viết đánh giá cao tinh thần phục vụ không mệt mỏi của Bác cống hiến cho phong trào giải phóng dân tộc ở Việt Nam và khẳng định “nhân dân Liên Xô hiểu rõ Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà yêu nước nhiệt thành, nhà cộng sản quốc tế kiên định”.

Nhà thơ Xô viết nổi tiếng K.Simonov, từng có dịp được trực tiếp gặp Bác, đã viết với đại ý: Bản thân hình ảnh Hồ Chí Minh mang đậm chất thơ. Người vừa là lãnh tụ của nhân dân, nhà cách mạng kiên định, chiến sĩ quốc tế cộng sản, nhà tư tưởng, con người của hành động, nhà chiến lược, chiến thuật chiến tranh cách mạng, nhà trí thức uyên thâm, biết nhiều ngoại ngữ và viết được nhiều tác phẩm bằng những ngôn ngữ khác nhau. Vượt trên tất cả những phẩm chất tốt đẹp ấy, trong tiềm thức của nhân dân Việt Nam, Người mãi mãi là “Bác Hồ”, nhà thông thái luôn sát cánh và thấu hiểu tâm tư tình cảm của mọi người Việt Nam, từ già đến trẻ, từ thanh niên đến phụ nữ”.

Hành trình 30 năm (1911 - 1941) bôn ba thế giới tìm đường cứu nước, cũng như toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Bác, nước Nga và người Nga có vị trí rất đặc biệt. Khoảng 6 năm, Bác sống và làm việc tại nước Nga (1923 - 1924; 1927; 1934 - 1938). Khi giữ cương vị Chủ tịch nước Việt Nam, Bác dành thời gian thăm chính thức nước Nga (1955). Chuyến thăm đó được mô tả lại rất sinh động trong hồi ký của tác giả Vũ Kỳ - Khi người Việt Nam đầu tiên vào điện Krem-li.

Những trang ghi chép súc tích của ông Vũ Kỳ - Thư ký riêng của Bác Hồ, cung cấp tư liệu sinh động, giúp người đọc hình dung chuyến thăm khác thường, vỏn vẹn khoảng 1 tháng, Bác trải qua quãng đường tổng cộng 19.000 km, thăm 19 thành phố thuộc 10 nước cộng hòa thuộc Liên Xô ngày đó. Mọi hoạt động trong chuyến đi khẳng định phong cách và nhiệt tình vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh mong muốn khám phá, tìm hiểu thành quả XHCN để áp dụng cho thực tế Việt Nam.