Bài: Bác sĩ Lê Thị Minh Hương
Hệ thống van tim đảm bảo cho máu lưu chuyển giữa các buồng tim theo một chu trình nhất định. Bình thường các van tim này là các cấu trúc thanh mảnh, mềm mại, cấu tạo bởi các lá van tim và được cố định bằng các dây chằng, cột cơ. Vì một nguyên nhân nào đó, các lá van này mất đi độ mềm mại, thanh mảnh, bị dày lên, dính vào nhau, bị vôi hóa hoặc các dây chằng cố định van tim bị sa xuống, bị đứt làm cho các van tim không hoạt động được bình thường dẫn đến các bệnh lý van tim. Khi các van tim trở nên dày và cứng hoặc dính các mép van làm hạn chế khả năng mở của van tim gây cản trở dòng máu gọi là tình trạng hẹp van tim. Khi các van tim đóng lại không kín do giãn rộng van, thoái hóa, dính, co rút hoặc các dây chằng van tim quá dài… làm cho dòng máu có thể trào ngược lại trong thời kỳ đóng van gây ra hiện tượng hở van tim. Các tổn thương hẹp và hở có thể gặp ở tất cả các van tim và đều có thể gây ra các rối loạn huyết động dẫn đến hậu quả bệnh lý từ mức độ nhẹ đến nặng.
Nguyên nhân của bệnh:
Nguyên nhân dẫn đến bệnh van tim phân thành hai loại: bẩm sinh hoặc mắc phải.
1. Nguyên nhân bẩm sinh
Xuất hiện các bất thường của van tim ngay từ khi mới sinh ra, ví dụ như hẹp van động mạch chủ do van động mạch chủ hai lá, hẹp van hai lá do van hai lá hình dù, hở van hai lá do xơ lá van, hở van ba lá trong bệnh Ebstein…
2. Nguyên nhân mắc phải có thể do:
- Thấp tim là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh van tim ở Việt Nam. Thấp tim có nguyên nhân là vi khuẩn liên cầu beta tan huyết nhóm A.
- Biến chứng của nhồi máu cơ tim gây đứt cơ nhú, đứt dây chằng (cột cơ) gây hở van tim…
- Viêm nội tam mạc nhiễm trùng gây thủng van, đứt dây chằng gây hở van.
- Suy yếu của các tổ chức dưới van gây hở van tim.
- Các bệnh hệ thống gây xơ hóa van như trong bệnh lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp.
- Các nguyên nhân khác: Thoái hóa van ở người cao tuổi, chấn thương u carcinoid, lắng đọng mucopoly saccharrd, hội chứng takayahu…
Q&A |
BS Lê Thị Minh Hương - khoa chẩn đoán hình ảnh PKĐK Vigor Health
Thưa bác sĩ, việc chẩn đoán bệnh van tim diễn ra thế nào?
|
Triệu chứng lâm sàn các bệnh van tim thường gặp
Giai đoạn đầu khi bệnh còn ở mức độ nhẹ, người bệnh không cảm thấy có triệu chứng gì đặc biệt, rất nhiều trường hợp phát hiện bệnh van tim tình cờ khi đi khám sức khỏe. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, người bệnh có cảm giác mệt mỏi, tim đập nhanh, đau ngực, khó thở. Khó thở lúc đầu xuất hiện khi phải gắng sức sau đó khó thở tăng dần (khó thở cả khi nghỉ ngơi) và có thể có khó thở cả về đêm…
Bạn cần biết |
Quả tim bình thường có bốn buồng tim là hai tâm nhĩ ở trên và hai tâm thất ở dưới. Giữa các buồng tim có các cấu trúc đơn đảm bảo cho tuần hoàn máu chỉ đi theo một chiều gọi là các van tim. Giữa nhĩ trái và thất trái có van hai lá cho máu đi một chiều từ nhĩ trái xuống thất trái, sau đó dòng máu qua van động mạch chủ vào động mạch chủ đưa máu đi nuôi toàn cơ thể. Giữa nhĩ phải và thất phải có van ba lá cho máu đi một chiều từ nhĩ phải xuống thất phải, sau đó dòng máu qua van động mạch phổi vào động mạch phổi đưa máu lên phổi để trao đổi oxy. Như vậy quả tim bình thường có bốn cấu trúc van tim là van hai lá, van ba lá, van động mạch chủ, van động mạch phổi đảm bảo cho dòng máu luân chuyển theo một chu trình sinh lý. |