Tờ báo đặc biệt này tăng trang, dày gấp đôi gấp ba báo thường, bìa in ốp sét 4 màu, ruột cũng in màu và vì báo xuân nên bài vở chọn lọc, đề tài mùa xuân “vui nhà vui cửa”, tránh chuyện đấu đá, chém giết, tai nạn... Hầu hết là bài văn nghệ, còn thời sự chỉ vài trang mang tính tổng kết, nhìn lại giống như thêm gia vị ngày xuân.
Báo xuân trước năm 1975 thường phát hành cận tết, trong khoảng từ 20 - 26 tháng chạp, không như báo xuân bây giờ in ấn, phát hành rất sớm, trước tết một tháng. Thậm chí, có tờ báo xuân phát hành sáng 28 tháng chạp, còn thơm mùi giấy mực trong khi đây đó đã rộn rã hoa trái, bánh mứt lẫn tiếng trống múa lân, tiếng pháo mừng xuân. Báo xuân là một mặt hàng ưa thích của mọi nhà, ít nhất mỗi nhà cũng mua một tờ mà mình ưa chuộng để nam phụ lão ấu trong gia đình cùng đọc lai rai trong ba ngày tết, hay khách đến chơi nhà, chúc tết gia chủ trong lúc hàn huyên bên chung rượu chén trà, thỉnh thoảng liếc qua vài trang. Đó là một thứ văn hóa đọc vào ngày xuân đã được duy trì từ rất lâu của người Sài Gòn lịch lãm.
Trước năm 1975 ở Sài Gòn có khoảng 30 tờ báo, hầu hết đều là nhật báo khổ lớn, kế đến là tuần báo, bán nguyệt san, tạp chí... chỉ đếm trên đầu ngón tay và đều là báo văn nghệ. Tại sao báo xuân hồi ấy không in ấn, phát hành sớm trước tết cả tháng như bây giờ? Rất đơn giản, vì nó không mang tính cạnh tranh khốc liệt, và độc giả nếu mua đọc báo ngày thường xuyên tất nhiên sẽ ưu tiên mua báo xuân của tờ đó. Còn nếu mua thêm tờ báo xuân thứ hai thì sẽ chọn tờ cốt để “hài lòng bà xã”, nghiêng về đề tài phụ nữ, ví dụ Phụ Nữ Diễn Đàn, Phụ Nữ Ngày Mai...
Báo xuân trước năm 1975 hầu như không đặt nặng vấn đề quảng cáo, nội dung bài vở cũng rất phong phú, nhiều chuyện đông tây kim cổ. Người đọc sẽ không bỏ qua các bài tư liệu, ghi chép xoay quanh chuyện con giáp của năm đó, ví như “Năm Ngọ nói về con ngựa” và ôi thôi, có đủ chuyện về con ngựa, từ nghĩa đen đến nghĩa bóng như “Xuất thân của con ngựa trường đua Phú Thọ” đến chuyện “Con ngựa bà”. Phụ nữ vốn mê tín, thiên về tâm linh, thích bói toán, tử vi ngày xuân nên sẽ có những chuyên gia cỡ Huỳnh Liên, Khánh Sơn “bốc quẻ” bàn về những người tuổi Ngọ, sau đó là tình, tiền, tài, lộc, một thứ “tử vi đẩu số” cho mọi người.
Khi lên trung học, tôi đã có cái thú “đọc cọp” báo xuân ở vài sạp báo quen đầu phố. Lúc đó tôi đã tập tành làm thơ, viết truyện gửi đăng báo xuân, nên đọc để dò xem báo họ có đăng bài mình không. Nếu có thì móc hầu bao mua tờ báo xuân có đăng bài để “tự sướng”, sướng lắm, sướng một cách khó tả khi lật trang báo xuân có đăng bài thơ, đoản văn hay cái truyện ngắn của mình. Không có sự sung sướng nào bằng khi mua tờ báo xuân (không cần báo biếu, nhuận bút) có đăng bài mình. Không chỉ mua một tờ, mà có nhiều tiền sẽ mua năm bảy tờ về khoe, tặng bạn bè.
Từ Kế Tường
Bình luận (0)