Thủ tướng: 'Ta đấu thầu cả nhưng cuối cùng quân xanh, quân đỏ, kỷ luật liên tục'

Sáng 23.11, sau khi nghe tờ trình, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (sửa đổi); luật Công nghiệp công nghệ số.

Phát biểu thảo luận tại tổ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đây là 2 dự án luật rất quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Theo Thủ tướng, nước ta là nước đang phát triển, kinh tế đang chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở nền kinh tế cao nên phải có cơ chế, chính sách thông minh để huy động nguồn lực từ Nhà nước, nhân dân, xã hội, nước ngoài…

ẢNH: GIA HÂN

"Kỷ nguyên mới như Tổng Bí thư Tô Lâm nói là xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường và thịnh vượng, nhân dân hạnh phúc, ấm no. Điều đó đòi hỏi đổi mới tư duy vận hành, quản lý dựa trên tổng kết thực tiễn. Cái gì tốt thì phát huy, cái gì chưa được thì sửa ngay, cái nào còn vướng mắc phải tháo gỡ, thách thức phải vượt qua thì mới phát triển được", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, khi cơ chế, chính sách đúng hoàn cảnh cụ thể, xu thế thì có thể nhân đôi, nhân ba sức mạnh, giúp chuyển đổi trạng thái, xoay chuyển tình thế "như khoán 10, khoán 100 trước đây giúp chúng ta từ thiếu gạo thành xuất khẩu gạo ngay".

Góp ý cụ thể vào dự án luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (sửa đổi), Thủ tướng cho rằng mô hình quản lý doanh nghiệp nhà nước thì có nhiều, mỗi giai đoạn lại có yêu cầu lịch sử khác nhau.

Tuy nhiên, thực tế là mô hình hiện tại chưa ổn định và điều này cũng hiểu được do đất nước đang trong quá trình phát triển. Do đó, trong quá trình làm, nghiên cứu mở rộng dần với tinh thần không cầu toàn, cũng không nóng vội, "cái gì được thì giữ, cái gì không được thì loại".

"Tôi suy nghĩ hoạt động doanh nghiệp phải theo quy luật thị trường, quy luật giá trị, cung cầu và cạnh tranh, không thể can thiệp bằng các biện pháp hành chính được", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước giao cho hội đồng quản trị quyết định là hợp lý, miễn làm sao bảo toàn và phát triển vốn nhà nước, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Chính phủ, cơ quan quản lý có công cụ để định hướng, kiểm tra, giám sát và công cụ đó phải rõ để người ta sáng tạo.

"Ngay mô hình hiện nay đặt tên là quản lý (Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp - PV) thành ra nặng quản lý. Mà không quản được lại cấm, can thiệp bằng biện pháp hành chính là không phù hợp quy luật thị trường", Thủ tướng nêu quan điểm.

ẢNH: GIA HÂN

"T.Ư đi làm tới tận xã thì tắc, mà tắc là lãng phí"

Người đứng đầu Chính phủ cũng đề nghị luật phải mạnh dạn phân cấp, phân quyền. Đầu tư công thì theo luật đầu tư công, còn vốn của tập đoàn, doanh nghiệp đầu tư vào đâu thì hội đồng quản trị quyết định và chịu trách nhiệm chứ không phải đi xin cấp hành chính này kia.

"Thời gian, trí tuệ, quyết định kịp thời, đúng lúc là yếu tố quyết định thành công. Vừa qua, Tổng Bí thư nêu lãng phí thời gian, mà thời gian là tiền bạc, sao cứ để loay hoay mãi. Cứ đi xin hết chỗ này chỗ kia, không rõ ràng. Không để chạy theo kiểu hành chính. Phân cấp mạnh ra, quy định trong luật cho rõ cái gì được làm và không được làm để người ta sáng tạo", Thủ tướng nói.

Đồng tình với cơ quan thẩm tra rằng khi đánh giá doanh nghiệp cần đánh giá tổng thể giá trị mang lại chứ không đánh giá từng việc một, Thủ tướng nêu ví dụ trong 10 việc được giao, có thể 2 - 3 việc họ làm chưa tốt, thua lỗ nhưng "tổng thể vẫn dương" là bảo toàn và phát triển vốn.

"Doanh nghiệp tư nhân làm rất nhanh, mối quan hệ dân sự họ xử lý rất hay. Ta cứ đấu thầu cả nhưng cuối cùng quân xanh, quân đỏ, kỷ luật liên tục. Làm sao rút ra quy luật chứ. Kinh doanh không phải ngày một, ngày hai nên phải đánh giá tổng thể. Tổng vẫn dương mà xử lý họ là chưa phù hợp tình hình, quy luật", Thủ tướng lưu ý và đề nghị rà soát thiết kế công cụ để khuyến khích đổi mới sáng tạo, dứt khoát bỏ tư duy không quản lý được thì cấm.

Do đó, Thủ tướng cho rằng luật nên quy định quản lý tới doanh nghiệp dạng nào và tới người chịu trách nhiệm trực tiếp, còn lại để họ quản lý cấp dưới. Như T.Ư quản lý tỉnh, còn tỉnh quản lý huyện, huyện quản lý xã.

"T.Ư đi làm tới tận xã thì tắc, mà tắc là lãng phí, nên đưa cho tỉnh một cục, còn tỉnh quyết định phân bổ vào đâu, ai làm. T.Ư không làm thay tỉnh, tỉnh không thay huyện, huyện không làm thay xã. Tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Quản lý doanh nghiệp cũng cần theo thế, không can thiệp sâu tới tận F3, F4", Thủ tướng nhấn mạnh.