Thưởng thức thắng cố ngựa H’Mông

(iHay) Đến thăm bản của đồng bào H’Mông mùa này không phải là thời điểm tốt nhất, bởi đó chẳng phải là mùa của lễ hội. Nhưng thắng cố thì lúc nào cũng nồng nhiệt đón chào khách thập phương.

>> Say' thắng cố chợ phiên Đồng Văn

Ảnh: Tịnh Tâm

Ngồi ngắm những vực sâu nghi ngút sương mù, tôi chợt nhớ đến câu chuyện của anh bạn Nếnh. Anh kể rằng, chẳng biết từ khi nào, người H’Mông đã có món thắng cố ngựa trong những chiếc chảo cũ kỹ. Sau này có lần hỏi một cụ già đã ngoài chín mươi tuổi, tôi mới được biết chí ít nó cũng đã hơn hai trăm năm tuổi.

Hơn hai thế kỷ với bao nhiêu biến động của lịch sử nhưng trong cái lạnh của vùng cao mây mù, các phiên chợ vẫn ấm áp bởi những bếp thắng cố nghi ngút khói, nơi những người đàn ông H’Mông vừa uống rượu ngô vừa thưởng thức món ăn đã thành bản sắc không thể thiếu của dân tộc mình. Món ăn này được nấu trong các ngày hội, là nơi để các thành viên cùng quây quần, suýt xoa trong màn sương khói của núi rừng Tây Bắc.

Thịt ngựa không sẵn như thịt lợn, thịt bò nên anh Nếnh thường rủ bạn lên ăn bữa cơm gia đình mỗi khi có những tảng thịt ngựa tươi ngon. Trong bếp, chị vợ anh  và hai cháu gái đã thái nội tạng ngựa ra thành từng miếng, giờ chỉ còn chờ cho ngấm thảo quả, lá chanh thái nhỏ.

Ngoảnh lại đã thấy anh Nếnh lôi ra chiếc chảo cũ để rửa sạch cho lên bếp, tiếp đó anh cho thịt vào xào rất khéo để lượng mỡ từ các loại thịt thái kèm như thịt mông, thịt thủ tiết ra giúp thịt được săn, giòn. Được một lúc, chị vợ mới nêm thêm nước để tạo thành nồi thắng cố bốc khói thơm ngào ngạt. Ngồi bên chảo thắng cố, dù sức nóng của bếp lửa làm mồ hôi nhễ nhại nhưng chị vẫn kiên trì vớt từng lớp váng để có được nồi nước trong và sánh.

Vừa bỏ nắm rau thơm, hoa chuối thái vòng lát nhỏ vào chiếc bát tộ trước khi múc lưng bát thắng cố mời chúng tôi, anh Nếnh vừa giải thích rằng, thắng cố là cách đọc chệnh của thang cốt (canh xương), là yếu tố không thể thiếu trong đời sống vật chất, trong ký ức tâm hồn của mỗi người con dân tộc H’Mông để mỗi dịp nhắc đến, dù đang ở một nơi xa xôi họ vẫn nhớ về quê hương xứ sở của mình. Bởi trong món ăn hấp dẫn đó có cả sức nóng của thảo quả, có cả hình ảnh của vó ngựa tung trời mây ở núi rừng Tây Bắc xa xôi.

Bùi Việt Phương

>> Ba món lạ miệng từ tôm sú
>> Dồi cổ gà, món lạ cao nguyên
>> Ăn thử món lạ của đồng bào Sán Dìu