Thủy điện xả lũ: Báo trước 10 giờ mới kịp trở tay

08/11/2011 00:30 GMT+7

Việc quy định thời gian thông báo xả lũ chỉ trước 2 giờ đã khiến người dân, chính quyền tỉnh Phú Yên bức xúc.

Ông Lê Văn Trúc - Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên khẳng định: “Khi phát hiện sự bất cập trong quy định thời gian thông báo trước 2 giờ xả lũ, tỉnh đã nhiều lần gửi văn bản kiến nghị điều chỉnh, nhưng đến giờ vẫn chưa thấy động tĩnh gì”.

Người có kinh nghiệm nhiều năm trong việc chỉ huy chống lũ ở hạ du sông Ba là ông Nguyễn Bá Lộc - nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Trưởng ban Chỉ huy PCLB-TKCN tỉnh Phú Yên.

 
Thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ - Ảnh: Đức Huy

Theo ông Lộc, thủy điện Sông Ba Hạ có 2 tổ máy với lưu lượng nước là 400 m3/giây. Trong khi đó, mức nước dâng cao trình là 105m, nên khi nước dâng cao hơn 105m là thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ. Bằng kinh nghiệm của mình, ông Lộc phân tích: “Tôi cho rằng tuyệt đối không được xả lũ từ 16 giờ hôm nay đến 6 giờ sáng hôm sau mà phải xả lũ từ 6 - 12 giờ trưa trong ngày, vì nếu xả vào ban đêm thì người dân ở vùng lũ sẽ gặp nguy hiểm. Nếu xả lũ với lưu lượng 10.000 m3/giây đúng vào thời điểm triều cường thì cả TP Tuy Hòa bị ngập”.

Thủy điện phải thực hiện nghiêm khâu điều tiết lũ

 Liên quan đến quy trình xả lũ phải thông báo trước 2 giờ đang có nhiều phản ứng khác nhau, hôm qua 7.11 ông Nguyễn Văn Trúc - Chủ tịch UBND H.Đại Lộc (Quảng Nam), nơi từng bị ngập nặng khi thủy điện A Vương xả hồ với mực nước lũ đang dâng cao hồi tháng 9.2009 - khẳng định: Bất kể là thông báo trước 2 hay 4 giờ, nếu không có sự chuẩn bị phương án di dời từ các xã và trách nhiệm điều tiết lũ của thủy điện thì cũng sẽ... trở tay không kịp.

Theo phân tích của ông Nguyễn Văn Trúc, quy trình xả lũ phải được chấp hành nghiêm và xử lý linh hoạt: “Mà để làm được điều này, cần có sự ràng buộc trách nhiệm giữa địa phương và nhà máy thủy điện. Hồi tháng 7.2011, H.Đại Lộc đã ký kết văn bản ràng buộc trách nhiệm này với thủy điện A Vương, và diễn biến xả điều tiết lũ trong 2 ngày qua của A Vương cho thấy họ hợp tác tốt”. 

H.X.Huỳnh

Về thời gian thông báo xả lũ trước 2 giờ, ông Lộc cho biết: Đoạn sông Ba từ thủy điện Sông Ba Hạ đến cửa sông Đà Rằng chỉ dài hơn 60 km là khá ngắn. Nếu phải xả lũ thì phải thông báo trước 10 giờ mới kịp. Trường hợp thông báo trước 2 giờ xả lũ là trường hợp khẩn cấp. Ông Lộc lấy ví dụ: “Nếu thủy điện chỉ xả lũ 1.000 m3/giây thôi nhưng vào đúng thời điểm triều cường dâng, thì mức nước lũ dâng ở vùng hạ du sông Ba sẽ là 1m”.

Theo ông Lộc: “Việc ban hành thời gian thông báo xả lũ trước 2 giờ là bất hợp lý, vì từng lưu vực sông khác nhau, có đoạn thủy điện nằm trên lưu vực sông ngắn thì thời gian thông báo xả lũ khác với thủy điện có lưu vực sông dài hơn”.

Không phù hợp thì nên điều chỉnh

Bà Nguyễn Lan Châu - chuyên gia cao cấp của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư cho biết, trong quá trình xây dựng quy chế vận hành hồ thủy điện Sông Ba Hạ, nhiều ý kiến đã đề nghị các nhà máy thủy điện phải báo trước tối thiểu 6 giờ khi xả lũ để người dân và các cấp chính quyền vùng hạ du triển khai các biện pháp ứng phó. Tuy nhiên, vì dự báo mưa và lũ tại khu vực miền Trung đang là một thách thức lớn đối với ngành khí tượng nước nhà nên cuối cùng đã quyết định các hồ thủy điện này chỉ thông báo trước khi xả lũ tối thiểu là 2 giờ.

Theo bà Châu, đúng là chỉ có thể dự báo tương đối chính xác mực nước của hồ thủy điện nêu trên trước 2 giờ, nhưng quy định trước khi xả lũ họ phải xin phép các cơ quan hữu trách nên cũng tiêu tốn ít nhiều thời gian. Trên thủy điện Sông Ba Hạ còn 2 thủy điện nữa và khoảng giữa hồ thủy điện Sông Ba Hạ với các thủy điện kia có địa hình phức tạp, lại gần như không có trạm quan trắc lượng mưa nào nên việc dự báo lượng nước về hồ gặp nhiều khó khăn. 

Bà Châu cho biết thêm, các hồ thủy điện ở miền Bắc, theo quy trình, phải thông báo xả lũ trước 6 giờ vì các sông không quá dốc, khoảng cách truyền lũ dài nên thời gian truyền lũ vì thế cũng chậm hơn. Đối với các hồ thủy điện tại miền Trung, trong đó có hồ thủy điện Sông Ba Hạ, chúng ta có thể nới dài thời gian thông báo xả lũ lên hơn 2 giờ nhưng với điều kiện phải có hệ thống trạm quan trắc đủ dày, năng lực dự báo phải được nâng cao hơn nữa.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT kiêm Phó trưởng ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão T.Ư Đào Xuân Học cho rằng, thông báo trước khi xả lũ hồ thủy điện 2 giờ là tương đối ngắn, nhưng việc có đủ thời gian để triển khai các biện pháp ứng phó hay không cũng còn phụ thuộc vào mức độ xả lũ và diện tích vùng hạ du phải chịu ảnh hưởng. “Theo ý kiến cá nhân tôi, nếu quy định này bộc lộ hạn chế và không còn phù hợp với thực tế thì đề nghị điều chỉnh, việc này hoàn toàn có thể làm được”, ông Học nói.

Tôi có ý kiến

Người chưa chắc chạy kịp

Nếu thủy điện chỉ thông báo xả lũ trước 2 giờ, người chạy chưa chắc kịp nói gì đến di chuyển gạo, thóc, heo gà. Mà thông báo bằng cách nào? Làng tôi, hễ trời mưa to một tí là nước bao vây, giao thông chia cắt, điện cúp, dây điện thoại đứt, điện thoại di động hết pin. Vậy thì lấy gì để nghe thông báo xả lũ?

Ngọc Hùng (Đại Nghĩa, Đại Lộc, Quảng Nam)

Cần giám sát quy trình

Làm sao thủy điện có thể dự báo được lượng nước và phải xả thế nào cho hợp lý để thủy điện vừa an toàn, người dân ở vùng hạ du cũng an toàn, đó mới là cái cốt yếu. Chính vì vậy, mỗi thủy điện phải có quy trình chứa nước, xả lũ chặt chẽ, và cho người dân tham gia giám sát quy trình này.

Minh Luận (Bình Minh, Bình Sơn, Quảng Ngãi)             

Nên đặt còi báo động

Theo tôi, thủy điện cần đầu tư, lắp đặt hệ thống còi báo động ở vùng hạ du các dòng sông để cảnh báo người dân về việc xả lũ, nhất là các vùng ven sông. Đây là cách làm hiệu quả nhất và đến với người dân nhanh nhất. Chỉ có hệ thống báo động, người dân mới có thể nghe và kịp thời tránh lũ nhanh chóng. (vinguyen_tr@yahoo.com)

Thanh Đông
(tổng hợp)

Bộ Công thương: nên điều chỉnh thời gian tùy từng hồ cụ thể

Trả lời câu hỏi có nên nâng thời gian báo trước khi xả lũ lên 4 - 6 tiếng để người dân kịp chuẩn bị, ông Đỗ Đức Quân - Vụ phó Vụ Năng lượng phụ trách vấn đề thủy điện (Bộ Công thương), cho rằng: không nên điều chỉnh quy định giờ báo trước với hàng loạt các hồ thủy điện, mà thời gian báo trước nên tùy thuộc vào từng hồ chứa cụ thể. Theo ông Quân, quan trọng nhất là trực ban phòng chống lụt bão của địa phương phải sẵn sàng 24/24 trong mùa mưa lũ. 

Mai Hà

Đức Huy - Quang Duẩn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.