Tỉ phú nông dân Sài Gòn - Kỳ 6: Ông chủ của ngàn gốc mai

Vườn mai của anh Trịnh Hoàng Quân luôn đạt tỷ lệ thành công cao - Ảnh: Chí Nhân

Nghề trồng mai có đặc thù đầu tư, chăm sóc cả năm trời chỉ mấy ngày cuối năm thu về một lần. Theo anh Quân, năm nay nhuận tính ra tới 13 tháng, theo quy luật thông thường khoảng tháng 7 - 8 đã có mầm hoa, đến thời điểm này đã trổ bông. Chính vì vậy hồi đầu năm các nhà vườn đều rất lo mai sẽ trổ bông sớm. Nhưng thực tế lại khác hẳn, vào thời điểm này mà nhiều vườn mầm hoa vẫn còn non nên chưa biết sắp tới sẽ ra sao. “Đúng ra vào thời điểm này phải nắng chang chang vậy mà năm nay mỗi ngày chỉ nắng có vài giờ lại rất yếu ớt. Năm nay cây mai lại tiếp tục bị thời tiết thách thức”, anh Quân lo lắng.

Anh Quân trước làm nghề cơ khí. Trồng mai là nghề truyền thống của gia đình nên khoảng 20 năm trước anh bắt đầu tiếp nối truyền thống. Sau nhiều năm gắn bó anh nhận thấy nghề trồng mai rất thú vị lại cho thu nhập ổn định nên quyết định bỏ nghề cơ khí để gắn bó với cây mai. Để phát triển nghề nghiệp, ngoài kinh nghiệm anh Quân phải thường xuyên học hỏi bạn bè đồng nghiệp, sách vở để nâng cao kiến thức có thể sáng tạo ra những “tác phẩm nghệ thuật” thật sống động.

Theo anh Quân, với những người trồng mai cái khó nhất là canh cho hoa nở đúng dịp tết. Nhưng nghề trồng mai ghép thực sự khó khăn hơn nhiều. Đầu tiên phải mua phôi chất lượng tốt từ các tỉnh miền Tây, miền Đông về nuôi trong chậu. Phôi là loại mai được trồng tự nhiên trên đất. Nhà vườn chỉ cắt lấy một đoạn ở phần gốc tùy theo hình dáng tự nhiên của cây để đưa lên chậu “nuôi”. Gọi là nuôi vì người trồng phải chăm sóc rất cẩn thận, tỉ mỉ. Mai trồng trên chậu ít đất nên không đủ dinh dưỡng cho cây phát triển, người trồng phải biết cách chăm sóc “cho ăn” làm sao để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây phát triển. Khi mai phát triển tốt thì chọn những giống mai có các đặc điểm nổi bật như: hoa to, màu đậm, nhiều cánh ghép vào. Đợi cây lớn thêm một thời gian rồi tạo dáng cho chúng dựa theo thế mai tự nhiên ban đầu. Quá trình từ gốc mai phôi đến thành phẩm bán trên thị trường phải mất từ 3 - 5 năm. “Quá trình này thật sự cũng rất khó và đòi hỏi người trồng mai phải có kinh nghiệm vì phôi rất dễ chết hoặc cây không đủ dinh dưỡng sẽ ra hoa rất ít”, anh Quân nói.

“Mấy năm gần đây thời tiết không thuận, cứ vào dịp cuối năm là trời lại trở lạnh kéo dài cả tháng liền. Có người chỉ đạt tỷ lệ hoa nở đúng dịp chỉ 10%. Tôi may mắn đạt khoảng 50% coi như là thành công lắm rồi...”, anh Quân tâm sự. Tỷ lệ thành công thấp, cộng với kinh tế khó khăn nên thu nhập chỉ khoảng 500 triệu đồng, giảm khoảng một nửa so với bình thường. Thị trường ngày càng khó khăn nên anh Quân chủ trương không sản xuất sản phẩm “khủng” trị giá vài trăm triệu trở lên mà chỉ tập trung những mặt hàng loại vừa từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.

“Tuy nhiên những sản phẩm này bây giờ cũng không dễ bán. Những loại có giá trên 5 triệu đồng người ta đang chuyển dần sang xu hướng thuê. Xu hướng này bắt đầu cách nay khoảng 5 - 7 năm rồi. Người ta thuê mai vì tính kinh tế và có thể luôn có sản phẩm mới để trưng bày”, anh Quân chia sẻ. Nhìn ở góc độ nhà vườn, cho thuê mai cũng có cái lợi là không phải tốn nhiều tiền để đầu tư mua phôi. Mặt khác, mai càng nuôi lâu lại càng nâng cao giá trị. Người thợ cơ khí đã sống khỏe từ mai nhờ tư duy linh hoạt đó.