Tiêm kích Sukhoi, chiến đấu cơ chủ lực của Không quân Nga

(Tin Nóng) Tuy Không quân Nga ngày nay chỉ bằng 1/10 không quân Liên Xô thời đỉnh cao 1991 (với hơn 10.000 máy bay) nhưng vẫn là lực lượng đáng gờm trên thế giới, với thành phần chủ lực là các chiến đấu cơ dòng Sukhoi.

Su-30, tiêm kích được không quân nhiều nước chọn mua - Ảnh: topwar.ru

Trang tin Strategy Page ngày 26.5 có bài viết cho biết thời đỉnh cao của Liên Xô năm 1991, lực lượng không quân khi đó có hơn 10.000 máy bay, nhưng khi Lên Xô sụp đổ cùng cuộc Chiến tranh lạnh, nước Nga chỉ thừa hưởng khoảng một nửa số máy bay này, còn lại phân tán ở 14 nước cộng hoà tách ra. Đến nay dù nỗ lực chi cho ngân sách quốc phòng và đầu tư hiện đại hoá, số máy bay của Không quân Nga chỉ bằng 1/10 thời Liên Xô, độ 1.000 chiếc.

Tuy nhiên để tránh lệ thuộc số chiến đấu cơ và máy bay ném bom thời Liên Xô, gần đây Nga đầu tư nghiên cứu sản xuất máy bay mới, đáng kể nhất là máy bay tàng hình PAK FA T-50 và cả máy bay ném bom thế hệ mới, bên cạnh việc cải tiến các dòng tiêm kích Sukhoi lừng danh như Su-27/30, Su-25... vừa phục vụ quân đội vừa để xuất khẩu. 

Chiếc tiêm kích Su-30 nặng 37 tấn, được cho là ngang ngửa chiếc F-15 nặng 25 tấn của Mỹ, là phiên bản nâng cấp của tiêm kích Su-27. Tiêm kích Su-30 có thể mang hơn 8 tấn vũ khí, tấn công mục tiêu cách xa hơn 1.500 km.

Tiêm kích Su-27 (nặng 33 tấn) phục vụ từ những năm 1980. Còn tiêm kích Su-30 được phát triển từ cuối thời kỳ Chiến tranh lạnh, là một trong những loại máy bay chiến đấu tốt nhất của Nga. Chính phủ Nga đã hồi sinh hãng chế tạo máy bay Sukhoi trong những năm 1990 và chi tiền để phát triển dòng máy bay chiến đấu cải tiến Su-30. Trong khi loại Su-27 chỉ sản xuất có 700 chiếc (chủ yếu từ 1984 - 1991) thì Su-30 được sản xuất trên 1.000 chiếc (tính luôn hàng trăm chiếc Su-30 được chuyển giao công nghệ lắp ráp tại Trung Quốc và Ấn Độ).

Su-34, máy bay tiêm kích ném bom hiện đại nhất của Nga - Ảnh: bastion-karpenko.ru

Một tai nạn với Su-34 ngày 4.6.2015 khi dù hãm phía đuôi không bung lúc máy bay hạ cánh trên đường băng - Ảnh: bmpd

Từ năm 2008, Nga bắt đầu phát triển loại máy bay tiêm kích ném bom Su-34 nặng 45 tấn, thay thế máy bay Su-24. Chiếc Su-34 không hẳn là một biến thể khác của Su-27 và có phần tương tự chiếc F-15E nặng 36 tấn của Mỹ (là loại máy bay ném bom 2 chỗ ngồi từ dòng F-15C nặng 31 tấn).

Tuy vậy hiện Nga mới chỉ có 60 chiếc Su-34 (nhưng vừa bị mất 1 chiếc vào ngày 4.6 qua khi hạ cánh nhưng dù hãm không bung, làm máy bay trượt khỏi đường băng, lật ngửa, gãy cánh và mũi) và còn duy trì 300 chiếc Su-24 (sản xuất từ cuối những năm 1980 đến đầu những năm 1990, phần lớn không còn khả năng hoạt động).

Su-34 có đầy đủ các cảm biến phòng thủ và tấn công (radar, camera nhắm mục tiêu, laser định danh) và thiết bị chiến tranh điện tử, có thể mang đến 8 tấn tên lửa và bom thông minh.

Còn mẫu tiêm kích chiến đấu Su-35 này được đánh giá là chiến đấu cơ hiện đại nhất trong không chiến - Ảnh: RIA

Tiêm kích Su-35 (nặng 34 tấn) là dòng chiến đấu cơ phát triển từ Su-27 nhưng hiện đại hơn, nhiều thiết bị điện tử hơn, tốc độ hành trình siêu âm, và giá đắt hơn 50% so Su-27. Giá của một chiếc Su-35 khoảng 60 triệu USD, ngang giá  một chiếc F-16 của Mỹ.

Su-27 ban đầu phát triển để đối kháng với chiếc F-15, loại chiến đấu cơ lớn hơn F-16. Do kích cỡ lớn nên Su-27/35 cho phép các nhà thiết kế sửa đổi và cải tiến nhiều hơn.

Su-35 có một số tính năng tàng hình (ít nhất là giảm thiểu được sự dò tìm của radar máy bay đối phương). Nga quảng cáo Su-35 có thời hạn sử dụng đến 6.000 giờ bay, động cơ hoạt động 4.000 giờ bay, thiết bị điện tử hiện đại, buồng lái thân thiện với phi công. Động cơ mạnh và thiết bị điều khiển điện tử tối tân khiến Su-35 cơ động hơn hẳn Su-30.

Su-35 được phát triển trong hai thập kỷ trước khi được tuyên bố đã sẵn sàng cho sản xuất vào năm 2005. Nhưng sau đó có tin động cơ của Su-35 với hiệu suất vượt trội lại có vấn đề, dù Nga cho biết vấn đề động cơ đã được giải quyết.

Su-35 mang một khẩu pháo 30 mm (150 viên đạn), 8 tấn bom và tên lửa gắn dưới 12 giá treo ở cánh. Điều này làm giảm tính tàng hình của Su-35 vì F-22 và F-35 của Mỹ thiết kế có khoang ở bụng máy bay là nơi chứa bom, tên lửa. Tuy nhiên nếu Su-35 có khả năng cơ động và thiết bị điện tử tiên tiến như giới thiệu của nhà sản xuất thì đây sẽ là máy bay chiến đấu vượt trội trong không chiến so với các chiến đấu cơ khác, ngoại trừ F-22, theo Strategy Page.

Với giá bán dưới 100 triệu USD, Su-35 có lẽ sẽ có nhiều khách hàng.

Nga còn nâng cấp máy bay trinh sát MiG-31 và máy bay ném bom siêu âm Tu-160, phát triển máy bay tiếp dầu… Tuy vậy Không quân Nga còn phải chật vật với chi phí cần để nâng cấp 150 sân bay quân sự mà hầu hết xây dựng từ thời Chiến tranh lạnh, ít được tu sửa.

Biểu đồ xuất khẩu tiêm kích Su-27 và Su-30 của Nga từ 1999 - 2014, riêng Ấn Độ năm 2001 và 2013 là lắp ráp từ linh kiện của Nga - Nguồn: rbcdaily.ru