Tối nay, mưa sao băng đẹp nhất tháng 4 đạt cực điểm: Làm sao để không bỏ lỡ?

Theo thông tin từ Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA), Lyrids là trận mưa sao băng nhỏ diễn ra trong khoảng từ 16 - 25.4 mỗi năm với cực điểm rơi vào khoảng đêm 22 - 23 cùng tháng.

Nó có nguồn gốc từ các mảnh vụn của sao chổi C/1861 G1 Thatcher, là một sao chổi có chu kì khoảng 415 năm trên quỹ đạo quanh mặt trời. Tháng 4 hằng năm, khi trái đất đi qua vùng quỹ đạo bị cắt ngang bởi dòng thiên thạch này, các thiên thạch lao vào khí quyển trái đất và bốc cháy thành những vệt sáng dài trên bầu trời mà chúng ta gọi là sao băng.

HUY HYUNH

"Lyrids được coi là một trong những trận mưa sao băng cổ xưa nhất. Những tài liệu xa xưa nhất ghi nhận về hiện tượng này cho biết nó đã được quan sát từ cách đây 2.500 năm", VACA thông tin.

Theo NASA, thông thường, mỗi giờ có hàng chục sao băng thắp sáng bầu trời trong khoảng thời gian này. Nhưng trận mưa sao băng này còn được biết đến với những đợt cực điểm hiếm hoi có thể mang tới 100 sao băng mỗi giờ. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra một vài lần trong 200 năm qua.

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết trên thực tế, Lyrids là một trận mưa sao băng nhỏ, ngay cả với điều kiện thời tiết tốt và ở các vùng có điều kiện khí quyển ít ô nhiễm thì người quan sát cũng chỉ có thể thấy không quá 20 sao băng mỗi giờ, các sao băng đa số không quá sáng và rõ nét.

Vì lý do này, hiện tượng trên sẽ khó được quan sát tại những nơi có mức độ ô nhiễm cao như các thành phố lớn, gần các khu dân cư, khu công nghiệp, công trường xây dựng… Mặt khác, thời điểm cực điểm của hiện tượng này lại gần trùng với lúc trăng tròn, nên ánh sáng từ mặt trăng sẽ che khuất một phần không nhỏ các sao băng mà lẽ ra bạn có thể nhìn thấy.

Làm sao để thấy sao băng?

VACA cho biết thời điểm lý tưởng nhất để quan sát mưa sao băng Lyrids là rạng sáng 23.4 (sau nửa đêm 22.4 và trước khi mặt trời mọc của ngày 23.4). Tất nhiên, thực tế là bạn có thể quan sát hiện tượng này trong mọi đêm từ 16 - 25 tháng này, nhưng số lượng sao băng ở các ngày lân cận sẽ ít hơn vào giai đoạn cực điểm.

HUY HYUNH

Như bạn có thể thấy trong tên gọi của nó, mưa sao băng Lyrids có trung tâm là khu vực chòm sao Lyra. Vào thời điểm nêu trên, chòm sao này đã nằm cao trên bầu trời phía đông, hơi chếch sang đông bắc.

Nếu chưa quen với việc xác định chòm sao này, bạn có thể nhận ra nó bằng cách tìm 3 ngôi sao sáng nhất bầu trời phía đông, lập thành một tam giác lớn gồm ba đỉnh là các sao Vega, Altair và Deneb. Tam giác này được gọi là tam giác mùa hè, nó rất dễ nhận ra khi trời ít mây.

Đỉnh cao nhất của tam giác là sao Vega (thường gọi là sao Chức Nữ), ngôi sao sáng nhất của chòm sao Lyra. Bạn cũng có thể nhận ra chòm sao Lyra này với hình dạng khá đặc biệt, cách sao Vega một đoạn rất ngắn là 4 ngôi sao mờ hơn xếp thành 4 đỉnh của một hình bình hành khá hoàn chỉnh.

Bạn không cần phải có bất cứ dụng cụ gì để quan sát mưa sao băng. Quan trọng nhất là một bầu trời không mây, ít ô nhiễm và tất nhiên là một vị trí quan sát thoải mái và an toàn cho bạn cùng với một chút kiên nhẫn. "Bạn đừng quên sự có mặt của ánh trăng. Nếu điều kiện đủ thuận lợi, trước hết là cứ tận hưởng một đêm theo một cách riêng của bạn", VACA hướng dẫn.