Top 10 chiến thuật bóng đá phổ biến có thể áp dụng trong PES

"Nó đá 5 hậu vệ mình không húc qua được!"

"Thằng bạn nó đá phất bóng dài phản công mình phải chống thế nào?"

Đó là hai trong số vô vàn câu hỏi mà nhiều game thủ bóng đá hay thắc mắc về cách chơi game sao cho hiệu quả.

Vì vậy trong bài viết này, Thanh Niên Game xin được giải đáp những thắc mắc cơ bản về việc sắp xếp đội hình và chiến thuật trong game Pro Evolution Soccer (PES).

(Ảnh: Oceanofgames)

Có những chiến thuật cơ bản nào?

Những chiến thuật cơ bản là: Tấn công, phòng thủ, phòng thủ phản công, và chiến thuật kết hợp. Trong mỗi loại lại có những biến tấu khác nhau như tấn công tổng lực, tấn công cánh, trung lộ…

Vậy chiến thuật nào là tốt nhất?

Mỗi chiến thuật đều có điểm mạnh yếu riêng. Không chiến thuật nào hoàn hảo cả, biết kết hợp nhiều chiến thuật sẽ biến hóa hơn trong lối chơi và khả năng chiến thắng cũng cao hơn.

Điểm mạnh/ yếu của những chiến thuật cơ bản là gì?

(Ảnh: Attackofthefanboy)

Tấn công: áp đặt lối chơi của mình lên đối phương. Có thể sử dụng đội hình 4-5-1, 4-3-3 hay 4-4-2 truyền thống nhưng yêu cầu chung của chiến thuật này là phải sử dụng 2 hậu vệ biên, nhắm cướp bóng cũng như tổ chức tấn công được liên tục, có thể đá tiki-taka giữ bóng hoặc pressing nhưng điều quan trọng nhất là phải hạn chế chuyền hỏn, nếu bị mất bóng thì phải bằng mọi cách để cướp lại bóng hoặc phạm lỗi. Ưu điểm là có thể kiểm soát thế trận, hạn chế thời gian cầm bóng của đối phương, qua đó cũng hạn chế khả năng ghi bàn của họ. Nhược điểm của lối chơi này là yêu cầu kĩ năng cao trong việc kiểm soát bóng và chuyền bóng, hơn nữa cũng rất sợ lối đá phản công nhanh.

Phòng thủ số đông: chắc cũng không cần nói nhiều về lối chơi này, một lối chơi hiệu quả cho những người còn thiếu kĩ năng hoặc bị đánh giá thấp hơn hẳn đối thủ. Lối chơi này thường tập trung số đông hậu vệ và tiền vệ với những đội hình 5-4-1,5-3-2. Để thi triển lối chơi này bạn nên chọn những đội có hàng hậu vệ cũng như tiền vệ cao to, tiền đạo siêu nhân có khả năng một mình gây đột biến, và nhất thiết phải đá hậu vệ biên để có thể triển khai bóng, tránh tình trạng co cụm bế tắc trong việc lên bóng. Ưu điểm của lối chơi này là thực dụng và có độ an toàn cao nhất trong các chiến thuật, không cần nhiều kĩ năng. Nhược điểm là yêu cầu đội hình phải chất lượng, cần hậu vệ to khỏe, tiền vệ cơ động và tiền đạo siêu nhân, luôn phải nhường thế trận cho đối phương.

(Ảnh: Polygon)

Phòng thủ phản công: chiến thuật thường được các đội bóng lớn sử dụng ngoài đời.Chiến thuật này thường tập trung phòng thủ khu vực, khi cướp được bóng thì ngay lập tức phát động phản công nhanh bằng những đường chuyền dài vượt tuyến. Ưu điểm: ghi bàn phản công bao giờ cũng dễ hơn khi đối thủ đã lùi về đông. Nhược điểm: cần khả năng phán đoán phòng thủ bắt bài tốt, cần những tiền đạo di chuyển thông minh khôn khéo, gặp những đối thủ bo thủ đông thì sẽ khó khăn trong việc triển khai bóng.

Chỉ giúp tôi vài chiến thuật phổ biến đi?

1. 4-4-2

Chiến thuật 4-4-2 đương nhiên là phổ biến nhất trong khoảng một thập kỷ qua, dù gần đây nó đã mất dần ưu thế. Đội hình này cần 2 lớp 4 người truyền thống làm nền cho 2 tiền đạo. Thông thường, cặp tiền đạo sẽ là một to con, một nhỏ con (như Kevin Keegan và John Toshack), nhưng các lựa chọn gần đây đã thay đổi nhiều. 4-4-2 gây ra đe dọa thực sự với 2 tiền vệ cánh bám biên và tạt bóng. Các tiền vệ trung tâm di chuyển từ vòng cấm địa này tới vòng cấm địa kia, công thủ toàn diện.

Ví dụ: M.U của Sir Alex Ferguson.

2. 4-4-1-1

Nếu bạn không có 2 tiền đạo xuất sắc nhưng vẫn muốn sự cân bằng của 4-4-2 thì 4-4-1-1 là lựa chọn lý tưởng. Đội hình này hy sinh một tiền đạo thuần túy và chuyển anh ta thành tiền vệ tổ chức, người có thể lui về phía trước hàng tiền vệ, khai thác khoảng trống và dẫn dắt lối chơi. Phần còn lại giống với 4-4-2, nhưng nhiệm vụ của các tiền vệ trung tâm nhẹ nhàng hơn một chút.

Ví dụ: Everton của David Moyes.

3. 4-4-2 (hình thoi)

Hàng tiền vệ hình thoi là đặc trưng của đội hình này. Các tiền vệ chơi rất gần nhau. Hai hậu vệ cánh lên xuống liên tục. Ở giữa sân, các tiền vệ tìm cách phá vỡ hàng thủ đối phương bằng những đường chuyền trong khoảng hẹp và giữ bóng lâu. Vai trò của tiền vệ lùi sâu thay đổi tùy theo HLV, một số người thích kiểu ăn no vác nặng như Claude Makelele, những người khác thích các tiền vệ kiến tạo lùi sâu như Andrea Pirlo.

Ví dụ: Hiện không độ lớn nào sử dụng thường xuyên đội hình này, nhưng AC Milan của Massimiliano Allegri, Juventus của Antonio Conte và M.U của Sir Alex Ferguson thỉnh thoảng có dùng đến. 

4. 4-3-3

4-3-3 đang nhanh chóng nổi lên là một trong những đội hình phổ biến và cơ động nhất trong thế giới bóng đá. Nó giúp đội bóng cân bằng, nhưng đồng thời cũng rất linh động. Với 4-3-3, bạn có thể chơi phòng ngự phản công, kiểm soát bóng nhiều, tấn công trung lộ hoặc để 2 cầu thủ chạy cánh dâng cao. Sự cơ động giúp nó trở nên phổ biến vì chỉ cần vài điều chỉnh nhỏ, các HLV có thể thay đổi hệ thống tùy theo thế trận.

Ví dụ: Bồ Đào Nha của Paulo Bento, Hy Lạp của Fernando Santos, Liverpool của Brendan Rodgers, Barcelona của Pep Guardiola.

5. 4-5-1

Không có sự khác biệt đặc biệt lớn giữa 4-5-1 và 4-3-3. Cả hai đều có hàng thủ 4 người, một tiền vệ trụ, hai người đá cánh và một tiền đạo. Sự khác biệt nằm ở chỗ xác định vai trò của các tiền vệ. 4-5-1 có khuynh hướng phòng ngự nhiều hơn, với hàng tiền vệ chật chội hơn và tiền vệ phòng ngự chơi lùi sâu. Tiền đạo cắm trong trường hợp này phải làm rất nhiều việc và phải cầm bóng đủ lâu để các tiền vệ có thời gian dâng lên. Các hậu vệ cánh cũng thận trọng hơn so với 4-3-3.

Ví dụ: Chelsea của Jose Mourinho, Stoke City của Tony Pulis.

6. 4-2-3-1

Đang là mốt thời thượng của bóng đá hiện đại khi hầu hết các đội ở World Cup 2010 và Euro 2012 đều sử dụng. Các hậu vệ cánh giống trong 4-3-3, bùng nổ, tốc độ và thích phiêu lưu. Hàng tiền vệ có vai trò quyết định, với mục tiêu là cầm bóng thật nhiều.

Các ví dụ: Real Madrid của Jose Mourinho, Hà Lan của Bert van Marwijk, Đức của Joachim Low.

7. 3-4-3

Chúng ta bắt đầu với các hệ thống 3 hậu vệ. 3-4-3 có lẽ là hệ thống 3 người dễ chuyển đổi nhất, thành 4-2-3-1 hoặc 4-4-2. Trong hệ thống này, 3 trung vệ sẽ phải quán xuyến một khu vực phòng ngự rộng hơn và một người được khuyến khích dâng cao lên hàng tiền vệ. Giống như với mọi hệ thống 3 hậu vệ, đội hình này phụ thuộc nhiều vào các cầu thủ đá cánh. Họ phải duy trì được sự cân đối giữa tấn công và phòng ngự, có thể lực dồi dào và khả năng tạt bóng tốt.

Ví dụ: Wigan của Roberto Martinez, Croatia của Miroslav Blazevic.

8. 3-5-2

Đội hình đang là mốt thời thượng ở Serie A. Trong đội hình này, các cầu thủ chạy cánh còn quan trọng hơn so với 3-4-3, do không có cầu thủ đá cánh nào phía trước. Đó là một công việc rất nặng nhọc với các cầu thủ chạy cánh, nếu họ thất bại, đội bóng của họ sẽ gặp rắc rối lớn. Hàng tiền vệ thì linh động hơn, có thể là 2 người đá trụ, một dẫn dắt, hoặc một người đá trụ và hai người tấn công. Chúng ta vừa được chứng kiến một bài học chiến thuật kinh điển của hệ thống này khi Juventus của Antonio Conte đè bẹp Chelsea của Roberto Di Matteo tại Champions League.

Ví dụ: Juventus của Antonio Conte, Manchester City của Roberto Mancini, Italia của Cesare Prandelli.

9. 3-5-1-1

Lại một đặc sản của người Ý, với điều chỉnh mang tính cách mạng của Walter Mazzarri ở Serie A. Ông đã điều chỉnh Napoli từ 3-5-2 sang 3-5-1-1, với khác biệt lớn hơn mọi người vẫn tưởng. Mazzarri cũng phải thích nghi với tình thế khi sự ra đi của Ezequiel Lavezzi để lại lỗ hổng lớn trên hàng công. Đội hình vận hành tốt nhất với Marek Hamsik đằng sau tiền đạo duy nhất và 2 cầu thủ chạy cánh tinh quái Christian Maggio và Carlos Zuniga.

Ví dụ: Napoli của Walter Mazzarri, Fiorentina của Vincenzo Montella.

10. 4-6-0

Một đặc sản mới của bóng đá thời tiki-taka mới ra lò cách đây chưa lâu, cụ thể là ở Euro 2012 cùng Tây Ban Nha, đội hình đòi hỏi rất nhiều tiền vệ xuất sắc.