Tọa đàm diễn ra với nhiều tranh cãi gay gắt nhưng thú vị của các nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà báo… có uy tín như: Cao Tự Thanh, Đoàn Lê Giang, Võ Văn Nhơn, Trần Nhật Vy… xung quanh cuốn sách từng “vang bóng một thời”, mới trở lại sau hơn 100 năm.
PSG-TS Võ Văn Nhơn cho biết: “Trước đây, quyển tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên được xem là Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách xuất bản năm 1925. Nhưng với các phát hiện gần đây, có người cho Truyện Thầy Lazarô Phiền (1887) là tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của văn học hiện đại VN, nhưng có người lại cho tác phẩm này chỉ là truyện ngắn. Theo nhà nghiên cứu Bằng Giang, từ Truyện Thầy Lazarô Phiền của Nguyễn Trọng Quản đến Hoàng Tố Anh hàm oan (1910) của Trần Thiên Trung, Phan yên ngoại sử tiết phụ gian truân (1910) của Trương Duy Toản phải mất hết 23 năm. Số trang của hai tác phẩm này cộng lại cũng chỉ được 103, chỉ mới đáng kể là truyện ngắn chứ chưa phải là tiểu thuyết. Đến năm 1912, Truyện nàng Hà Hương của Lê Hoằng Mưu đăng trên Nông cổ mín đàm từ 20.7.1912 mới đáng kể là tiểu thuyết”.
Nhà nghiên cứu Trần Nhật Vy đưa ý kiến: “Tiểu thuyết ở miền Bắc chỉ bắt đầu manh nha, có mặt từ thập niên thứ hai của thế kỷ 20. Hà Hương phong nguyệt ra đời năm 1912 và thực sự thành hình hài nguyên vẹn vào năm 1914. Như vậy, nói “Hà Hương phong nguyệt là tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của Nam bộ” e rằng quá khiêm tốn, bởi nó là tiểu thuyết dài nhiều tình tiết đầu tiên của VN”.
TS Hà Thanh Vân khẳng định: “Hà Hương phong nguyệt mới là cuốn tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên về nữ quyền, nhân vật được sống theo bản năng với cách nhìn mới mẻ của tác giả trong vấn đề sắc dục”. Nhà nghiên cứu Cao Tự Thanh cũng cho rằng đây nên xem là cuốn tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của dòng văn học dục tính của Nam bộ. Nhân vật Hà Hương đại diện cho mẫu hình phụ nữ phóng túng về tình dục, sẵn sàng dùng thân xác để đạt mục đích… rõ ràng là sản phẩm của một khu vực có vấn đề về các chuẩn mực xã hội, cả luật pháp lẫn đạo đức.
Bình luận (0)