Trào lưu 'bắt pen' là gì mà bác sĩ cảnh báo nguy cơ ngưng tim, đột quỵ?

Giới trẻ đua nhau "bắt pen"

"Bắt pen" là một trào lưu đang phổ biến trên TikTok thu hút nhiều bạn trẻ tham gia. Khi tham gia trò này, một người sẽ nhấn hai cái ven (hai bên mạch máu cổ) của người còn lại cho đến khi bất tỉnh. Theo chia sẻ trong các video, khi thực hiện trào lưu này sẽ mang đến cảm giác phê. Vì hiếu kỳ, tò mò muốn trải nghiệm như mô tả trong video nên nhiều người thực hiện theo.

Phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Huy Thắng, Chủ tịch Liên chi hội Đột quỵ TP.HCM - Trưởng khoa Bệnh lý Mạch máu não - Bệnh viện Nhân dân 115, cho biết có hai hệ thống mạch máu chính đảm nhận nhiệm vụ cung cấp máu lên não bộ. Thứ nhất là hai động mạch cảnh (tuần hoàn trước) chịu trách nhiệm 70-80% nhu cầu của não bộ; động mạch sống-nền (tuần hoàn sau) chịu trách nhiệm 20-30% nhu cầu máu còn lại. Các hệ thống mạch máu phía trước-sau và hai bên được liên kết với nhau qua đa giác Willis (giống như vòng xoay giao thông), nhằm đảm bảo nhu cầu máu lên não luôn ổn định khi một bên bị sự cố.

"Tại hai động mạch cảnh trong đoạn cổ, còn có xoang cảnh có tác động điều chỉnh nhịp tim và huyết áp. Do đó việc dùng tay ấn vào cổ để ép động mạch cảnh trong hai bên, chỉ để tìm cảm giác phê bị lịm đi, mất ý thức trong ít giây là rất nguy hiểm", bác sĩ Thắng chia sẻ.

Việc ép chặt 2 bên động mạch cảnh sẽ gây giảm tưới máu não nghiêm trọng (do chịu trách nhiệm 70-80% lượng máu lên não). Nếu bỏ tay nhanh, sẽ gây chóng mặt, ngất, mất ý thức thoáng qua. Trường hợp nếu ép quá lâu, có thể gây đột quỵ do thiếu máu, đặc biệt khi đã có sẵn tình trạng tắc hẹp mạch máu trước đó (nhưng không biết); hoặc cũng có thể gây ra tổn thương não do hội chứng tăng tái tưới máu.

ẢNH CHỤP MÀN HÌNH TIKTOK

Ngoài ra, việc ép quá mạnh tay cũng có thể gây tổn thương động mạch cảnh. Điển hình, có trường hợp một một phụ nữ trẻ, nhập viện vì yếu nửa người. Khảo sát mạch máu, cho thấy hình ảnh bóc tách động mạch cảnh trong. Khai thác bệnh sử trước đó, cô này chỉ bị cậu con trai bám vào cổ để đu. Ngoài ra, việc ép cổ gây kích thích xoang cảnh, có thể làm chậm nhịp tim và ngưng tim.

"Đây hoàn toàn không phải là trò chơi"

"Việc làm trên của nhiều bạn trẻ cần phải ngăn chặn. Nó không phải là trò chơi để có thể mạo hiểm thử tìm cảm giác", bác sĩ Thắng khuyến cáo.

Cùng quan điểm, thạc sĩ - bác sĩ Calvin Q.Trịnh, Giám đốc Đơn vị Phục hồi chức năng và hình thể HMR (Bệnh viện Phương Châu), cho biết cổ có một vùng "tam giác chết", nơi có chứa hai mạch máu quan trọng gọi là động mạch cảnh - mạch máu đưa chất dinh dưỡng nuôi toàn bộ não. Do đó, khi tác động mạnh có thể gây ngất xỉu ngay lập tức. Trong quá trình chèn ép vào cổ, áp lực lên các mạch máu tăng khiến lượng máu lưu thông bị giảm, nguy cơ đột quỵ tăng.

"Động mạch cảnh cấp máu lên não, khi bị chèn ép gây thiếu máu, lơ mơ, ảo giác rất nguy hiểm. Tuy nhiên nhiều bạn trẻ nhầm tưởng đây là cảm giác phê, xả stress... Do đó, cần phải hết sức tỉnh táo trước các trào lưu, đôi khi phải trả giá bằng cả tính mạng", bác sĩ Calvin Q.Trịnh phân tích.