Trực tiếp game: Kiếm tiền dễ, kiểm duyệt khó

• Twitch chính thức bị Amazon thâu tóm với giá 970 triệu USD

Streaming, hình thức truyền hình mới

Truyền hình trực tiếp qua mạng (streaming) như Twitch, Youtube Live, Azubu... là khi một người phát sóng quá trình họ chơi hay đang thảo luận về game, trong khi những người khác cùng xem và bàn tán về trò chơi đó.

Xem người khác chơi game đang trở thành xu hướng trên internet. (Ảnh: chụp màn hình)

Vài năm trước đây có lẽ bạn sẽ cho rằng ý tưởng xem người khác chơi game là điên rồ, tuy nhiên hiện tại có hơn 55 triệu người vẫn "thích xem người khác chơi game" hằng tháng. Những người này xem hơn 106 phút trung bình trong 1 ngày, với 6 triệu kênh phát sóng khác nhau. Đây chính là xu hướng hiện tại và tương lai của truyền hình chơi game trực tiếp.

Một trong những con số ấn tượng khác về việc thích xem người khác chơi game đó là, trong số những người có sử dụng stream, chỉ có 25% là thực sự phát sóng, còn lại toàn làm... khán giả. Truyền hình chơi game trực tiếp đã trở thành một hình thức giải trí riêng, và Twitch.TV là một trong những dịch vụ đi đầu trong công nghệ streaming. Theo Twitch.tv, 68% khách hàng của họ giảm thời gian xem tivi truyền thống để tập trung vào việc stream game. Cơ bản mà nói, Twitch đã trở thành một hình thức truyền hình mới đối với nhiều người.

Twitch nằm trong Top 4 những công ty có lượng băng thông lớn nhất Mỹ. (Ảnh: The Wall Street Journal)

Không có gì ngạc nhiên khi cả 2 ông lớn Internet là Google và Amazon đều cố gắng "giành giật" Twitch.tv (kênh truyền hình trực tiếp lớn nhất) với giá gần 1 tỉ USD trong năm 2014. Theo thống kê, Twitch.tv xếp hàng 166 những trang web phổ biến nhất tại Mỹ và nằm trong top 5 những kênh giải trí được xem nhiều nhất tại Mỹ, Anh, Đài Loan, Thái Lan, Brazil và Peru... Tờ Wall Street Journal cho biết, Twitch.tv là một trong 4 công ty có lưu luợng băng thông Internet lớn nhất nước Mỹ, chỉ xếp sau Netflix, Google và Apple.

Twitch thống trị trong Top 5 những kênh giải trí được xem nhiều nhất tại các quốc gia kể trên. (Ảnh: Reelseo)

Đỉnh điểm tại Chung kết thế giới Liên Minh Huyền Thoại mùa 3, Twitch cán mức kỷ lục 32 triệu người xem trong một ngày, với hơn 8,5 triệu người xem trong cùng một thời điểm.

Nở rộ tại Việt Nam

Tại Việt Nam, khái niệm truyền hình trực tiếp chỉ mới xuất hiện trong vòng 2 năm trở lại đây, với các dịch vụ phổ biến như Alô Alô, CCTalk, TalkTV, Hallostar... Nhờ sự bùng nổ của thể thao điện tử nói chung và game Liên Minh Huyền Thoại nói riêng, streaming cá nhân ngày càng phổ biến tại nước ta. Các kênh stream của những game thủ chuyên nghiệp như Archie, Junie, QTV, Sofm... luôn thu hút hàng ngàn lượt xem cùng lúc.

Video Streaming của game thủ chuyên nghiệp, cựu thành viên của Saigon Jokers, "Archie" Trần Minh Nhựt. (Video: Youtube)

Bên cạnh những show truyền hình game, bình luận trận đấu cũng đang thu hút khá đông bạn trẻ Việt yêu thích streaming. Thay vì xem những trận đấu nước ngoài với phần bình luận tiếng Anh, giờ đây game thủ Việt có thể theo dõi diễn biến trận đấu dễ dàng hơn với phần bình luận tiếng Việt của một số caster có tiếng trong cộng đồng như PewPew, Hana...

Ngoài việc streaming game, các kênh của Việt Nam còn mời những gương mặt hotgirl, Idol nổi tiếng trong cộng đồng mạng để làm phong phú thêm nội dung cũng như thu hút người xem. Những nhân vật này được nhà phát hành game hoặc công ty sở hữu dịch vụ stream ký hợp đồng và trả lương hẳn hoi. 

Một số kênh stream mời những Idol, hotgirl phổ biến trong cộng đồng nhằm thu hút người xem. (Ảnh chụp màn hình)

Cách thức kiếm tiền: hoàn toàn không khó

Khi bạn phát sóng truyền hình trực tiếp, người xem có thể quyên góp tiền nếu họ cảm thấy thích kênh giải trí của bạn bởi kỹ năng chơi hay đơn giản chỉ qua nói chuyện, dẫn dắt của bạn. Ngoài ra, bạn còn có thể trở thành đối tác của một số trang như Twitch hay Youtube để kiếm tiền từ quảng cáo.

Chẳng hạn với Twitch, khi bạn trở thành đối tác, người xem sẽ có thể lựa chọn đăng ký theo dõi kênh của bạn với mức giá 4,99 USD. Cứ mỗi lượt đăng ký bạn sẽ kiếm được 2,5 USD hằng tháng, cộng với 3 USD cho mỗi 1.000 người xem (không đăng ký) quảng cáo. Tính trung bình, một streamer (người phát sóng) Liên Minh Huyền Thoại nổi tiếng có thể kiếm được đến 20.000 USD (tương đương hơn 400 triệu đồng) mỗi tháng.

Các streamer có thể kiếm tiền từ sự hào phóng của người xem cũng như trở thành đối tác của dịch vụ streaming. (Ảnh chụp màn hình Twitch)

Cũng tương tự như Twitch, người dùng Youtube cũng có thể kiếm tiền từ việc phát sóng game cho người khác xem. Các ngôi sao trên Youtube như Stampy, The Diamond Minecard, Yogscast...cho đến "chàng trai triệu đô" PewDiePie kiếm được rất nhiều tiền từ việc phát sóng các chương trình như Let's Play. Kênh của PewDiePie là kênh về game phổ biến nhất trên Youtube với hơn 26 triệu lượt đăng ký và gần 300 triệu lượt xem trong năm 2014.

Mặt trái: bất cập trong kiểm duyệt

Do chỉ cần thu hút người xem trên kênh của mình càng nhiều càng tốt là có thể kiếm tiền, do đó một số người dùng tận dụng... "vốn tự có" để quảng bá kênh của mình. Mặc dù hầu hết các dịch vụ streaming đều xây dựng hệ thống kiểm duyệt và báo cáo lỗi vi phạm chặt chẽ, tuy nhiên không ít trường hợp bỏ sót tạo nên những vụ scandal chấn động.

(Ảnh: Everyjoe)

Đơn cử như Twitch đưa ra cơ chế xử lý vi phạm dựa vào hệ thống báo cáo do người dùng cung cấp. Sau khi nhận báo cáo, ban quản trị Twitch sẽ xem xét và đưa ra biện pháp xử lý phù hợp.

Điểm lợi của hệ thống báo cáo vi phạm này là nó hoạt động rõ ràng, rành mạch mang tính hệ thống. Tuy nhiên, với cách làm việc như trên thì không ít trường hợp bị lọt khi không có người báo cáo hoặc bộ phận kiểm duyệt không thấy. Hoặc đôi lúc một số người dùng không thích hay có hiềm khích với streamer thì họ cũng sẽ report người này, và khi đó ban quản trị sẽ khóa tài khoản dựa vào hệ thống báo cáo vi phạm.

Ví dụ điển hình nhất là kênh Beyond The Submit nổi tiếng từng bị khóa vì truyền hình kiểu phỏng vấn trong... nhà tắm đầu tháng 12.2014. Tại thời điểm bị khóa tài khoản, Beyond the Submit có lượng người xem trên 30.000 người, chỉ cần 300 người trong số này report là kênh lập tức bị khóa.

Đoạn video phỏng vấn trong... nhà tắm của Beyond the Submit bị cấm trên Twitch. (Video: Youtube)

Trong khi đó, những kênh giới thiệu hình ảnh ăn mặc phản cảm nếu như không có báo cáo vi phạm có thể sẽ phải mất hơn 1 tháng để xử lý. Bên cạnh đó, các ngôi sao phim khiêu dâm cũng sử các dịch vụ streaming với mục đích kiếm tiền và tăng lượng fan hâm mộ.

Ngôi sao khiêu dâm Tara Babcock trên kênh stream của riêng mình. (Ảnh: Vocativ)

Tương tự Twitch, Hitbox cũng là một kênh truyền hình trực tiếp nhưng khâu kiểm duyệt còn có phần lỏng lẻo hơn. Đơn cử như kênh của LadyAhrii, cô luôn ăn mặc hở hang khi chơi game Hearthstone. Kênh của cô có hơn 4000 người theo dõi và hàng trăm nghìn lượt xem.

Mặc dù đã có nhiều ý kiến phản hồi trực tiếp cũng như gián tiếp tới ban quản trị của Hitbox, nhưng dường như họ không quan tâm và hoàn toàn không có hành động gì.

Kênh của LadyAhrii ăn mặc táo bạo để thu hút người xem. (Ảnh: Hitbox)

Đau đầu kiểm duyệt

Cũng như các kênh stream đang hoạt động trên thế giới, hệ thống kiểm duyệt của các kênh stream tại Việt Nam cũng đang đau đầu vì vấn đề muôn thuở này.

Trao đổi với Thanh Niên Game, đại diện một kênh streaming tại Việt Nam cho biết hiện tại họ có khoảng 5.000 kênh đăng ký mới và 4.000 kênh đang hoạt động mỗi tháng. Đội ngũ kiểm duyệt cùng hàng trăm cộng tác viên tình nguyện hoạt động 24/7 với khung giờ được giao. Họ là những người trực tiếp xem các kênh, kiểm soát nội dung liên tục bên cạnh hệ thống lọc chat tích hợp sẵn của sản phẩm. Tuy nhiên, do khối lượng công việc khổng lồ nên đôi khi khâu kiểm duyệt không tránh khỏi những trường hợp bỏ sót các nội dung không phù hợp.

Thực tế, câu chuyện "chặn cửa" ở mỗi kênh streaming là một bài toán khó. Vì tính tương tác tức thời của hình thức này là điểm mạnh chủ đạo, định hình cho xu thế không thể cưỡng được.

Hy vọng, những người đi tiên phong ở Việt Nam trong lĩnh vực này sẽ tìm ra cách thức dung hòa hợp lý, để các game thủ Việt có thể tận hưởng một dịch vụ tiên tiến và trong sạch, phù hợp thuần phong mỹ tục và pháp luật Việt Nam.