Trung Quốc chưa đạt thỏa thuận chung với các đảo quốc Thái Bình Dương

Ủy viên Quốc vụ kiêm Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Thủ tướng Fiji Frank Bainimarama (phải) tại buổi họp báo chung ở Suva, Fiji vào ngày 30.5

afp

Hãng AFP ngày 30.5 đưa tin Trung Quốc và các đảo quốc Thái Bình Dương đã không đạt được thỏa thuận về an ninh trên quy mô lớn, sau hội nghị giữa Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và lãnh đạo, ngoại trưởng các nước trong khu vực.

Hội nghị trực tuyến giữa lãnh đạo, ngoại trưởng các nước vốn dự kiến thảo luận nhằm tăng mạnh sự tham gia của Trung Quốc về an ninh, kinh tế và chính trị ở nam Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, nỗ lực này dường như vẫn chưa đủ, khi một số nhà lãnh đạo trong khu vực bày tỏ lo ngại sâu sắc. Cuộc họp có sự tham dự của ông Vương và đại diện các nước Samoa, Tonga, Kiribati, Papua New Guinea, Vanuatu, Quần đảo Solomon, Niue và Vanuatu.

“Như thường lệ, chúng tôi đặt sự đồng thuận lên trước”, theo Thủ tướng Fiji Frank Bainimarama phát biểu sau hội nghị, ám chỉ rằng cần một sự đồng thuận phạm vi rộng trước khi ký kết bất cứ “thỏa thuận mới nào trong khu vực”.

Ngoại trưởng Vương Nghị đang ở thủ đô Suva của Fiji trong khuôn khổ chuyến công du 10 ngày đến các đảo quốc Thái Bình Dương.

Trước hội nghị, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gửi một thông điệp rằng nước này sẽ là “người anh em tốt” với khu vực và họ chia sẻ “số phận chung”, theo Đài CCTV.

Trong thư gửi lãnh đạo các nước trong khu vực, Tổng thống Micronesia David Panuelo cảnh báo rằng thỏa thuận đề xuất là “không thành thật” và sẽ “đảm bảo sự ảnh hưởng của Trung Quốc trong chính phủ” và “kiểm soát kinh tế” những ngành chủ chốt.

Trung Quốc sẽ thảo luận thêm

Theo Reuters, sau cuộc gặp, ông Vương cho hay các nước đã đồng ý về 5 lĩnh vực hợp tác, nhưng cần thảo luận thêm để đạt đồng thuận hơn nữa. Trong số những lĩnh vực này có việc hồi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19 và xây dựng các trung tâm mới về nông nghiệp và đối phó thảm họa, nhưng không gồm an ninh.

“Trung Quốc sẽ đưa ra tài liệu về quan điểm riêng và đề xuất hợp tác với các đảo quốc Thái Bình Dương, và sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục thảo luận sâu và tham vấn để định hình đồng thuận nhiều hơn về việc hợp tác”, ông phát biểu tại cuộc họp báo ở Fiji. Cuộc họp báo không có phần trả lời câu hỏi của truyền thông.

Mỹ "không tìm kiếm một chiến tranh lạnh mới”

Ông Vương nói rằng một số người thắc mắc về động cơ của việc Trung Quốc rất tích cực ở khu vực đảo Thái Bình Dương, và ông cho biết Trung Quốc cũng hỗ trợ các nước đang phát triển ở châu Phi, châu Á và khu vực Carribean.

“Đừng quá lo lắng và căng thẳng, vì sự phát triển và thịnh vượng chung của Trung Quốc và tất cả các nước đang phát triển khác sẽ chỉ có nghĩa là hài hòa lớn, công bằng lớn hơn và tiến bộ nhiều hơn cho toàn thế giới”, ông phát biểu.

Trả lời câu hỏi sau cuộc họp báo, Đại sứ Trung Quốc tại Fiji Tiền Ba cho hay các bên tham dự đồng ý sẽ thảo luận về dự thảo tuyên bố chung và kế hoạch 5 năm “cho đến khi chúng tôi đạt thỏa thuận”.