Trung Quốc mạnh tay với bê bối vắc xin

Ngày 14.4, Hoàn Cầu thời báo dẫn thông báo từ Quốc vụ viện Trung Quốc cho hay 357 quan chức đã bị cách chức, giáng chức do liên quan đến đường dây bán vắc xin hết hạn hoặc được trữ lạnh không đúng quy cách, với tổng trị giá lên tới 570 triệu nhân dân tệ (88 triệu USD).

Giới chức cũng đã bắt 202 nghi phạm và khởi tố 192 vụ án hình sự liên quan. Ngoài ra, những người có trách nhiệm tại Cơ quan Thực phẩm và dược phẩm Trung Quốc (CFDA) và Ủy ban Sức khỏe và kế hoạch hóa gia đình quốc gia cùng 17 quan chức cấp tỉnh sẽ phải giải trình về vụ bê bối, theo quyết định được đưa ra tại cuộc họp do Thủ tướng Lý Khắc Cường chủ trì ngày 13.4.

Đứng đầu đường dây trên là nghi phạm Bàng Hồng Vệ cùng con gái ở tỉnh Sơn Đông. Bà Bàng từng là dược sĩ và đứng đầu nhà thuốc của một bệnh viện ở TP.Hà Trạch thuộc Sơn Đông. Sau khi rời khỏi nhà thuốc, bà Bàng bắt đầu bán lậu vắc xin và nhận án 3 năm tù treo cho hành vi này hồi năm 2009. Tuy nhiên đến năm 2011, bà Bàng cùng con gái, đã tốt nghiệp trường y, tiếp tục quay lại đường cũ. Hai mẹ con bà này mua 25 loại vắc xin từ trình dược viên của hơn 100 công ty dược rồi bán lại cho 300 người, trong đó có nhân viên tại các trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh ở 20 tỉnh thành, khu tự trị thuộc Trung Quốc.

Những loại vắc xin do mẹ con bà Bàng bán trái phép bao gồm vắc xin bệnh thủy đậu, bệnh dại, viêm màng não và viêm gan A… Tuy được sản xuất từ các hãng có giấy phép, song giới chức điều tra lo ngại về chất lượng vì chúng không được bảo quản đúng nhiệt độ cũng như vận chuyển đúng quy cách. Hai mẹ con bà Bàng đã bị cảnh sát Sơn Đông bắt với cáo buộc bán vắc xin trái phép, theo Tân Hoa xã.

Ngay sau khi cảnh sát Sơn Đông loan báo về vụ bắt giữ mẹ con bà Bàng ngày 18.3, dư luận Trung Quốc vô cùng phẫn nộ và lo sợ về sự an toàn của vắc xin. “Vụ bê bối vắc xin gây tác động xấu tới chương trình tiêm chủng ở Trung Quốc nói chung, dẫn đến nhiều trường hợp lưỡng lự tiêm ngừa”, bác sĩ Lưu Đại Vệ tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc nhận xét với Hoàn Cầu thời báo.

Chính phủ Trung Quốc cũng đã khẳng định vụ bê bối gây hậu quả lớn, vi phạm luật pháp nghiêm trọng, đồng thời phơi bày tình trạng giám sát lỏng lẻo của một bộ phận quan chức.

Trong nỗ lực hạn chế hậu quả vụ bê bối, hồi cuối tháng trước, chính phủ Trung Quốc đã lập một đội điều tra liên ngành do Giám đốc CFDA Tất Tỉnh Tuyền đứng đầu. Tính đến ngày 11.4, nhóm điều tra phát hiện lượng vắc xin có vấn đề đã bị tuồn đến 59 cơ sở y tế, theo Tân Hoa xã. CFDA còn cho hay giới điều tra đã phanh phui tình trạng một số bệnh viện công bán những loại vắc xin hết hạn hoặc cận đát với giá rẻ cho các đầu nậu. Sau đó, những người này bán lại số vắc xin mua được cho những bệnh viện công khác, đặc biệt ở những vùng nông thôn, nơi có sự giám sát lỏng lẻo, theo tờ The Wall Street Journal.

Nhằm ngăn chặn tình trạng bán vắc xin trái phép và khôi phục niềm tin của dân chúng, chính phủ Trung Quốc vừa đưa ra một số biện pháp thắt chặt hệ thống quản lý vắc xin. Chẳng hạn, những trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm mua những loại vắc xin không nằm trong danh sách bắt buộc của chương trình tiêm chủng quốc gia, không có cơ sở tiêm chủng nào được phép mua trực tiếp vắc xin từ các nhà sản xuất.

Ngoài ra, mức phạt cho đối tượng bán lậu hoặc trữ và vận chuyển vắc xin không đúng quy cách sẽ được nâng lên. Còn những quan chức không làm tốt nhiệm vụ giám sát sẽ bị yêu cầu từ chức, theo Tân Hoa xã dẫn quyết định mới của chính phủ Trung Quốc.