Từ năm 2026, người dùng có quyền gì liên quan đến dữ liệu cá nhân của mình?

Quyền bảo vệ dữ liệu cá nhân của người dùng

Từ ngày 1.1.2026, luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 chính thức có hiệu lực. Trong đó quy định rõ về quyền của chủ thể dữ liệu cá nhân (người dùng) bao gồm: Được biết về hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân; đồng ý hoặc không đồng ý, yêu cầu rút lại sự đồng ý cho phép xử lý dữ liệu cá nhân; xem, chỉnh sửa hoặc yêu cầu chỉnh sửa dữ liệu cá nhân; yêu cầu cung cấp, xóa, hạn chế xử lý dữ liệu cá nhân; gửi yêu cầu phản đối xử lý dữ liệu cá nhân; khiếu nại, tố cáo, khởi kiện, yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; yêu cầu cơ quan có thẩm quyền hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến xử lý dữ liệu cá nhân thực hiện các biện pháp, giải pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, luật cũng quy định tương ứng với các tổ chức, doanh nghiệp có nghĩa vụ xem xét và thực hiện yêu cầu của người dùng về việc xóa hay gỡ bỏ thông tin, dữ liệu cá nhân hoặc rút lại sự đồng ý trước đó.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Tuy nhiên, người dùng cũng cần chú ý trong một số trường hợp, các tổ chức, doanh nghiệp được xử lý dữ liệu cá nhân mà không cần sự đồng ý của người dùng. Đó là trường hợp xử lý để bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, quyền, lợi ích hợp pháp của chủ thể dữ liệu cá nhân hoặc người khác trong trường hợp cấp bách; bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan tổ chức một cách cần thiết trước hành vi xâm phạm lợi ích nói trên. Hoặc trường hợp để giải quyết tình trạng khẩn cấp; nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia nhưng chưa đến mức ban bố tình trạng khẩn cấp; phòng, chống bạo loạn, khủng bố, phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật...

Mạng xã hội không được yêu cầu cung cấp hình ảnh, video chứa nội dung về giấy tờ tùy thân làm yếu tố xác thực

Một trong những quy định đáng chú ý của luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 là quy định rõ các đơn vị cung cấp dịch vụ mạng xã hội, dịch vụ truyền thông trực tuyến không được yêu cầu cung cấp hình ảnh, video chứa nội dung đầy đủ hoặc một phần giấy tờ tùy thân làm yếu tố xác thực tài khoản. 

Đồng thời, mạng xã hội phải cung cấp lựa chọn cho phép người dùng từ chối thu thập và chia sẻ tệp dữ liệu (gọi là cookies); cung cấp lựa chọn “không theo dõi” hoặc chỉ được theo dõi hoạt động sử dụng mạng xã hội, dịch vụ truyền thông trực tuyến khi có sự đồng ý của người sử dụng. Các mạng xã hội cũng không nghe lén, nghe trộm hoặc ghi âm cuộc gọi và đọc tin nhắn văn bản khi không có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu cá nhân, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; công khai chính sách bảo mật, giải thích rõ cách thức thu thập, sử dụng và chia sẻ dữ liệu cá nhân; cung cấp cho người dùng cơ chế truy cập, chỉnh sửa, xóa dữ liệu và thiết lập quyền riêng tư cho dữ liệu cá nhân, báo cáo các vi phạm về bảo mật và quyền riêng tư; bảo vệ dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam khi chuyển dữ liệu xuyên biên giới; xây dựng quy trình xử lý vi phạm về bảo vệ dữ liệu cá nhân nhanh chóng và hiệu quả.

Ngoài ra, luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng quy định hành vi mua bán dữ liệu cá nhân trái phép là một trong 7 hành vi bị nghiêm cấm, bên cạnh một số hoạt động khác như lợi dụng hoạt động bảo vệ dữ liệu cá nhân để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật; xử lý dữ liệu cá nhân trái quy định của pháp luật; sử dụng dữ liệu cá nhân của người khác, cho người khác sử dụng dữ liệu cá nhân của mình để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật...