U nang hoàng thể

Vì sao xuất hiện nang hoàng thể?

Bạn Lê Thúy Lan (22 tuổi, ngụ ở TP.HCM) chưa có gia đình, gửi đến Thanh Niên hỏi về tình trạng bạn đi siêu âm có kết quả "u nang hoàng thể xuất huyết...", và muốn biết rõ hơn về căn bệnh này, cũng như muốn biết bệnh có gây ung thư buồng trứng, hay có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này hay không?

Về trường hợp u nang hoàng thể, bác sĩ Đặng Lê Dung Hạnh (Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương, TP.HCM) cho biết: Vào giữa chu kỳ kinh nguyệt ở người nữ sẽ có hiện tượng rụng trứng, khi đó trên buồng trứng, nơi trứng vừa rụng, sẽ xuất hiện một cái nang, gọi là nang hoàng thể. Nang có nhiệm vụ tiết ra các chất nội tiết sinh dục nữ. Nang này thường tồn tại trong khoảng 2 tuần, sau đó sẽ tự teo đi và chấm dứt hoạt động vào lúc bắt đầu có kinh nguyệt lần sau (nên chuyên môn còn hay gọi là nang buồng trứng cơ năng).

Nang hoàng thể thường có kích thước vài cm, cũng có khi to hơn, nhưng thường không quá 5 cm. Bên trong nang là mạch máu chằng chịt, khi nang quá to có thể có xuất huyết trong nang. Thông thường những nang quá to vẫn có thể xuất hiện ở người bình thường. Nang quá to có thể gây đau vào khoảng giữa chu kỳ kinh, đau kéo dài tới lúc có kinh, có thể gây xoắn cần phải cấp cứu (nhưng hiếm gặp).

Làm gì với nang hoàng thể?

Theo bác sĩ Đặng Lê Dung Hạnh, thông thường khi phát hiện trường hợp có nang hoàng thể, bác sĩ sẽ theo dõi qua siêu âm và có thể cho dùng thêm thuốc giảm đau (nếu có đau). Các nang dạng này thường không dẫn đến ung thư nhưng bệnh nhân cần quay trở lại bệnh viện ngay khi xuất hiện đau nhiều, đau thành cơn liên tục và đau ngày càng gia tăng (là dấu hiệu của nang bị xoắn hay bán xoắn).

Có nhiều cách phân biệt u nang. Để xác định u nang lành tính hay ác tính cần phải đem thử giải phẫu bệnh (sinh thiết). Để phân biệt u cơ năng hay u thực thể - do sinh lý hay do bệnh lý, thì phải theo dõi điều trị. Nếu u nang sinh lý thì sẽ tự khỏi, còn do bệnh lý thì sẽ nhận biết sau khi theo dõi vài tháng mà nang vẫn còn tồn tại, hay càng lớn thêm thì cần phải điều trị. Còn u nang đặc hay lỏng là cách phân biệt căn cứ vào chất chứa bên trong nang.

Khi có u nang, nếu u nang to hơn 5 cm, tồn tại lâu, thường được khuyên phẫu thuật, vì lúc này đa số là u thực thể. Nếu u nhỏ, có thể theo dõi vài tháng để xem là cơ năng hay bệnh lý. Khi phẫu thuật, ưu tiên lấy đi phần buồng trứng bị bệnh và giữ lại phần buồng trứng lành, để người phụ nữ vẫn còn có thể thụ thai, sinh con.

Như vậy, với những trường hợp giống như của bạn Thúy Lan nói trên, theo bác sĩ Đặng Lê Dung Hạnh thì nên theo dõi thêm vài tháng để rõ ràng bệnh là gì. Nếu thật sự chỉ là nang hoàng thể xuất huyết thì không cần phẫu thuật, vì nó sẽ tự khỏi, không ảnh hưởng gì đến khả năng có thai sau này.

Thanh Tùng