Úc ‘sốc’ vì cảnh giết bò bằng búa tạ

Hình ảnh giết bò bằng búa tạ tại VN được Tổ chức Bảo vệ động vật Animals  Australia thu thập và tuần trước đã đệ đơn khiếu nại lên Bộ Nông nghiệp nước này để xem xét biện pháp can thiệp. Đại diện tổ chức này cho rằng đoạn quay cảnh bò Úc bị giết quá “gây sốc”.

Hình ảnh mà Tổ chức Bảo vệ động vật Animals Australia đính kèm vào đơn khiếu nại là cảnh một người đang dùng búa tạ chuẩn bị hành quyết con vật bị trói chặt đầu vào cột nhà đã gây phản ứng từ những người bảo vệ động vật tại Úc và họ yêu cầu phải có biện pháp can thiệp từ phía chính phủ để chấm dứt hình thức giết mổ này.

“Đảm bảo bò được đối xử nhân đạo”

Trao đổi với Thanh Niên hôm qua 20.5, ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Công ty Vissan, cho biết: “Từ cuối năm 2012 phía Úc đã siết chặt việc quản lý giết mổ đối với  bò Úc nhập khẩu vào VN theo quy chuẩn ESCAS. Đây là tiêu chuẩn được chính phủ Úc đặt ra đối với các cơ sở giết mổ để đảm bảo bò được đối xử nhân đạo và không bị đau đớn”.

VN sẽ đưa vào luật Theo ông Đàm Xuân Thành, Phó cục trưởng Cục Thú y, đối xử nhân đạo hay nói cách khác là đảm bảo phúc lợi cho động vật là một trong những tiêu chuẩn để hội nhập quốc tế. Trên thực tế, VN cũng quan tâm để thực hiện nội dung, thậm chí hiện thực hóa trong văn bản, quy định của pháp luật. Cụ thể, trong dự thảo luật Thú y đang trình Quốc hội xem xét và dự kiến thông qua trong năm 2015 có riêng 1 điều quy định động vật phải được đối xử nhân đạo, không sử dụng các hành vi gây đau đớn, tàn bạo đối với động vật trong quá trình nuôi dưỡng, nghiên cứu khoa học và khi giết mổ. Hiện tại, Cục Thú y đang xúc tiến chuẩn bị tổ chức các lớp tập huấn, phổ biến kiến thức về nội dung đối xử nhân đạo với động vật dành cho đơn vị quản lý nhà nước ở cơ sở, chủ các mô hình chăn nuôi, cơ sở giết mổ động vật. Phan Hậu

Theo ông Mười, các cơ sở phải đủ điều kiện về chuồng trại nuôi nhốt lưu trữ đúng quy định về an toàn cho công nhân giết mổ và vệ sinh với động vật, quá trình giết mổ nhân đạo bắt buộc phải sử dụng súng bắn hơi nén (có lượng chất vừa đủ gây tê choáng) vào vị trí huyệt tử của động vật hoặc sử dụng sốc điện. Tiêu chuẩn này cũng quy định chặt chẽ vệ sinh tại nơi giết mổ, động vật phải được giết mổ trên các bàn inox hoặc thép không gỉ, phải có hệ thống tủ cấp đông lớn để bảo quản các sản phẩm thịt sau giết mổ. Đơn vị xuất khẩu bò từ Úc trực tiếp đến VN để cấp phép và giám sát các lò mổ tập trung, chỉ các đơn vị đủ điều kiện về chuồng trại lưu trữ, quy trình giết mổ theo tiêu chuẩn ESCAS của Úc và tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm của VN mới được mua và giết mổ bò Úc.

Bất cứ đơn vị nào vi phạm các điều kiện của Úc và của VN sẽ ngay lập tức bị cắt hợp đồng và không được cung cấp bò Úc. Theo ông Văn Đức Mười, hình ảnh dùng búa tạ để giết bò chỉ có thể xuất hiện ở các lò giết mổ nhỏ lẻ và như vậy không có khả năng nào là bò Úc.

Ông Phan Xuân Thảo, Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM cũng khẳng định: “Tại TP.HCM chỉ có 2 cơ sở giết mổ gia súc tập trung tại Vissan và An Hạ ở Củ Chi, cả hai đều dùng phương pháp gây ngất, gây choáng chứ không dùng búa. Hình thức giết bò bằng búa chỉ có ở những lò giết mổ nhỏ lẻ tại các tỉnh và nằm ngoài sự kiểm soát của cơ quan thú y”.

Tại Hà Nội có 11 đơn vị được cấp phép giết mổ bò nhập khẩu từ Úc và cũng có sự giám sát chặt chẽ từ các đơn vị thú y cũng như các nhà cung cấp bò nhập khẩu từ Úc.

50% cơ sở nhỏ lẻ giết bò bằng búa

Một chuyên gia trong ngành kinh doanh thực phẩm nhận định: “Hình thức giết trâu, bò bằng búa chỉ còn lại với khoảng 50% ở các lò mổ nhỏ lẻ”.

Theo thống kê của Cục Thú y (Bộ NN-PTNT), cả nước đang có 34.642 điểm giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ, trong đó chỉ có khoảng 12.392 điểm giết mổ (chiếm 35,8%) được kiểm soát. Có 49 tỉnh còn tồn tại giết mổ nhỏ lẻ heo, 55 tỉnh giết mổ nhỏ lẻ trâu bò, 48 tỉnh có tình trạng giết mổ gia cầm hoạt động chủ yếu ở các hộ gia đình, trong các khu dân cư. Do tập quán chăn nuôi nhỏ lẻ, tự phát nên các điểm, hộ giết mổ thủ công, giết bò bằng búa vẫn đang tồn tại ở các hộ gia đình nằm rải rác trong các khu dân cư.

Ông Phạm Văn Đông, Cục trưởng Cục Thú y nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ tiếp tục cho rà soát các văn bản pháp luật liên quan; đồng thời kiến nghị Chính phủ, các bộ ngành và địa phương ban hành chính sách xã hội hóa công tác bảo đảm an toàn thực phẩm và chính sách hỗ trợ các hộ giết mổ nhỏ lẻ chuyển đổi ngành nghề. Bên cạnh đó, các địa phương phải tham gia quyết liệt trong công tác chỉ đạo, quản lý và kiểm soát giết mổ gia súc gia cầm để từng bước chấm dứt tình trạng giết mổ gia súc, gia cầm bằng thủ công”.

Bộ Nông nghiệp Úc điều tra chính thức Chính phủ Úc cho biết đã mở cuộc điều tra liên quan tới các khiếu nại về việc bò Úc bị giết bằng búa tạ trong một số lò mổ tại VN. Giám đốc truyền thông Lisa Chalk của Animals Australia cho biết đoạn quay cảnh bò Úc bị giết quá “gây sốc” nên họ chưa thể công bố vào thời điểm này. VN hiện là thị trường xuất khẩu bò lớn thứ hai của Úc, với 178.000 con bò được xuất sang VN trong năm 2014, theo bà Chalk.  Phát ngôn viên của Bộ trưởng Nông nghiệp Úc Barnaby Joyce cho hay bộ này sẽ xem xét khiếu nại của Animals Australia để xem nó có liên quan tới ba khiếu nại trước đây hay không. Ba khiếu nại về những vụ vi phạm tại VN này hiện đang được Bộ Nông nghiệp Úc điều tra chính thức. Nhà chức trách Úc cũng đang tìm hiểu thông tin liên quan từ các nhà xuất khẩu khác để quyết định xem có thêm trường hợp vi phạm Hệ thống đảm bảo chất lượng chuỗi cung ứng xuất khẩu (ESCAS) hay không. Hệ thống này được thiết lập để đảm bảo gia súc xuất khẩu từ Úc được đối xử nhân đạo, theo sau vụ ngưng xuất khẩu sang Indonesia vào năm 2011 do những tiết lộ về việc giết mổ thiếu nhân đạo tại đây. Bộ trưởng Nông nghiệp Barnaby Joyce ngày 20.5 cũng khẳng định sẽ không ngưng việc xuất khẩu bò sang VN. Bộ trưởng Tài chính Joe Hockey cũng nói rằng vụ việc sẽ được điều tra song phản ứng của chính phủ cần được cân nhắc cẩn trọng. “Bạn không nên cắt đứt nguồn cung cấp lương thực cho các nước... chỉ dựa trên cơ sở của một báo cáo duy nhất”, theo Đài ABC dẫn lời ông Hockey.  Danh Toại