Ukraine gấp rút 'AI hóa' UAV trên chiến trường

Ukraine hy vọng việc triển khai UAV tích hợp AI trên tiền tuyến sẽ giúp nước này khắc phục tình trạng gây nhiễu tín hiệu ngày càng gia tăng từ phía Nga cũng như cho phép UAV hoạt động theo nhiều nhóm với số lượng lớn hơn, theo Reuters ngày 18.7.

REUTERS

Quá trình phát triển UAV AI ở Ukraine gồm các hệ thống hình ảnh giúp xác định mục tiêu và điều khiển các máy bay vào mục tiêu, lập bản đồ địa hình để dẫn đường cùng các chương trình phức tạp khác cho phép UAV hoạt động theo "bầy đàn" liên kết với nhau.

Công ty Swarmer (Mỹ) đang phối hợp với các công ty Ukraine để phát triển phần mềm liên kết UAV trong một mạng lưới chung. CEO của Swarmer Serhiy Kupriienko cho biết trong khi phi công phải vật lộn để điều khiển các hoạt động khoảng hơn 5 UAV, thì AI sẽ có thể xử lý hàng trăm chiếc như vậy.

Theo ông Kupriienko, hệ thống mới có tên là Styx. Nó có thể chỉ đạo một mạng lưới các UAV trinh sát và tấn công mọi kích cỡ trên không và trên mặt đất. Mỗi UAV sẽ có thể tự lập kế hoạch di chuyển riêng và dự đoán hành vi của những máy bay khác trong đàn.

Ngoài việc mở rộng quy mô hoạt động, ông Kupriienko cho biết chức năng tự động hóa sẽ giúp bảo vệ các UAV hoạt động gần tiền tuyến trong bối cảnh chúng là mục tiêu ưu tiên của hỏa lực đối phương. Tuy nhiên, công nghệ trên vẫn đang trong quá trình phát triển và mới chỉ được thử nghiệm trên chiến trường.

Ông Samuel Bendett, nghiên cứu viên tại Trung tâm An ninh Mỹ, cho rằng hệ thống điều khiển UAV tích hợp AI vẫn cần sự tham gia của con người để ngăn hệ thống mắc lỗi trong việc lựa chọn mục tiêu.

UAV chi phí thấp, hiệu quả cao

REUTERS

Nhu cầu về UAV được hỗ trợ AI đang trở nên cấp bách hơn khi cả Nga và Ukraine đều triển khai hệ thống tác chiến điện tử có chức năng phá vỡ tín hiệu giữa phi công và UAV. Theo Reuters dẫn lời ông Bendett, Nga đã phát triển thành công UAV tích hợp AI trên không và trên mặt đất trước chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Song song đó, Ukraine cũng sử dụng AI trong một số cuộc tấn công bằng UAV tầm xa nhằm vào các cơ sở quân sự và nhà máy lọc dầu Nga. Reuters dẫn lời một quan chức Ukraine giấu tên cho biết các cuộc tấn công đôi khi có sự tham gia của một đàn UAV khoảng 20 chiếc.

Hiện nay, loại UAV cảm tử (FPV) nhỏ gọn và rẻ tiền, vốn được sử dụng nhiều trên tiền tuyến Ukraine, đang suy giảm hiệu quả khi tình trạng gây nhiễu gia tăng. Theo ông Max Makarchuk, người đứng đầu bộ phận AI của Công ty quốc phòng Brave1 (Ukraine), tỷ lệ FPV bắn trúng mục tiêu liên tục giảm. Hầu hết các đơn vị FPV hiện có tỷ lệ bắn trúng là 30% - 50%. Đối với các phi công mới, tỷ lệ này có thể thấp dưới 10%.

Giải thích tình trạng trên, ông Makarchuk cho biết nếu mất liên lạc với UAV, phi công sẽ không thể điều khiển nó và máy bay sẽ lao xuống đất hoặc tiếp tục bay thẳng. Tuy nhiên, với công nghệ tự động hóa hay "AI hóa" UAV đến mục tiêu có nghĩa là không còn cần đến phi công điều khiển nữa, từ đó có thể vô hiệu hóa tác động gây nhiễu của chiến thuật tác chiến điện tử từ đối phương.

Ông Makarchuk dự đoán FPV do AI điều khiển có thể đạt tỷ lệ trúng đích khoảng 80%. Ông nói thêm chi phí ước tính lắp đặt một hệ thống nhắm mục tiêu đơn giản và có thể khóa mục tiêu bằng camera của UAV, chỉ tốn 150 USD/chiếc.