'Boyhood' - Đơn giản hay đỉnh cao của sự tinh tế?

Ảnh: Chụp từ màn hình trailer chính thức của phim Boyhood

Boyhood mở đầu bằng cảnh cậu bé Mason nằm trên thảm cỏ, mắt đăm đắm nhìn bầu trời xanh. 12 phút sau khán giả thấy cậu ấy có gì khang khác. Thêm vài lần 12 phút sau nữa, khán giả sẽ thấy Mason cao lên, khuôn mặt dài ra, rồi dậy thì mặt đầy mụn và đến khi Mason đạt chiều cao của một thanh niên 18 tuổi. Toàn bộ thay đổi của Mason hoàn toàn chân thực vì nhân vật này được thể hiện trọn vẹn bởi diễn viên Ellar Coltrane. Boyhood là một dự án cực kỳ táo bạo khi sử dụng ê kíp diễn viên đồng nhất suốt 12 năm, mỗi năm ê kíp chỉ tập trung quay trong vòng 2 tuần.

Xem The curious of Benjamin Button, toàn bộ quá trình già đi và trẻ lại của nhân vật Benjamin Button được thực hiện bằng hóa trang, khán giả đã cảm thấy vô cùng kì diệu rồi. Nay được chứng kiến thực sự toàn bộ quá trình trưởng thành và già đi của một nhóm diễn viên trên màn ảnh rộng quả là một trải nghiệm vượt quá sự mong mỏi của khán giả. Ít đạo diễn nào dám đặt niềm tin vào một dự án đầy rủi ro như thế này, vậy mà đạo diễn Richard Linklater đã dám bước qua giới hạn ấy.

Trailer chính thức của Boyhood trên YouTube

Boyhood kể câu chuyện về Mason, một cậu bé sinh trưởng trong một gia đình Mỹ bình thường. Cha mẹ ly dị từ lúc Mason còn nhỏ. Dù nuôi con một mình rất chật vật, mẹ của Mason vẫn quyết tâm đi học trở lại, phấn đấu trở thành tiến sĩ ngành tâm lý học và tìm được công việc giảng dạy tại trường đại học. Bà đã kịp kết hôn thêm 2 lần nữa và ly hôn cả hai.

Đạo diễn Richard Linklater đã chia Boyhood thành 12 phần tương ứng với 12 năm tuổi đời của Mason. Cứ sau 12 phút, khán giả lại thấy Mason có những thay đổi về thể chất và tinh thần. Mười hai phút trong phim bằng một năm trong đời Mason ngoài đời thực. Nam diễn viên Ellar Coltrane, người thủ vai Mason, được đạo diễn Richard Linklater chọn vì có gương mặt "thánh thiện" và có vẻ gì đó rất "bí ẩn". Còn nữ diễn viên Patricia Arquette được chọn đóng vai mẹ của Mason vì cô có kinh nghiệm làm cha mẹ từ sớm, cũng từng ly dị và phải bươn chải nuôi con một mình. Đạo diễn Richard Linklater cho biết ông không tin tưởng giao vai này cho những nữ diễn viên chưa có kinh nghiệm nuôi con.

Diễn viên: Patricia Arquette, Ellar Coltrane, Lorelei Linklater, Ethan Hawke... Đạo diễn: Richard Linklater. Số đề cử tranh giải Oscar 2015: 6

Trong suốt 12 năm ấy, không có nhiều biến cố. Chỉ toàn những chuyện gia đình, đi làm, đi học, nấu nướng, ăn uống, trao đổi giữa cha mẹ và con cái, những dịp đặc biệt như sinh nhật, lễ tốt nghiệp, đi dã ngoại... tất cả diễn ra đều đều, chậm rãi.

Mới xem Boyhood sẽ có cảm giác khá buồn ngủ. Nhưng rồi cuộc sống chân thực trong phim, cái tình của bộ phim cứ níu người xem lại. Một cách từ từ, khán giả bước vào trong phim lúc nào không hay. Họ không còn cảm giác mình đang dõi theo số phận của nhân vật, mà đang theo dõi cuộc sống thường ngày của chính mình, của biết bao gia đình xung quanh mình.

Một giây phút nào đó khán giả sẽ phải ồ lên, thì ra cuộc sống nó diễn tiến như thế này đây. Trường đoạn người mẹ gục mặt xuống bàn khóc khi Mason chuẩn bị đồ đạc để vào đại học là trường đoạn mạnh nhất trong bộ phim. “Hôm nay là ngày tồi tệ nhất trong cuộc đời mẹ. Mẹ biết ngày này sẽ đến nhưng mẹ không biết có nên vui khi mẹ phải rời xa con không. Mẹ đã trải qua một hành trình dài, kết hôn, sinh con, ly hôn, học thêm, kết hôn, có việc làm, cho Samantha (chị Mason - NV) vào đại học. Tiếp theo sẽ là gì? Là đám tang của mẹ. Mẹ vẫn nghĩ mẹ sẽ còn nhiều điều để chờ đợi hơn thế cơ”. Mason thảng thốt nhìn mẹ: “Làm thế nào mà mới đó mẹ đã trải qua 40 năm!”.

Sự giản đơn

Boyhood có nội dung tưởng như giản đơn, diễn biến theo trình tự thời gian, nhưng thực ra là một tổ hợp hình ảnh và âm thanh được tổ chức vô cùng khoa học. Mỗi 12 phút phim trôi qua, tương ứng với khoảng thời gian 1 năm cuộc đời của Mason. Trong khoảng thời gian từ khi Mason là một cậu bé 6 tuổi cho đến khi trở thành một chàng trai 18 tuổi, có bao nhiêu chuyện xảy ra, cuộc sống như thế nào, diễn biến tâm lý ra sao đã được đạo diễn, kiêm tác giả kịch bản Richard Linklater tính toán rất kĩ. Quá trình trưởng thành của Mason diễn ra hết sức tự nhiên, hợp logic tâm lý lứa tuổi, thật khó để tìm thấy yếu tố nào đó chênh phô.

Từ trái sang: các diễn viên Ethan Hawke, Ellar Coltrane, Lorelei Linklater, Patricia Arquette và đạo diễn Richard Linklater của phim Boyhood - Ảnh: AFP

 Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, cuộc sống gia đình trong Boyhood được thể hiện vô cùng tinh tế. Tác giả không xen vào, không cố gắng bày tỏ quan điểm và đặc biệt không phán xét. Những câu thoại đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với tâm lý, tính cách nhân vật, được tung ra đúng thời điểm vô cùng thấm thía, minh triết.

Suốt những năm tháng tuổi trẻ đầy băn khoăn của mình, khi bước vào tuổi 18 Mason vẫn chưa thể hiểu được cuộc sống, cậu vẫn muốn tìm ra “mấu chốt cuộc sống là gì”. Cha cậu chỉ nói một câu: “Tất cả đều là ngẫu hứng thôi con ạ, tin tốt là con có khả năng cảm nhận được nó”. Đến năm 18 tuổi Mason cũng hiểu ra rằng, không chỉ có cậu cảm thấy khó khăn, chật vật để trưởng thành. Chính cha mẹ, người chịu trách nhiệm nuôi dạy Mason cũng phải dần trưởng thành. Mason đã chứng kiến tất cả và khi hiểu ra điều đó cậu thấy nhẹ nhõm làm sao. “Như mẹ tớ đấy, có học vị, có việc làm tốt, có khả năng thanh toán các hóa đơn, nhưng về cơ bản mẹ cũng rối bời như tớ mà thôi”, Mason nói.

Boyhood là một câu chuyện đời người giản dị mà vô cùng sâu sắc. “Đơn giản đó là đỉnh cao của sự tinh tế!” -  câu nói của thiên tài Leonardo da Vinci dường như rất đúng cho trường hợp của Boyhood.