Vẽ tranh bằng dao

Kirigami hiện đại có nhiều thể loại khác nhau, từ 90 độ (kiểu thiệp có thể mở ra một góc 90 độ) đến 180 độ (góc rộng lên đến 180 độ), phức tạp và công phu hơn nhiều là loại 360 độ. Một loại nữa ít được nhắc đến là 0 độ, chỉ bằng việc cắt các mảnh giấy lồng vào nhau là có thể tạo nên những bức tranh đầy tính nghệ thuật. Còn kirigami truyền thống thì chỉ cần một miếng giấy rồi gấp một hoặc nhiều lần trước khi cắt, khi mở ra sẽ được một bức tranh hoàn hảo.

Thú chơi này chỉ cần có giấy, kéo và hồ dán (thỉnh thoảng). Chia sẻ một chút về những dụng cụ cần thiết để bắt tay vào việc “vẽ” tranh trên giấy, Minh Trang - sinh viên Trường ĐH Mở TP.HCM cho biết: “Bạn có thể đến những tiệm thuốc lớn hay những chỗ bán dụng cụ y khoa tìm mua cán dao mổ số 3, lưỡi dao số 11 hoặc 12, 13 để cắt giấy. Dùng dao lam hoặc dao rọc giấy thì đường cắt không sắc nét. Nên đeo kính 0 độ bảo vệ mắt, vì mũi dao số 11 rất nhọn và mỏng, đè mạnh tay xíu là gãy mũi”. Theo Trang, với giấy thì nên dùng khổ A4 và đừng chọn tờ bìa cứng quá, khó cắt hay mỏng quá, khó kiểm soát dao. Giấy thích hợp để khắc có định lượng từ 180 gsm trở lên. Tùy mẫu khắc mà dùng giấy 180 đến 220 gsm để đảm bảo độ chắc chắn và hình dạng của mẫu.

Đối với những người mới nhập môn, các dụng cụ và nguyên liệu cần thiết nhất là dao và giấy. Khi chỉ mới tập tành khắc giấy thì bạn phải dựa vào mẫu có sẵn. “Theo thời gian, nếu bám trụ được với nghệ thuật này người chơi sẽ phải có một số dụng cụ hỗ trợ khác như kéo, keo (bao gồm keo sữa, keo khô và keo 502). Kẹp nhíp dùng để giữ, cố định những vật thể nhỏ không cầm được... rồi thước, bút bi hết mực, bàn cắt. Những vật dụng này không tốn kém bởi sự kiên trì và thời gian mới là những thứ đòi hỏi bạn đầu tư nhiều nhất”, Minh Trang cho biết thêm.

Lúc mới chập chững làm quen với kirigami, Minh Trang tự mày mò lên YouTube và mất gần một tuần mới làm xong hình một con bướm. Còn Thanh Long (Q.10, TP.HCM) chia sẻ: “Nếu không đam mê thì rất dễ bị nản lòng bởi môn nghệ thuật này ngốn rất nhiều thời gian của bạn. Ngoài ra, nếu bạn không yêu nó thì chắc chắn sẽ bỏ cuộc ngay vì ngày này qua ngày khác mà công việc chỉ xoay quanh chuyện khắc hình tròn, hình cung...” .

“Đó là còn chưa kể chuyện bạn phải làm lại từ đầu nếu cắt phạm. Nhiều người đùa rằng kirigami có thể làm nản lòng cả những người kiên nhẫn nhất. Thế nhưng tôi vẫn mê môn chơi này, bởi cảm giác sau hằng giờ, hằng tuần khắc một tờ giấy bằng một con dao nhỏ, bức tranh sống động hiện ra mà chẳng cần đến cọ vẽ lẫn màu sắc”, Long nói thêm.

Vì người mới chơi phải phụ thuộc vào các mẫu có sẵn nên không ít người cho rằng thú chơi này là không thể hiện được óc sáng tạo. Nhưng thực chất kirigami là môn nghệ thuật khá kén người chơi vì mẫu có sẵn chỉ là bước đệm để trí tưởng tượng của người chơi thỏa sức thể hiện sau khi rèn được các kỹ thuật cơ bản. Thanh Long nói: “Sở hữu hoa tay, vẽ đẹp và có óc tưởng tượng phong phú là bạn đã có thể tự tạo ra mẫu cho riêng mình. Đỉnh cao của môn nghệ thuật này là bạn tạo ra những mẫu của riêng mình chứ không phải là khắc lại những mẫu đã có sẵn”.

Hiện tại, ngoài kênh YouTube, những người có chung niềm đam mê khắc giấy còn có thể học hỏi và chia sẻ với nhau thông qua trang Facebook của Kirigami -Tranh cắt giấy nghệ thuật hoặc Nghệ thuật Kirigami Việt Nam.