Vì sao Mỹ không màng Trung Quốc mua gần trọn dầu Iraq?

Trang tin Business Insider (Mỹ) đầu tuần này đưa tin tỉ phú Donald Trump rất bức xúc với việc Trung Quốc mạnh tay mua dầu của Iraq, nơi mà Mỹ đã phải tiêu tốn nhiều sinh mạng và tiền bạc để gây ảnh hưởng.

Một mỏ dầu tại thành phố Basra, một trong những nơi có trữ lượng dầu lớn nhất Iraq - Ảnh: Reuters

“Chúng ta đã chi ra 1.500 tỉ USD, chúng ta mất đi hàng ngàn sinh mạng (trong cuộc chiến Iraq),… nhưng giờ thì Trung Quốc lại đang lấy hết dầu mỏ ở đó, mà chúng ta thì chẳng được gì…”, ông Trump nói với kênh Fox News (Mỹ).

Tuy nhiên, Business Insider đã đưa ra những lý do vì sao các nhà hoạch định chính sách Mỹ chẳng màng đến vấn đề mà tỉ phú Trump đang lo lắng:

1. Ngay cả khi các tập đoàn dầu Trung Quốc chiếm đa số sản lượng dầu tại Iraq, thì bốn tập đoàn dầu mỏ hàng đầu thế giới của Mỹ (gồm Halliburton, Baker Hughes, Weatherford International và Schlumberger) hiện đã thắng được phần lớn nhất trong toàn bộ các gói thầu phát triển ngành dầu mỏ Iraq.

Các gói thầu này bao gồm việc khoan mỏ dầu, xây dựng các giếng dầu và tái tạo các thiết bị cũ hoặc hư hỏng.

Tờ New York Times (Mỹ) dẫn đánh giá của giới phân tích Mỹ ước tính khoảng phân nửa tổng nguồn đầu tư trị giá 150 tỉ USD mà các tập đoàn quốc tế dự kiến đổ vào ngành dầu mỏ Iraq trong 10 năm tới đã rơi vào tay bốn tập đoàn nói trên.

2. Trung Quốc trở thành nhà nhập khẩu dầu lớn nhất tại Iraq là vì họ không màng đến lợi nhuận. Bắc Kinh chỉ hối hả mua năng lượng để đảm bảo cho sự phát triển của nền kinh tế đang phát triển chóng mặt, còn các tập đoàn Mỹ thì tập trung nhiều hơn vào lợi nhuận, theo New York Times.

Để có được dầu của Iraq, các tập đoàn nhà nước Trung Quốc đã phải "hy sinh" nhiều lợi ích.

Bắc Kinh đã chi hơn 2 tỉ USD/năm và gửi hàng trăm nhân công đến Iraq để phát triển cơ sở hạ tầng tại đây, đồng thời chấp nhận tất cả các quy định và điều kiện nghiêm ngặt về khai thác dầu của chính phủ Iraq mà không than phiền gì, theo New York Times.

3. Từ trước khi Trung Quốc xuất hiện tại Iraq, các tập đoàn dầu mỏ Mỹ đã trúng thầu xây dựng và khai thác dầu tại các khu vực thuận lợi ở Iraq, chẳng hạn tập đoàn Exxon đã thắng thầu khai thác mỏ dầu Qurna, một trong những nơi có trữ lượng dầu lớn nhất Iraq, tại thành phố Basra.

4. Mỹ sẽ qua mặt Ả Rập Xê Út để trở thành nước sản xuất dầu lớn nhất thế giới vào năm 2017 và là nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới vào năm 2020, theo báo cáo nghiên cứu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).

Giới phân tích nhận định việc Trung Quốc là nước tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới sẽ mang lại một lợi thế chiến lược cho Washington, theo Business Insider.

 Hoàng Uy

>> Iraq cự tuyệt không cho Israel mượn đường đánh Iran
>> Iraq tìm thấy mỏ dầu có trữ lượng khoảng 1 tỉ thùng
>> Mỹ lo ngại chi tiêu quân sự của Trung Quốc
>> Mỹ tố Nga, Trung Quốc chống nạn buôn người tồi nhất thế giới
>> Lao động Trung Quốc lại làm “chui”