Vì sao nặng hơn 60 kg, có hình xăm không được vào đại học?

Tiến sĩ Lê Hữu Du, Trưởng phòng Đào tạo và khảo thí, Học viện (HV) Tòa án, giải thích vì sao một số trường cần phải đặt ra tiêu chí về ngoại hình.

Mục tiêu phục vụ cho ngành Tiến sĩ Lê Hữu Du nói: “Cũng như Trường ĐH Kiểm sát Hà Nội, HV Tòa án được thành lập trong bối cảnh Chính phủ có chủ trương hạn chế thành trường ĐH. Hai cơ sở đào tạo này đều nói rõ mục tiêu là đào tạo nguồn nhân lực cho ngành, khác với mục tiêu đào tạo cho xã hội của phần lớn các cơ sở đào tạo khác. Vì phục vụ cho ngành mà chúng tôi tuyển sinh rất ít, căn cứ vào nhu cầu cán bộ của ngành nên các tiêu chí tuyển sinh được đưa ra cũng là để phục vụ đòi hỏi các yêu cầu về nhân lực của ngành”.

Được biết, trong tiêu chí sơ tuyển, HV Tòa án đưa ra yêu cầu nam cao từ 1 m 60 trở lên, nặng từ 48 - 80 kg; nữ cao từ 1 m 55 trở lên, nặng từ 45 - 60 kg. Ông có thể lý giải về các yêu cầu này?

Việc đưa ra các tiêu chí về sức khỏe, hình thể không phải vì HV có quan điểm phân biệt ngoại hình của người học mà vì tính đặc thù của nghề nghiệp. Hiện nay có 4 khối cơ quan yêu cầu về sức khỏe, thể lực ngay từ khâu tuyển sinh để đào tạo, gồm: quân đội, công an, kiểm sát, tòa án. Với quân đội thì rõ rồi, ai cũng thấy yêu cầu về sức khỏe, thể lực là đương nhiên. Ngoài ra, công an, kiểm sát, tòa án là các khối cơ quan tham gia vào hoạt động tư pháp, gắn liền với các hoạt động phòng chống tội phạm, nên có tính đặc thù trong tuyển sinh và tuyển dụng. Việc các đơn vị đào tạo của các khối ngành này đưa ra tiêu chuẩn về sức khỏe, hình thể để tuyển sinh là để đáp ứng yếu tố đặc thù đó.

Không những yêu cầu về sức khỏe, thể lực, các trường trong 3 khối trên đều yêu cầu sơ tuyển, kèm theo các tiêu chuẩn để căn cứ vào đó mà sơ tuyển. Như HV Tòa án chẳng hạn, chúng tôi đưa ra điều kiện chỉ xét thí sinh đăng ký nguyện vọng 1 và 2. Vì công việc có tính đặc thù nên yêu cầu số một của chúng tôi là phải chọn được người phù hợp hơn, giúp sinh viên khi ra trường được tuyển dụng vào nghề thì làm việc có đam mê, tâm huyết, đóng góp được cho xã hội nhiều hơn, hoàn thành trách nhiệm được tốt hơn. Có những người dưới ngưỡng tiêu chuẩn mà mình đưa ra trong sơ tuyển, không phải do người ta không có khả năng để theo học, mà phù hợp với những nghề khác hơn.

Chúng tôi đào tạo một thẩm phán tương lai, khi họ ra trường, họ làm nghề xét xử. Quyết định của các lãnh đạo cấp cao cũng không phải là quyết định nhân danh nhà nước CHXHCN VN nhưng phán quyết của thẩm phán là nhân danh nhà nước. Khi một cán bộ đứng dậy để nhân danh nhà nước đưa ra phán quyết thì phải hình dung ngôn ngữ, giọng nói, thần thái... đều biểu thị cho quyền lực của nhà nước. Do đó, phải có sự lựa chọn phù hợp, giúp cán bộ thẩm phán tương lai làm nhiệm vụ tốt hơn.

Ngành tòa án là ngành rất áp lực, ngoài đòi hỏi kiến thức chuyên môn còn yêu cầu người học phải có phẩm chất chính trị, đạo đức, tiêu chuẩn về mặt trạng thái sức khỏe thể lực thì mới đáp ứng được tốt công việc. Làm án, liên quan tới việc định đoạt sinh mạng chính trị của bao nhiêu con người, nhiều thứ mệt mỏi, không có sức khỏe tốt (với những tiêu chuẩn cụ thể) thì khó hoàn thành nhiệm vụ. Do tuyển phục vụ cho ngành với lượng chỉ tiêu rất ít, mà mình không sàng lọc, lựa chọn kỹ, dẫn tới các em không đam mê, tha thiết với nghề, vào rồi lại bỏ, vừa lãng phí tiền của nhà nước, tiền của ngành, lại vừa ảnh hưởng không tốt cho xã hội. Thà rằng dành suất đó cho các em khác thực sự yêu thích nghề, vào học sẽ tốt hơn rất nhiều.

Các tiêu chuẩn sơ tuyển HV Tòa án đã đặt ra từ 3 - 4 năm nay, kể từ lúc HV được thành lập, không hiểu sao năm nay lại gây chú ý cho dư luận xã hội như thế!

Tuy mục tiêu là đào tạo nguồn lực cho ngành, nhưng khác với bên công an, quân đội, việc tuyển dụng vào các ngành kiểm sát, tòa án phải theo luật Viên chức. Nghĩa là nếu sau khi tốt nghiệp HV Tòa án, các em sẽ được ưu tiên tuyển dụng vào ngành, nhưng không có nghĩa các em được đương nhiên trở thành cán bộ của ngành mà vẫn phải trải qua kỳ thi tuyển dụng. Nhưng các em sẽ có lợi thế về chuyên môn nghiệp vụ nếu được đào tạo ở HV Tòa án, nơi cung cấp kiến thức chuyên ngành từ rất sớm và bài bản.

Như tôi vừa chia sẻ, trong chỉ thị của Bộ Chính trị về việc thành lập HV nói rất rõ, HV Tòa án đào tạo để phục vụ nhu cầu nhân lực cho ngành. Chi phí đào tạo có phần do nhà nước chi trả chứ không chỉ do người học đóng góp, nên HV không khuyến khích những em không định làm việc ở ngành tòa án thi vào HV Tòa án.

Hiện tại, giáo dục thể chất của HV thực hiện giống như các trường ĐH khác, là chương trình bắt buộc. Tuy nhiên, chúng tôi đang có dự định thiết kế để trong chương trình có đào tạo võ thuật. Thẩm phán khi xử những phiên tòa phức tạp, thậm chí có những vụ việc khi xử, gia đình đương sự vác cả gậy gộc đến dồn tòa chạy tán loạn, cho nên phải nghĩ đến những phương án để giúp các thẩm phán trong tương lai có khả năng tự vệ. Đây là nghề gắn với tội phạm, đấu tranh với tội phạm, cho nên nhiều áp lực, rủi ro.

Chúng tôi cân đối trên cơ sở tiêu chí ở mức độ trung bình thấp về chiều cao, cân nặng để đảm bảo cân đối. Viện kiểm sát, Tòa án đưa ra tiêu chí thấp hơn. Tòa án tiếp thu các tiêu chí bên Viện kiểm sát để đưa ra tiêu chí.

Những ồn ào xung quanh quy định về ngoại hình Kỳ tuyển sinh 2019 chưa bắt đầu nhưng những quy định ngoại hình trong tuyển sinh đầu vào của một số trường đã khá ồn ào. Đầu tháng 2 vừa qua, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM công bố chỉ tiêu và tổ hợp xét tuyển dự kiến năm 2019, trong đó có quy định điều kiện xét tuyển tối thiểu về chiều cao với các ngành đào tạo giáo viên. Cụ thể, nam phải cao từ 1 m 55 trở lên và nữ cao từ 1 m 50 trở lên. Riêng ngành giáo dục thể chất, nam phải cao từ 1 m 65 và nặng 50 kg trở lên, nữ phải đạt tối thiểu 1 m 55 chiều cao và nặng 45 kg trở lên. Ngay sau khi được đăng tải đầu tiên trên Báo Thanh Niên ngày 12.2, quy định này đã nhận được nhiều ý kiến phản ứng trái chiều từ dư luận xã hội. Chỉ 2 ngày sau đó, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM đã phải gỡ tiêu chí chiều cao với thí sinh xét tuyển vào ngành sư phạm khỏi đề án tuyển sinh dự kiến. Ngày 14.3 vừa qua, Ban Tuyển sinh quân sự Bộ Quốc phòng cũng thông tin những điểm mới trong tuyển sinh các trường ĐH, CĐ thuộc khối này. Đáng chú ý về tiêu chuẩn chính trị, đạo đức đưa ra quy định mới, thí sinh không được có hình xăm, chữ xăm trên cơ thể. So với trước đây, quy định này khắt khe hơn khi trước đây chỉ quy định thí sinh không có hình xăm mang tính kinh dị, kỳ quái, kích động, bạo lực gây phản cảm. Điều kiện sơ tuyển của HV Tòa án bắt buộc thí sinh có nguyện vọng xét tuyển vào trường với thí sinh nữ chỉ giới hạn cân nặng từ mức 45 - 60 kg. Ngoài tiêu chuẩn cân nặng, thí sinh nữ cũng phải đạt chiều cao từ 1 m 55 trở lên. Riêng với thí sinh nam, tiêu chuẩn chiều cao từ 1 m 60 và cân nặng trong giới hạn 48 - 80 kg. Hà Ánh