Vì sao ngày càng có nhiều binh sĩ Israel từ chối chiến đấu ở Gaza?

Văn Khoa
Văn Khoa
14/01/2025 13:23 GMT+7
0:00
00:00
Bài đầy đủ
Ngọc Huyền

Chọn giọng đọc

Một số binh sĩ Israel từ chối chiến đấu ở Dải Gaza mới đây đã chia sẻ những gì họ nhìn thấy hoặc làm những điều vượt quá ranh giới đạo đức khi tham chiến ở vùng lãnh thổ này.

Yotam Vilk (28 tuổi), một sĩ quan trong quân đoàn thiết giáp của Israel, mới đây chia sẻ với AP rằng hình ảnh binh sĩ Israel giết một thiếu niên Palestine tay không tấc sắt ở Dải Gaza đã in sâu vào tâm trí anh. Vilk cho hay đã nhận lệnh bắn bất kỳ người nào không được phép xuất hiện trong vùng đệm do Israel kiểm soát ở Gaza.

Vì sao ngày càng có nhiều binh sĩ Israel từ chối chiến đấu ở Gaza?- Ảnh 1.

Binh sĩ Israel hoạt động tại khu al-Amal trong thành phố Khan Younis thuộc miền nam Dải Gaza, trong ảnh được công bố vào ngày 6.4.2024

Ảnh: IDF

Vilk cho hay đã chứng kiến ít nhất 12 người thiệt mạng, nhưng việc bắn chết thiếu niên Palestine là điều anh không thể quên, là minh chứng cho thấy mệnh lệnh của quân đội Israel đã "không xem người Palestine là con người", Vilk nói với AP.

200 binh sĩ ký thư gây áp lực lên chính phủ

Vilk nằm trong số ngày càng nhiều binh sĩ Israel lên tiếng phản đối cuộc xung đột Hamas-Israel kéo dài 15 tháng qua và từ chối tiếp tục phục vụ. Anh nói rằng những binh sĩ Israel đó đã nhìn thấy hoặc làm những điều vượt quá ranh giới đạo đức.

Đã có khoảng 200 binh sĩ Israel ký một lá thư cho hay họ sẽ ngừng chiến đấu nếu chính phủ không đảm bảo lệnh ngừng bắn, nhưng các binh sĩ cho rằng đó chỉ là phần nổi của tảng băng và họ mong muốn nhiều người khác cùng lên tiếng.

Current Time0:00
/
Duration0:00

0:00

Đã có dự thảo cuối cho đàm phán ngừng bắn ở Gaza

Tình trạng ngày càng có thêm binh sĩ Israel từ chối chiến đấu diễn ra vào thời điểm áp lực ngày càng tăng đối với Israel và Hamas nhằm chấm dứt xung đột. Các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra và cả Tổng thống Mỹ Joe Biden lẫn Tổng thống đắc cử Donald Trump đều kêu gọi đạt được thỏa thuận trước lễ nhậm chức ngày 20.1 của ông Trump.

Có 7 binh sĩ Israel từ chối tiếp tục chiến đấu ở Gaza đã nói chuyện với AP, mô tả cách người Palestine bị giết một cách bừa bãi và nhà cửa bị phá hủy. Một số binh sĩ Israel đã được lệnh đốt hoặc phá hủy những ngôi nhà không gây ra mối đe dọa nào, và họ thấy binh sĩ cướp bóc cũng như phá hoại nhiều khu nhà ở.

Vì sao ngày càng có nhiều binh sĩ Israel từ chối chiến đấu ở Gaza?- Ảnh 2.

Một binh sĩ Israel đứng ở phía biên giới Israel giáp với Gaza ngày 13.1

Ảnh: Reuters

Các nhóm nhân quyền quốc tế đã cáo buộc Israel phạm tội ác chiến tranh và diệt chủng ở Gaza. Trong khi đó, Israel kiên quyết bác bỏ cáo buộc diệt chủng và khẳng định đã thực hiện các biện pháp đặc biệt để giảm thiểu thiệt hại cho dân thường ở Gaza. Quân đội Israel còn nhấn mạnh không bao giờ cố ý nhắm vào dân thường, đồng thời điều tra và trừng phạt những trường hợp bị nghi ngờ có hành vi sai trái.

Quân đội Israel cho AP hay họ lên án việc từ chối phục vụ và xem xét nghiêm túc mọi lời kêu gọi từ chối chiến đấu, và xem xét riêng từng trường hợp. Binh sĩ có thể ngồi tù vì từ chối phục vụ, nhưng cho đến nay chưa có người nào trong số những người ký vào bức thư nói trên bị giam giữ, theo những người tổ chức cho việc ký tên.

Phản ứng của binh sĩ Israel ở Gaza

Khi tiến vào Gaza trong tháng 11.2023, Vilk cho hay anh nghĩ rằng việc sử dụng vũ lực ban đầu có thể đưa cả hai bên vào bàn đàm phán. Nhưng khi xung đột kéo dài, Vilk thấy giá trị của tính mạng con người đã bị hủy hoại.

Trong ngày thiếu niên Palestine bị giết vào tháng 8.2024, Vilk cho hay nhiều binh sĩ Israel đã hét lớn và bắn cảnh cáo gần chân thiếu niên để yêu cầu ngừng lại, nhưng người đó vẫn tiếp tục di chuyển. Vilk cho biết thêm những người khác cũng thiệt mạng khi đi vào vùng đệm mang tên Hành lang Netzarim, một con đường phân chia phía bắc và phía nam Gaza.

Vilk thừa nhận rằng rất khó để xác định liệu những người thiệt mạng có vũ trang hay không, nhưng anh tin rằng các binh sĩ Israel đã hành động quá nhanh. Vilk cũng cho rằng Hamas phải chịu trách nhiệm cuối cùng cho một số cái chết ở vùng đệm. Vilk cho biết một người Palestine bị đơn vị của anh giam giữ khai rằng Hamas đã trả 25 USD/người cho ai đi vào hành lang Netzarim để đánh giá phản ứng của binh sĩ Israel.

Vì sao ngày càng có nhiều binh sĩ Israel từ chối chiến đấu ở Gaza?- Ảnh 3.

Những ngôi nhà của người Palestine tại Beit Lahiya thuộc phía bắc Dải Gaza bị hư hại nặng nề vào ngày 18.1.2024 trong chiến dịch quân sự của Israel

Ảnh: Reuters

Một số binh sĩ Israel nói với AP rằng phải mất thời gian để "tiêu hóa" những gì họ đã chứng kiến ở Gaza. Những người khác thì cho hay họ giận đến mức quyết định ngừng phục vụ gần như ngay lập tức.

Yuval Green, một bác sĩ 27 tuổi, đã mô tả việc từ bỏ nhiệm vụ của mình vào tháng 1.2024 sau gần hai tháng ở Gaza, vì không thể sống với những gì anh đã chứng kiến. Green nói rằng nhiều binh sĩ đã làm ô uế nhà cửa, cướp bóc... Tuy nhiên, "giọt nước làm tràn ly" đối với Green là khi chỉ huy ra lệnh cho binh sĩ đốt một ngôi nhà vì không muốn Hamas có thể sử dụng ngôi nhà đó. Green cho biết mình nhận thấy vụ hỏa hoạn này mang tính trả thù và anh đã rời đơn vị.

Green nói rằng dù rất không thích những gì anh đã chứng kiến, nhưng "sự tàn ác ít nhất một phần xuất phát từ sự tàn phá do Hamas gây ra vào ngày 7.10 (2023)". Green nói rằng anh muốn từ chối phục vụ nhằm giúp phá vỡ vòng luẩn quẩn bạo lực ở mọi phía.

Israel đã phát động cuộc tấn công vào Gaza để đáp trả cuộc tấn công ngày 7.10.2023 của các tay súng Hamas. Cuộc tấn công đó đã khiến khoảng 1.200 người chết, chủ yếu là dân thường, và hơn 250 người bị đưa sang Gaza làm con tin, theo AFP dẫn số liệu từ Israel.

Các cuộc tấn công trả đũa của Israel, với mục tiêu tiêu diệt Hamas, đã san bằng nhiều vùng đất của Gaza, khiến hầu hết người dân phải rời bỏ nhà cửa và đã giết chết hơn 46.000 người Palestine, theo Reuters dẫn số liệu mới nhất từ Cơ quan Y tế Gaza.

Từ chối chiến đấu như một hành động phản đối

Soldiers for the Hostages (tạm dịch: Binh sĩ hành động vì con tin), nhóm đứng sau lá thư đã được các binh sĩ ký nói trên, đang cố gắng thu hút động lực, tổ chức một sự kiện trong tháng này tại Tel Aviv và thu thập thêm chữ ký. Tại sự kiện đó, một nhóm binh sĩ đã nói về những gì họ đã chứng kiến ở Gaza. Những người tổ chức đã phân phát những tấm áp phích có dán câu trích dẫn của cố nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ Martin Luther King Jr.: "Người có trách nhiệm đạo đức thì không tuân theo luật bất công".

Ông Max Kresch, nằm trong số người tổ chức, nói rằng những người lính có thể sử dụng vị trí của mình để tạo ra sự thay đổi. "Chúng ta cần sử dụng tiếng nói của mình để lên tiếng trước sự bất công, ngay cả khi việc đó không phổ biến", ông Kresch nhấn mạnh.

Nhưng một số người đã chiến đấu và mất đi đồng đội gọi phong trào nói trên là một cái tát vào mặt. Đã có hơn 830 binh sĩ Israel thiệt mạng trong cuộc xung đột, theo quân đội Israel.

"Họ đang gây tổn hại đến khả năng tự vệ của chúng tôi", ông Gilad Segal, một lính dù 42 tuổi đã dành hai tháng ở Gaza vào cuối năm 2023, cáo buộc. Ông khẳng định mọi việc binh sĩ Israel đã làm đều là cần thiết, kể cả việc san bằng những ngôi nhà được sử dụng làm nơi ẩn náu của Hamas. Ông Segal lập luận rằng đồng ý hay không đồng ý với chính phủ không phải là việc của một binh sĩ.

Phát ngôn viên Ishai Menuchin của Yesh Gvul, một phong trào của những binh sĩ từ chối phục vụ, cho hay ông làm việc với hơn 80 người lính đã từ chối chiến đấu và có hàng trăm người khác cũng muốn như thế nhưng vẫn im lặng.

"Xin lỗi vì những gì chúng tôi đã làm"

Một số binh sĩ Israel có cuộc chia sẻ với AP cho hay họ cảm thấy mâu thuẫn và hối hận, và họ đang nói chuyện với bạn bè và người thân về những gì họ thấy để giải quyết vấn đề.

Ông Tuly Flint, một chuyên gia trị liệu chấn thương đã tư vấn cho hàng trăm binh sĩ Israel trong xung đột Hamas-Israel, cho hay nhiều người lính bị "tổn thương về mặt đạo đức". Đó là phản ứng khi mọi người nhìn thấy hoặc làm điều gì đó trái ngược với niềm tin của họ, và điều đó có thể dẫn đến mất ngủ, hồi tưởng và cảm giác không xứng đáng, theo ông Flint.

Một cựu binh sĩ thuộc lực lượng bộ binh Israel đã nói với AP về cảm giác tội lỗi của mình. Người này nói rằng đã chứng kiến khoảng 15 tòa nhà bị thiêu rụi một cách không cần thiết trong chiến dịch kéo dài hai tuần vào cuối năm 2023. Ông nói rằng nếu có thể làm lại tất cả, ông sẽ không chiến đấu.

"Tôi không châm lửa, nhưng tôi đứng canh gác bên ngoài ngôi nhà. Tôi đã tham gia vào tội ác chiến tranh. Tôi rất xin lỗi vì những gì chúng tôi đã làm", vị cựu binh sĩ nói với AP với điều kiện giấu tên vì sợ bị trả thù.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.