 |
Một tàu container rời cảng ở Hải Nam, Trung Quốc |
AFP |
Phân tích của giới chuyên môn cho thấy nhiều tàu hàng ở vùng biển Trung Quốc đang biến mất khỏi các hệ thống định vị chuyên ngành, gây đau đầu cho chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nguyên nhân được cho là việc Trung Quốc ngày càng cô lập với thế giới, bên cạnh việc mất lòng tin ngày càng sâu sắc về ảnh hưởng của nước ngoài, theo Đài CNN ngày 25.11.
Gần 90% tàu thuyền ‘biến mất’
Giới phân tích cho biết họ bắt đầu chú ý việc lưu lượng tàu thuyền được ghi nhận giảm vào cuối tháng 10, khi Trung Quốc chuẩn bị thực thi quy định về dữ liệu cá nhân.
Thông thường, các công ty dữ liệu về hàng hải có thể theo dõi tàu thuyền trên thế giới nhờ thiết bị thu phát của hệ thống nhận diện tự động (AIS).
 |
Trang theo dõi thông tin tàu thuyền của Marine Traffic |
Ảnh chụp màn hình |
Hệ thống này giúp các tàu gửi thông tin như vị trí, tốc độ, hải trình và tên tàu đến các trạm ven biển nhờ tín hiệu vô tuyến tần số cao. Nếu tàu ngoài tầm hoạt động của các trạm, thông tin có thể được trao đổi qua vệ tinh.
Tuy nhiên, điều đó dường như không diễn ra tại nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới và có vai trò quan trọng đối với thương mại toàn cầu. Trong 3 tuần qua, số tàu gửi tín hiệu từ nước này đã giảm đến gần 90%, theo công ty dữ liệu hàng hải toàn cầu VesselsValue.
“Chúng tôi hiện chứng kiến sự sụt giảm quy mô lớn về các tín hiệu AIS tại Trung Quốc”, theo chuyên gia Charlotte Cook phụ trách bộ phận phân tích thương mại của VesselsValue.
Xáo trộn chuỗi cung ứng
Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định rằng các trạm AIS dọc bờ biển nước này được xây dựng hợp pháp theo các hiệp ước quốc tế vẫn “đang hoạt động bình thường” và “không bị tắt”. Văn phòng thông tin Quốc vụ viện chưa phản hồi về đề nghị đưa ra bình luận.
Trong khi đó, giới phân tích cho rằng nguyên nhân do Luật Bảo vệ thông tin cá nhân Trung Quốc có hiệu lực từ ngày 1.11. Luật này buộc các công ty xử lý thông tin phải được chính phủ Trung Quốc cho phép trước khi đưa các thông tin cá nhân ra nước ngoài.
Luật không đề cập dữ liệu hàng hải nhưng các nhà cung cấp dữ liệu ở Trung Quốc có thể chặn dữ liệu để đề phòng, theo chuyên gia Anastassis Touros của Marine Traffic, nhà cung cấp thông tin tàu thuyền có trụ sở tại Hy Lạp.
“Bất cứ khi nào có luật mới, chúng ta sẽ có một giai đoạn khi mọi người cần phải kiểm tra xem mọi việc có ổn không”, theo ông Touros.
Bà Cook kể rằng các đồng nghiệp tại Trung Quốc cho biết một số thiết bị AIS đã được tháo dỡ tại các trạm dọc bờ biển Trung Quốc hồi đầu tháng theo chỉ đạo của ngành quốc an. Những hệ thống được giữ lại cần phải được lắp đặt bởi “các bên đủ tiêu chuẩn”.
Không phải mọi dữ liệu đều bị mất vì các vệ tinh vẫn có thể ghi nhận tín hiệu từ tàu thuyền. Tuy nhiên, ông Touros lưu ý rằng khi tàu gần bờ, thông tin thu thập từ không gian không tốt bằng các trạm ở mặt đất.
Mùa Giáng Sinh đang đến và việc thiếu thông tin từ Trung Quốc, quốc gia có 6 trong số 10 cảng container lớn nhất thế giới, có thể gia tăng các vấn đề của ngành hàng hải toàn cầu vốn đang gặp nhiều trở ngại.
Các chuỗi cung ứng đang chịu áp lực trong năm nay do các cảng đang vất vả đáp ứng nhu cầu hàng hóa gia tăng trở lại sau thời gian nhiều nước áp dụng các biện pháp phòng dịch Covid-19.
Theo bà Cook, các công ty hàng hải dựa trên dữ liệu AIS để dự đoán về sự di chuyển tàu thuyền, theo dõi xu hướng theo mùa và cải thiện hiệu quả hoạt động của các cảng. Do đó, việc thiếu dữ liệu từ Trung Quốc có thể tác động đáng kể đến chuỗi cung ứng hàng hóa.
Trung Quốc tự cô lập?
Theo CNN, việc Trung Quốc muốn kiểm soát tuyệt đối mọi dữ liệu, thông tin trong phạm vi nước này vốn không phải là điều đáng ngạc nhiên. Trung Quốc đang thúc đẩy kinh tế tự chủ trong khi đối diện những mối đe dọa từ bên ngoài như các lệnh cấm vận của Mỹ đối với một số công nghệ trọng yếu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh mục tiêu tự chủ trong những năm trước và trong cuộc chiến thương mại, công nghệ với Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump. Một số quan chức cấp cao ở Bắc Kinh gần đây cố gắng xoa dịu lo ngại của các nhà đầu tư toàn cầu rằng việc tự cô lập là nhằm ưu tiên an ninh quốc gia.
Bình luận (0)