Vì sao Vũ 'nhôm' chưa bị khởi tố trong đại án DongABank?

Cơ quan điều tra xác định, Vũ “nhôm” gây thiệt hại cho DongABank 200 tỉ đồng chưa được khắc phục, có dấu hiệu của tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, vai trò đồng phạm với Trần Phương Bình, nhưng đến nay chưa khởi tố...

Như Thanh Niên đã thông tin, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra (KLĐT), chuyển hồ sơ sang Viện KSND tối cao đề nghị truy tố ông Trần Phương Bình, nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank), cùng 20 đồng phạm trong vụ án cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xảy ra tại DongABank.

Trong đó, ông Trần Phương Bình được xác định đã tổ chức, chỉ đạo các hoạt động ngân quỹ và đầu tư tại DongABank, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản gây thiệt hại cho ngân hàng này hơn 3.405 tỉ đồng.

Đáng lưu ý, trong KLĐT, ngoài các bị can, cái tên Phan Văn Anh Vũ (còn gọi Vũ “nhôm”, đã bị khởi tố về các tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước, trốn thuế và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong vụ án khác) được nhắc đến khá nhiều với hậu quả rõ ràng là gây thiệt hại cho DongABank 200 tỉ đồng đến nay chưa khắc phục.

Theo KLĐT, Phan Văn Anh Vũ là Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79, sở hữu hơn 92% cổ phần của công ty. Nhóm Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 sở hữu 12,73% cổ phần Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank). Việc Vũ “nhôm” sở hữu số cổ phần này ở DongABank cho thấy có rất nhiều sai phạm.

Cụ thể, năm 2013, DongABank bị sa sút, thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền và vàng trong kho quỹ, nên ông Trần Phương Bình (nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DongABank) muốn tăng vốn điều lệ từ 5.000 tỉ đồng lên 6.000 tỉ đồng vào năm 2014 để thu hút vốn đầu tư, có tiền trang trải, xử lý khó khăn tại ngân hàng, đồng thời nâng cao thương hiệu, vị thế và ảnh hưởng của DongABank. Cuối năm 2013, ông Bình và Vũ “nhôm” bàn bạc, thống nhất để Vũ mua 60 triệu cổ phần DongABank với giá hơn 600 tỉ đồng nhằm để Vũ thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DongABank. Nguồn tiền gồm Vũ thế chấp 220 lô đất tại TP.Đà Nẵng để vay DongABank 400 tỉ đồng, còn thiếu 200 tỉ đồng DongABank xuất quỹ chi cho Vũ bằng cách Vũ phải ký chứng từ nộp khống 200 tỉ đồng tại DongABank.

Đến ngày 16.1.2014, Vũ "nhôm" làm thủ tục chuyển 600 tỉ đồng vào DongABank để mua 60 triệu cổ phần của DongABank, nhưng phi vụ này bất thành do DongABank tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỉ đồng không thành công. Ngày 8.4.2014, ông Bình chỉ đạo DongABank trả 600 tỉ đồng lại cho công ty của Vũ "nhôm".

Vì kế hoạch ban đầu không thành, ông Bình bàn cách bán cho công ty của Vũ “nhôm” 50 triệu cổ phần DongABank từ 4 cổ đông hiện hữu của DongABank (đều là công ty sân sau của ông Bình) với giá 500 tỉ đồng. Đồng thời, tháng 8.2015, trước khi DongABank bị kiểm soát đặc biệt, Vũ “nhôm” mua hơn 13 triệu cổ phần DongABank từ công ty sân sau của ông Bình với giá hơn 136 tỉ đồng. Thời điểm này, ông Bình biết rõ nếu bị kiểm soát thì hơn 13 triệu cổ phần sẽ bị cấm chuyển nhượng. Hai vụ mua bán sau này đã thành công.

KLĐT nêu rõ, trong 500 tỉ đồng Vũ “nhôm” dùng mua cổ phần của ông Bình, có 200 tỉ đồng nguồn gốc từ việc thu khống nói trên. Đến nay Vũ "nhôm" vẫn chưa trả số tiền này cho DongABank.

Cơ quan điều tra xác định việc Vũ “nhôm” ký chứng từ nộp khống tiền tại DongABank là vi phạm pháp luật, nhưng vì động cơ vụ lợi nên vẫn làm. Hành vi của Vũ đã gây thiệt hại cho DongABank 200 tỉ đồng chưa được khắc phục, có dấu hiệu của tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, vai trò đồng phạm với Trần Phương Bình.

Thế nhưng, đến nay Vũ “nhôm” vẫn chưa bị khởi tố do “thời hạn điều tra đã hết, Cơ quan CSĐT Bộ Công an sẽ phối hợp với Viện KSND tối cao để làm rõ và xử lý đối với Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ về hành vi nộp khống 200 tỉ đồng”.

Trong KLĐT cũng nêu rõ ông Bình chỉ đạo cấp dưới lấy tiền từ quỹ của DongABank để mua 13,9 triệu USD giúp Vũ “nhôm”. Cụ thể, quá trình điều tra, cơ quan điều tra thu giữ 5 tờ giấy viết tay của Đỗ Thanh Hùng (nguyên thủ quỹ Hội sở DongABank) ghi chép lại 12 khoản thu chi sai nguyên tắc từ 11.10.2012 - 12.3.2015 để mua 13,9 triệu USD cho ông Bình.

Ông Bình khai, từ 11.10.2012 - 12.3.2015 đã chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ chi 12 khoản tổng cộng hơn 294 tỉ đồng để Nguyễn Thị Kim Loan (trưởng phòng kinh doanh DongABank) mua 13,9 triệu USD. Trong 13,9 triệu USD này, có 13,4 triệu USD (trị giá 283 tỉ đồng) là Vũ “nhôm” nhờ mua (tổng cộng 9 lần) để chi tiêu cá nhân.

Để mua được ngoại tệ, phòng kinh doanh Hội sở DongABank đã tổ chức cho các nhân viên thường trực ở một số chi nhánh, phòng giao dịch mua bán ngoại tệ. Từ ngày 6.3.2013 - 29.3.2014, nhân viên Phòng kinh doanh DongABank chuyển 274 tỉ đồng cho nhân viên chi nhánh Hà Nội mua 13,4 triệu USD.

Mặc dù là người nhờ mua lượng ngoại tệ khủng khiếp như vậy nhưng đến nay Vũ “nhôm” chưa trả tiền cho ông Bình và cũng chưa làm rõ được Vũ “nhôm” mua ngoại tệ để làm gì? Mỗi lần nhờ ông Bình mua USD, Vũ “nhôm” đều đến phòng làm việc của ông Bình nhận tiền, chỉ một lần nhận tiền từ cấp dưới của ông Bình.

Một số bị can là lãnh đạo tại DongABank khai nhận tại thời điểm nghỉ việc ở DongABank thì kho quỹ của DongABank vẫn bị âm quỹ hơn 294 tỉ đồng là tiền dùng để mua 13,9 triệu USD.

Trong khi đó, Vũ “nhôm” khai từ 11.10.2012 - 20.8.2014 Vũ có 2 lần nhờ ông Bình mua hộ 3,2 triệu USD, 7 lần Vũ vay của ông Bình 10,2 triệu USD, tổng cộng 13,4 triệu USD và đến nay chưa trả ông Bình. Vũ cũng khai không biết nguồn tiền USD ông Bình lấy từ đâu, và dùng hơn 13 triệu USD này để sử dụng cá nhân nhưng không nhớ vào việc gì.

Theo CQĐT, không có căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự đối với Vũ “nhôm” về hành vi nên trên, nhưng Vũ phải có trách nhiệm trả ông Bình 13,4 triệu USD.