Vị sư Khmer đầu tiên ở miền Tây nhận bằng tiến sĩ

Đây không chỉ là niềm tự hào của riêng cá nhân Đại đức Danh Út, mà còn là sự kiện lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về tinh thần hiếu học, khát vọng vươn lên của đồng bào Khmer Nam bộ trong tiến trình phát triển và hội nhập.

ẢNH: TRẦN NGỌC

Học là con đường thoát nghèo bền vững

Sinh năm 1982, trong một gia đình Khmer giàu truyền thống cách mạng ở xã Thạnh Lộc (An Giang). Chưa tròn 1 tuổi, Đại đức Danh Út đã mồ côi cha, một mình mẹ ông phải nuôi ông và nhiều anh chị em khác nên khốn khó trăm bề. Năm 12 tuổi, ông vào tu học tại chùa Thôn Dôn (P.Rạch Giá, tỉnh An Giang) với suy nghĩ ban đầu là tu vài năm, rồi ra đời mưu sinh. Tuy nhiên, môi trường tu học, sự quan tâm của các vị sư trụ trì và phong trào học tập trong nhà chùa đã mở ra cho ông một con đường hoàn toàn khác.

"Ngày xưa nhà nghèo, không có điều kiện học hành đầy đủ. Khi vào chùa, được tạo điều kiện cho ăn học, tôi mới nhận ra rằng chỉ có học mới giúp được cho đạo và cho đời", Đại đức Danh Út chia sẻ.

ẢNH: TRẦN NGỌC

Sau 15 năm miệt mài tu học, Đại đức Danh Út lần lượt tốt nghiệp cử nhân Xã hội học (năm 2010), cử nhân Việt Nam học (năm 2012), hoàn thành chương trình thạc sĩ chuyên ngành Văn hóa Khmer Nam bộ tại Trường ĐH Trà Vinh. Đầu năm 2022, ở tuổi 40, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, trở thành vị sư Khmer đầu tiên ở miền Tây Nam bộ đạt học vị này.

Đại đức Danh Út đã đi nhiều tỉnh miền Tây có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống để tìm hiểu văn hóa, phong tục. Từ những chuyến đi đó, luận án tiến sĩ của ông nghiên cứu về "Những biến đổi trong đời sống văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer ở Tây Nam bộ hiện nay" ra đời. Đây là lĩnh vực có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập, khi đời sống văn hóa truyền thống đang đứng trước nhiều tác động, thách thức mới. Công trình không chỉ mang giá trị học thuật mà còn có tính ứng dụng cao trong công tác quản lý văn hóa, tôn giáo và phát triển cộng đồng.

Theo PGS-TS Phạm Tiết Khánh, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Trà Vinh, chất lượng khoa học của luận án tiến sĩ do Đại đức Danh Út thực hiện có chiều sâu lý luận và gắn chặt với thực tiễn đời sống văn hóa - xã hội của đồng bào Khmer Nam bộ. Luận án đã đưa ra nhiều giải pháp cụ thể, góp phần nâng cao đời sống văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer, đồng thời lan tỏa những giá trị tích cực đến cộng đồng phật tử và xã hội.

ẢNH: NVCC

Đây không chỉ là thành quả cá nhân, hành trình học tập của Đại đức Danh Út đã tạo động lực mạnh mẽ cho phong trào học tập trong cộng đồng sư sãi và phật tử Khmer. Tại chùa Thôn Dôn, nhiều vị sư sãi đang tu học, có khoảng một nửa đang theo học phổ thông, cao đẳng hoặc đại học. Ngoài ra, nhiều lớp học song ngữ Việt - Khmer, lớp Pali, Vini, lớp dạy chữ Khmer và lớp nhạc ngũ âm Khmer được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo sư sãi và con em phật tử trong vùng tham gia.

Đại đức Danh Út luôn tâm niệm: "Học là con đường thoát nghèo bền vững". Theo ông, muốn đồng bào Khmer phát triển kinh tế, cải thiện đời sống thì trước hết phải thay đổi tư duy, nâng cao tri thức. Chính vì vậy, ông không chỉ khuyến khích sư sãi học tập, mà còn tích cực vận động bà con phật tử cho con em đến trường, học nghề, tiếp cận tri thức mới.

Tấm gương về hoạt động xã hội

Song song với giáo dục, Đại đức Danh Út còn tích cực tham gia công tác an sinh xã hội. Những năm qua, ông cùng Hội Từ thiện chùa Thôn Dôn vận động các mạnh thường quân trong và ngoài tỉnh xây dựng, sửa chữa nhiều cầu giao thông nông thôn. Điểm đặc biệt là các cây cầu đều được thiết kế mang đậm bản sắc văn hóa Khmer Nam bộ, với các biểu tượng rắn thần Naga, pháp luân, chư thiên… vừa phục vụ giao thông, vừa góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc.

ẢNH: NVCC

Ngoài xây dựng cầu đường, Đại đức Danh Út còn vận động xây nhà cho người nghèo, hỗ trợ trùng tu chùa Khmer, xây dựng phòng khám y học cổ truyền phục vụ người dân với tổng kinh phí lên đến hàng tỉ đồng. Những việc làm cụ thể, bền bỉ của ông đã tạo được uy tín lớn trong cộng đồng.

Trong bối cảnh triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, những người như Đại đức, tiến sĩ Danh Út được xem là lực lượng nòng cốt ở cơ sở, góp phần đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến gần hơn với đồng bào Khmer.

Từ ngôi chùa Khmer Thôn Dôn ở Rạch Giá, hành trình học tập và phụng sự của vị sư Khmer đầu tiên ở Tây Nam bộ đạt học vị tiến sĩ đang tiếp tục lan tỏa một thông điệp giản dị nhưng sâu sắc: học tập chính là chìa khóa để thoát nghèo, để gìn giữ văn hóa và để phụng sự tốt hơn cho đạo pháp, dân tộc và đất nước.

Đến nay Đại đức, Tiến sĩ Danh Út đã nhận nhiều giải thưởng cao quý như: "Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác" do T.Ư Đoàn trao tặng năm 2009; Thanh niên tình nguyện tiêu biểu khu vực Tây Nam bộ của T.Ư Đoàn tặng năm 2011; Giải thưởng 15.10 của Trung ương Hội LHTN Việt Nam năm 2016. Đồng thời, ông đã nhận các kỷ niệm chương: Vì Thế hệ trẻ; Vì sự nghiệp Hội Chữ thập đỏ; Vì sự nghiệp Phát triển các dân tộc thiểu số Việt Nam... và được các cấp của tỉnh Kiên Giang tặng nhiều giấy khen, bằng khen. Hiện nay, ông là Ủy viên Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh An Giang.