Việt - Mỹ hợp tác ngày càng sâu rộng

 *Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm chính thức với Tổng thống Barack Obama

Sáng 7.7 theo giờ địa phương (tức tối 7.7 giờ VN), tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng đã diễn ra cuộc hội đàm giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Trắng - Ảnh: AFP

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama cùng bày tỏ tin tưởng, lạc quan về triển vọng của quan hệ VN - Mỹ trong thời gian tới. Hai bên đã trao đổi và nhất trí về các định hướng lớn nhằm phát triển quan hệ song phương, làm sâu sắc và phong phú thêm quan hệ đối tác toàn diện trong thời gian tới, trong đó nhấn mạnh việc tăng cường trao đổi, tiếp xúc cấp cao, mở rộng các cơ chế tham vấn giữa hai nước về các vấn đề cùng quan tâm; đẩy mạnh hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư làm nền tảng và động lực cho quan hệ song phương; tiếp tục đẩy mạnh hợp tác khoa học, giáo dục, y tế và môi trường; thúc đẩy hợp tác về quốc phòng, an ninh, trong đó có việc triển khai có hiệu quả Tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng; tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác nhân đạo và khắc phục hậu quả chiến tranh; tiếp tục hợp tác sâu rộng, thực chất hơn nữa trên các cơ chế và diễn đàn đa phương nhằm đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển bền vững trên thế giới, trong đó có vấn đề chống khủng bố, an ninh mạng, đối phó với dịch bệnh và biến đổi khí hậu.

“Đối tác thực thụ” Từ Mỹ, tiến sĩ Zachary Abuza, chuyên gia về an ninh - chính trị Đông Nam Á, nhận định với Thanh Niên về những kết quả quan trọng từ cuộc hội đàm giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Barack Obama: “Không có gì ngạc nhiên khi ông Obama nhận lời sang thăm VN vào năm nay. Chuyến thăm này đã được Mỹ lên kế hoạch từ trước. Điều này cho thấy chính quyền Obama đã và đang xem VN là một đối tác thực thụ tại châu Á trong một loạt các vấn đề quan trọng. Việc lãnh đạo hai nước cùng chia sẻ mối quan ngại về Biển Đông tiếp tục xác tín một điều: Không ai công nhận yêu sách đường chín đoạn của Trung Quốc tại Biển Đông; quá trình cải tạo đảo của Bắc Kinh tại quần đảo Trường Sa không có cơ sở pháp lý nào để công nhận cái gọi là chủ quyền hay đặc vùng kinh tế của nước này”. An Điền

Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh những tiến triển tích cực đạt được trong đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhấn mạnh tầm quan trọng của TPP đối với sự phát triển của khu vực cũng như những đóng góp to lớn của TPP vào tăng trưởng và ổn định toàn cầu; cho rằng TPP với tiêu chuẩn cao cần tính tới trình độ phát triển của các thành viên, cần tôn trọng những khác biệt về chính trị, văn hóa của các nước tham gia, từ đó tạo xung lực mới, quan trọng cho việc thúc đẩy hợp tác giữa Mỹ với khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi thắng thắn, cởi mở về vấn đề nhân quyền. Tổng thống Obama bày tỏ mong muốn hai bên tiếp tục đối thoại và tăng cường hợp tác trên lĩnh vực này. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh việc bảo đảm đầy đủ các quyền con người một cách tổng thể luôn là mục tiêu và ưu tiên hàng đầu của VN, khẳng định VN sẵn sàng tiếp tục đối thoại với phía Mỹ trên lĩnh vực này với tinh thần cởi mở và xây dựng.

Hai bên đã trao đổi về một số vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung của cộng đồng khu vực và quốc tế, ủng hộ nguyên tắc giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về luật Biển năm 1982, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hình thành Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực, không đơn phương làm phức tạp tình hình ở Biển Đông.

Về quan hệ Mỹ - ASEAN, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết Việt Nam ủng hộ nâng cấp quan hệ Mỹ - ASEAN lên Đối tác chiến lược và sẽ phối hợp với Mỹ và các nước liên quan khác nhằm phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, bảo đảm hiệu quả của các diễn đàn ARF, ADMM+, APEC và Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) trong việc duy trì hòa bình, an ninh cũng như trong các dàn xếp về kinh tế, chính trị ở khu vực; mong muốn Mỹ tiếp tục ủng hộ và phối hợp tốt với VN để tổ chức thành công Hội nghị cấp cao APEC năm 2017 tại VN.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trân trọng mời Tổng thống Obama sớm thăm VN. Tổng thống Obama cảm ơn Tổng bí thư và nhận lời.

Cuộc hội đàm đã diễn ra trong không khí hữu nghị, thẳng thắn, thực chất và cởi mở. Sau cuộc hội đàm, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama đã có cuộc gặp gỡ báo chí. Hai bên đã ra Tuyên bố chung về Tầm nhìn quan hệ Việt - Mỹ. Phát biểu tại cuộc họp báo, Tổng thống Barack Obama vui mừng chào đón Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm chính thức Mỹ đúng dịp kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ hai nước. Trong thế kỷ 20, lịch sử hai nước có những trang đau đớn, triết lý chính trị, hệ thống chính trị hai nước có những khác biệt, nhưng các nhà lãnh đạo Mỹ và VN đã cùng hợp tác dựa trên nền tảng vì lợi ích và hạnh phúc của người dân và đã đạt được những kết quả tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực. Tại cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo cùng thảo luận nhằm làm sâu sắc hơn những quan hệ trong khuôn khổ đối tác toàn diện. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về TPP nhằm nâng cao chuẩn về lao động, môi trường, mang lại thịnh vượng, tăng việc làm cho người dân; thảo luận về việc giải quyết xung đột bằng con đường hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, bảo đảm thông thương trong khu vực và sự thịnh vượng của các quốc gia; về tăng cường trao đổi giữa nhân dân hai nước và những vấn đề quan trọng toàn cầu khác. Về một số vấn đề còn khác biệt giữa hai bên, Tổng thống Obama tin tưởng sẽ được giải quyết thông qua những nỗ lực ngoại giao, không chỉ trong khuôn khổ song phương mà cả đa phương, thông qua hợp tác ASEAN.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng: Cách đây 20 năm, không ai có thể hình dung tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng diễn ra cuộc gặp thú vị giữa Tổng bí thư Đảng Cộng sản VN và Tổng thống Mỹ. Tại đây, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc trao đổi thân mật, xây dựng, thẳng thắn, chân tình. Từ hai nước “cựu thù”, VN và Mỹ đã trở thành bạn, rồi đối tác toàn diện và trong tương lai mối quan hệ đó sẽ còn phát triển tốt hơn nữa, nhờ tầm nhìn chiến lược, sự nỗ lực của lãnh đạo hai nước và sự ủng hộ của nhân dân, vì quan hệ hai nước phù hợp với lợi ích của nhân dân và xu hướng phát triển hiện nay là hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển thịnh vượng. Trong lịch sử quan hệ hai nước có chương buồn, nhưng với tinh thần gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai, hai nước đã xây dựng được quan hệ đối tác toàn diện như hôm nay. Tổng bí thư nhấn mạnh: Quá khứ không thể thay đổi nhưng tương lai thuộc về trách nhiệm của chúng ta. Tại cuộc hội đàm, hai bên đã trao đổi sâu rộng, hướng tới quan hệ tốt đẹp hơn trong tương lai, phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, cả phương diện song phương và đa phương, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và phù hợp với luật pháp quốc tế.

Vị thế phòng Bầu dục  Phòng Bầu dục là nơi làm việc chính thức của Tổng thống Mỹ, là nơi tổng thống thường đưa ra những quyết định quan trọng, tiếp đón người đứng đầu nhà nước hoặc chính phủ các nước, cũng như thực hiện các bài phát biểu có tầm quan trọng quốc gia hoặc quốc tế trước toàn dân, thường liên quan đến các vấn đề kinh tế, quân sự hoặc chính sách đối ngoại. Chẳng hạn tại đây, Tổng thống Richard Nixon có bài phát biểu từ chức ngày 8.8.1974 và Tổng thống George W.Bush thông báo phát động cuộc chiến của Mỹ ở Iraq ngày 13.9.2007. Trong khi Tổng thống Barack Obama cũng đã có bài phát biểu được truyền hình trực tiếp về chi tiết chiến dịch tiêu diệt Osama bin Laden ngày 1.5.2011 hoặc thông báo kết thúc cuộc chiến tại Iraq ngày 31.8.2010. Danh Toại