'Với trách nhiệm Bộ trưởng GTVT, tôi nghĩ Long Thành có chậm cũng không quá 1 năm’

Nêu ý kiến thảo luận về việc điều chỉnh tiến độ dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư sân bay Long Thành chiều 27.10, đại biểu Quốc hội Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên) lo lắng khi tiến độ sân bay Long Thành còn rất chậm và nhiều khó khăn, vướng mắc. 

Nghị quyết Quốc hội yêu cầu dự án thu hồi đất, tái định cư hoàn thành trước năm 2021, nhưng nay Chính phủ đề nghị kéo dài tới năm 2024, tức là chậm 3 năm.

M.H

“Tôi chia sẻ với Chính phủ khi triển khai dự án rơi vào dịch Covid-19, nhưng để chậm tới 3 năm thì rất đáng báo động”, bà Yên nêu. Đặc biệt khi đây là dự án rất quan trọng, Thủ tướng trực tiếp đến công trình để tháo gỡ, đôn đốc khó khăn, nhưng triển khai rất chậm.

Cũng theo đại biểu Yên, vì chậm nên Kho bạc Nhà nước đã phải dừng giải ngân cho dự án. Chủ đầu tư phải báo cáo Quốc hội vào cuối năm 2021 hoặc đầu năm 2022 khi đánh giá không đạt tiến độ giải ngân, không phải đợi đến giờ mới báo cáo Quốc hội.

Theo bà Yên, việc điều chỉnh thời gian dự án phải giải trình rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, nhất là khi Thủ tướng đã nhiều lần chỉ đạo và yêu cầu làm rõ trách nhiệm chậm tiến độ dự án sân bay Long Thành.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) cũng rất lo lắng về dự án sân bay Long Thành. Theo ông, thời gian bị chậm chủ yếu nhất là do khâu tái định cư. So sánh với các dự án do tư nhân làm chủ đầu tư, khâu tái định cư tính chi tiết đến từng hộ dân. Nhưng dự án sân bay Long Thành, khảo sát không sát với thực tế, không chính xác là nguyên nhân chính làm chậm quá trình đầu tư. Đây là bài học phải rút kinh nghiệm sâu sắc, phải đảm bảo từ nay đến hết năm 2024 triển khai xong dự án mặt bằng.

Tuy nhiên, bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, lại cho rằng Đồng Nai đã rất tích cực triển khai dự án thu hồi đất, bồi thường tái định cư. Đến nay, gần 98% diện tích đất cho dự án đã được thu hồi, bàn giao giai đoạn 1 cho nhà đầu tư gần 2.500 ha. 

Bà Ánh cũng lý giải vướng mắc dự án do khó khăn trong kiểm đếm, khối lượng công việc lớn. Đặc biệt, việc kiểm toán chi trả bồi thường đất khiến quá trình triển khai cũng kéo dài; tình trạng đơn thư, khiếu nại, khiếu kiện của người dân đến nay vẫn chưa giải quyết xong.

Chậm do những biến động "không lường trước được"

Theo giải trình của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng, dự án cảng hàng không quốc tế rất lớn, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Trong đó, riêng diện tích thu hồi đất hơn 5.000 ha cho khu sân bay và gần 400 ha cho các khu tái định cư và một số khu ngoài sân bay.

Dự án triển khai trong bối cảnh có những biến động “không lường trước được”. Tỉnh Đồng Nai đã rất quyết liệt khi triển khai, nhưng 2 năm Covid-19 rất khó khăn. Đặc biệt, việc đi xuống hiện trường để kiểm đếm, nghiệm thu, bàn giao rất khó.

M.H

Ngay sau Covid-19, xung đột Nga - Ukraine lại đẩy giá nguyên vật liệu tăng rất cao, ảnh hưởng đến dự án xây dựng khu tái định cư của người dân. Theo UBND tỉnh Đồng Nai báo cáo, nhà thầu bỏ không làm dự án vì đơn giá cao, ảnh hưởng tiến độ khu tái định cư, dẫn đến hiện nay mới hoàn thành được 60%. 

“Nhưng mừng là đến giờ này, các dự án đang khởi động và triển khai trở lại”, ông Thắng nêu và khẳng định đã qua được giai đoạn khó khăn nhất.

“Đại biểu Yên băn khoăn không biết kéo dài thời gian dự án giải phóng mặt bằng sang năm 2024, chậm 3 năm thì có ảnh hưởng tiến độ chung hay không. Nhưng tới giờ này chúng ta vẫn đang kiểm soát được tiến độ chung. Đánh giá cá nhân tôi với tư cách Bộ trưởng Bộ GTVT và là người rất sát với dự án này thì tổng thể sân bay Long Thành có chậm cũng sẽ không quá 1 năm”, Bộ trưởng Bộ GTVT nhấn mạnh.

Lý giải cho điều này, theo ông Thắng, toàn bộ diện tích xây dựng giai đoạn 1 là hơn 2.500 ha đã được bàn giao đầy đủ. Đường găng tiến độ dự án là nhà ga hành khách, song đến nay đã lựa chọn được nhà thầu và đang triển khai, chậm nhất sẽ hoàn thành vào cuối năm 2026.

“Bộ GTVT chưa trình Chính phủ điều chỉnh tiến độ dự án vì đang chỉ đạo rất quyết liệt với các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ đến mức tối đa, cố gắng phấn đấu vượt tiến độ. Theo hồ sơ thầu dự án nhà ga hành khách, chậm nhất nhà thầu phải hoàn thành trong 39 tháng, nhưng nếu vượt tiến độ này thì vẫn đảm bảo hoàn thành trong năm 2025”, ông Thắng cho hay.